Google vừa công bố báo cáo kỹ thuật đầu tiên về lượng điện năng, nước và khí thải mà một truy vấn gửi tới chatbot AI Gemini tiêu thụ.

Đây là động thái minh bạch hiếm hoi từ một “ông lớn” công nghệ, mở ra cái nhìn trực tiếp mà giới nghiên cứu đã chờ đợi suốt nhiều năm.

Theo báo cáo của Google, một truy vấn văn bản trung bình gửi đến dịch vụ Gemini AI tiêu thụ 0,24 watt-giờ điện, tương đương với việc bật lò vi sóng trong khoảng một giây.

Về khí thải, con số này tương ứng 0,03 gram CO₂, còn về nước, Gemini “uống” khoảng 0,26 ml cho mỗi câu hỏi, tức chỉ bằng 5 giọt nước.

google gemini.jpg
Gemini là chatbot AI phổ biến của Google, cạnh tranh với các dịch vụ như ChatGPT, Grok. Ảnh: Tom's Guide

Jeff Dean, nhà khoa học trưởng của Google, cho biết: “Chúng tôi muốn phép đo này thật toàn diện. Người dùng không cần quá lo ngại, vì năng lượng Gemini tiêu thụ tương đương những hoạt động rất nhỏ thường ngày, như xem vài giây TV hay uống vài giọt nước”.

Google cho biết bản thân chip AI (TPU) chỉ chiếm 58% điện năng, trong khi CPU và bộ nhớ máy chủ chiếm 25%, hệ thống dự phòng tiêu tốn thêm 10%, còn lại 8% thuộc về chi phí hạ tầng như làm mát và chuyển đổi điện năng trong trung tâm dữ liệu.

Điều này có nghĩa, chạy AI không chỉ hao điện ở chip, mà cả hệ sinh thái máy móc “hậu trường” cũng chiếm một phần đáng kể.

Một điểm đáng chú ý là Gemini hiện tiết kiệm năng lượng gấp 33 lần so với năm 2024. Google giải thích, sự cải thiện đến từ nâng cấp mô hình và tối ưu phần mềm.

Tuy nhiên, con số trên chỉ áp dụng cho truy vấn trung bình. Các yêu cầu phức tạp hơn, chẳng hạn “đưa hàng chục cuốn sách cho Gemini và yêu cầu viết bản tóm tắt chi tiết”, sẽ tiêu thụ nhiều năng lượng hơn.

Ngoài ra, báo cáo chỉ tính với văn bản, chưa bao gồm hình ảnh hay video – vốn tốn điện hơn nhiều.

Các chuyên gia đánh giá cao động thái này của Google. Theo Jae-Won Chung, nghiên cứu sinh tại Đại học Michigan, “đây là phân tích toàn diện nhất từ trước đến nay. Nó có thể trở thành viên gạch nền móng trong lĩnh vực nghiên cứu năng lượng AI”.

Tuy nhiên, một số nhà khoa học lưu ý Google vẫn chưa tiết lộ tổng số lượng truy vấn mỗi ngày, yếu tố then chốt để tính mức tiêu thụ năng lượng thực sự của Gemini.

Sasha Luccioni, chuyên gia AI và khí hậu tại Hugging Face, nhận định: “Điều quan trọng là phải có một chuẩn chung, giống như nhãn Energy Star cho thiết bị gia dụng. Hiện tại, chúng ta vẫn phụ thuộc vào việc các công ty quyết định công khai gì và khi nào”.

Trong bối cảnh AI ngày càng phổ biến và trung tâm dữ liệu tiêu tốn năng lượng khổng lồ, việc Google công khai thông tin giúp công chúng hiểu rõ hơn “cái giá môi trường” của công nghệ mình đang sử dụng.

Dù chưa đạt đến mức độ minh bạch tuyệt đối, báo cáo của Google đã mở cánh cửa để người dùng, giới nghiên cứu và cả các nhà hoạch định chính sách đánh giá chính xác hơn về tương lai bền vững của trí tuệ nhân tạo.

Theo Du Lam (VietNamNet)