Việc xây dựng Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng để bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền, sự ổn định của hệ thống tổ chức tín dụng.

Chiều nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi). 

Trình bày tờ trình dự án luật, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết việc xây dựng luật nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng để bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền, bảo đảm duy trì sự ổn định của hệ thống tổ chức tín dụng, an ninh, an toàn xã hội.

Về trả tiền bảo hiểm, theo bà Hồng, dự thảo luật quy định rõ thời điểm phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm kể từ một trong các thời điểm sau: T hứ nhất là khi phương án phá sản tổ chức tín dụng được phê duyệt hoặc NHNN có văn bản xác nhận chi nhánh ngân hàng nước ngoài mất khả năng chi trả tiền gửi.

Thứ hai thời điểm NHNN có văn bản đình chỉ hoạt động nhận tiền gửi của tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt khi tổ chức tín dụng có lỗ lũy kế lớn hơn 100% giá trị vốn điều lệ và các quỹ dự trữ.

202509221422174879_z7037955337766_b1de1b19b7553ef9fb8934bb18eb1b3b.jpg
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng trình bày tờ trình. Ảnh: Quốc hội

Thứ ba là chi trả trong trường hợp đặc biệt. Đó là khi NHNN báo cáo Chính phủ quyết định việc yêu cầu tổ chức bảo hiểm tiền gửi chi trả trong trường hợp tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt bị mất hoặc có nguy cơ mất khả năng chi trả.

Thời điểm phát sinh nghĩa vụ chi trả trong trường hợp này được xác định khi NHNN có văn bản thông báo cho tổ chức bảo hiểm tiền gửi về việc chi trả trong trường hợp đặc biệt.

Phát biểu cuối phiên họp, bà Nguyễn Thị Hồng cho biết theo quy định hiện nay, khi có sự cố xảy ra - như một ngân hàng bị rút tiền hàng loạt - cần nhiều giải pháp để ổn định được hệ thống. Chẳng hạn, ngân hàng Trung ương phải cho vay đặc biệt với một khối lượng lớn.

Thống đốc dẫn chứng về sự cố rút tiền hàng loạt tại Ngân hàng SCB.

“Lúc đó, mặc dù bảo hiểm tiền gửi có gần 100.000 tỷ đồng nhưng không sử dụng được” - bà Hồng cho biết. Nguyên nhân là do luật cũ quy định quỹ bảo hiểm tiền gửi này chỉ được chi trả khi tổ chức tín dụng phá sản. Trong khi đó, phá sản là một "câu chuyện khó".

Vì vậy, Thống đốc NHNN nêu rõ sửa đổi luật này sẽ cho phép bảo hiểm tiền gửi được chi trả cho người gửi tiền sớm hơn, chứ không phải chờ đến khi tổ chức tín dụng tuyên bố phá sản mới sử dụng được.

Trong trường hợp tổ chức bảo hiểm tiền gửi đã sử dụng hết quỹ mà không đủ tiền chi trả cho người gửi tiền, dự thảo luật đề xuất tổ chức bảo hiểm tiền gửi có thể được vay đặc biệt từ NHNN.

Dự thảo luật cũng bổ sung quy định trong trường hợp đặc biệt, Thống đốc NHNN quyết định hạn mức chi trả tối đa bằng toàn bộ các khoản tiền gửi được bảo hiểm của người gửi tiền. Theo luật hiện hành, thẩm quyền này của Thủ tướng.

Việc này nhằm phát huy vai trò của tổ chức bảo hiểm tiền gửi trong việc bảo vệ quyền lợi người gửi tiền và đảm bảo an toàn hệ thống. Trường hợp chi trả sớm có thể đảm bảo an toàn hệ thống, người gửi tiền cũng có khả năng nhận được tối đa bằng số tiền gửi của họ chứ không phải nhận theo quy định của hạn mức bảo hiểm tiền gửi.

Bà Hồng cho biết thêm trong vụ việc Ngân hàng SCB, sau khi xin ý kiến cấp có thẩm quyền, tất cả các khoản tiền gửi của người dân tại ngân hàng này đều được chi trả tối đa thay vì theo hạn mức bảo hiểm.