"Quỷ vô diện" đang gây sốt cộng đồng mạng ra sao trên phim?

Bé gái gây chú ý vì hóa trang thành quỷ Vô diện trong dịp Halloween năm nay

Vô Diện: Ác quỷ đáng sợ hay con ma hiền lành?

Vô diện (tên tiếng Anh: No Face) mà bé gái trên hóa thân được lấy từ nguyên mẫu trong bộ phim hoạt hình nổi tiếng Spirited Away (Vùng đất linh hồn) do hãng Ghibli sản xuất, công chiếu năm 2001.

Vốn là một con ma kì lạ không có gương mặt, Vô diện thực sự gây ấn tượng mạnh với khán giả nhờ những hành động tuy nhạt nhẽo nhưng lại vô cùng đáng yêu trong phim. Số lượng người hâm mộ của Vô diện thậm chí còn không hề thua kém hai nhân vật chính là Chihiro và Haku.

Đến với Spirited Away, người xem như được lạc vào giữa chốn ma quái, huyền ảo nào đó, nơi có cô bé Ogino Chihiro đang bị mắc kẹt cùng với thế giới của các linh hồn kỳ lạ sau khi bố mẹ cô đều bị biến thành heo trên đường chuyển đến nhà mới.

Vô Diện cũng có lượng fan ngoài đời đông không kém nhân vật chính Chihiro

Từ đây, Chihiro đã có một chuyến phiêu lưu vô cùng kì thú, bắt đầu bằng việc làm thuê tại nhà tắm công cộng do mụ phù thủy Yubaba cai quản, làm quen với những người bạn mới như anh chàng tốt bụng Haku, cô gái phục vụ tên Lin và chắc chắn không thể không kể tới con ma Vô Diện.

Vô Diện được biết tới là một cư dân ở vùng đất linh hồn. Nó hay đeo mặt nạ vong hồn và cơ thể trong suốt có thể dễ dàng tàng hình. Vô Diện sống nhờ vào lòng tham của con người. Hắn có thể biến ra vô số vàng bạc để dụ dỗ nạn nhân của mình sau đó sẽ nuốt chửng họ.

Vô Diện đại diện cho lòng tham không đáy của con người

Cảm nhận ban đầu của người xem về Vô diện thường chỉ có 3 từ: “Thật đáng sợ!”, thế nhưng càng về sau, khán giả càng thấy được những điều còn sâu xa hơn thế. Vô diện giống như một tấm gương vô tri phản chiếu lại chính xác tâm hồn của những kẻ đứng trước mặt hắn. Đó cũng chính là lý do Vô diện trở nên trầm tính, hiền lành khi đứng bên cạnh là một Chihiro trong sáng, không hề bị vấy bẩn bởi lòng tham.

Cuối cùng sau khi được Chihiro cảm hóa, Vô diện đã trở lại về với bản chất lương thiện ban đầu, hắn tự nguyện trở thành người giúp việc cho phù thủy Zeniba, người chị song sinh của Yubaba.

Một con ma hiền lành, có một bản chất tốt đẹp, một linh hồn ẩn hiện vô định khoác lên mình màu đen sâu hút, đeo một chiếc mặt nạ vừa vui vừa buồn chính là điều tạo nên sức hút riêng cho nhân vật Vô diện trong phim. Đặc biệt gây ám ảnh nhất có thể kể tới cảnh quay Vô diện đứng lặng lẽ một mình dưới mưa hay lúc hắn lẽo đẽo đi theo Chihiro một cách chậm rãi, từ tốn.

Quay trở lại với Vùng đất linh hồn, tác phẩm thuộc hàng kinh điển này đã mang về những thành công ngoài mong đợi cho đạo diễn Miyazaki Hayao và cả Studio Ghibli. Ngày ra mắt, Vùng đất linh hồn trở thành bộ phim ăn khách nhất mọi thời đại tại Nhật Bản, vượt qua cả siêu phẩm Titanic. Năm 2001, siêu phẩm này còn được vinh danh tại lễ trao giải Oscar cho phim hoạt hình xuất sắc nhất, đồng thời giành vị trí thứ 4 trong danh sách 100 bộ phim hay nhất thế kỷ 21 do BBC bình chọn.

Phim mang về thành công ngoài mong đợi và là niềm tự hào của châu Á nói chung

Vô Diện trong Văn hóa cổ Nhật Bản

Trước khi xuất hiện trong Vùng đất linh hồn, Vô diện đã được nhắc tới khá nhiều trong các truyền thuyết cổ truyền miệng tại đất nước mặt trời mọc với tên gọi Noppera-bo.

Vô diện hay Noppera-bo được miêu tả là một trong những sinh linh kỳ lạ nhất từng được biết tới. Nó có thể mang hình hài của một người bình thường hay đôi khi là trong ảo giác của mọi người. Đúng như tên gọi, Vô diện thực sự không có mắt, mũi, miệng, thay vào đó chỉ có một lớp da trống rỗng.

Vô diện xuất hiện khá nhiều trong các ghi chép cổ của người Nhật

Theo các ghi chép trong tài liệu cổ Shinsetsu Hyakumonogatari của Nhật, Vô diện thường được bắt gặp vào ban đêm ở những vùng hoang vu, hẻo lánh, ít người qua lại. Nó hay nhát ma người khác chứ không hề có hại hay mục đích gì khác.

Con ma đặc biệt này còn được đề cập đến khá nhiều trong tuyển tập Kwaidan – Những truyền thuyết và nghiên cứu về các sinh vật kỳ bí của Lafcadio Hearn. Trong đó, Hearn kể về Vô diện với tên gọi Mujina (một kiểu giống Ông Kẹ của Việt Nam) khá chi tiết như sau:

“Những năm 1700, một người đàn ông trên đường tới thủ phủ Edo (tên cũ của Tokyo) thì bất ngờ bắt gặp một cô gái lạ tại vùng quê hẻo lánh gần đồi Kunizaka, cô ta đang khóc và tỏ ra tuyệt vọng.

Sau lời đề nghị được giúp đỡ, người đàn ông này giật mình nhận ra cô gái không hề có khuôn mặt. Anh ta kinh hoàng bỏ chạy về phía trước cho tới khi gặp một quán mì Soba.

Dừng lại để nghỉ, người đàn ông kể cho chủ quán câu chuyện của mình, nhưng ngay sau đó anh giật mình lùi lạ khi người chủ quán mì Soba vuốt mặt, vụt biến thành một Vô diện khác”.

Đa phần đều miêu tả Vô diện khá hiền lành và không có hại

Ngoài Kwaidan, còn khá nhiều các truyền thuyết khác cũng có nói tới con ma Vô diện, tất cả trong số đó đều chung một đặc điểm đó là khuôn mặt trắng bệch không có đường nét.

Hình tượng Vô Diện đa dạng trong các tác phẩm điện ảnh

Vùng đất linh hồn được coi là tác phẩm xây dựng được nhân vật Vô diện gần nhất với các miêu tả trong truyền thuyết, từ ngoại hình vô định cho tới tính cách nhút nhát, lặng lẽ khi một mình và hung tợn khi đứng trước người phàm.

Trước đó Vô diện cũng từng xuất hiện khá nhiều trong các tác phẩm điện ảnh, truyền hình hay trò chơi điện tử như Adventure Quest Worlds, The Great Yokai War hay Yo-kai Watch 2,...

Trong một bộ phim thứ 8 của Ghibli có tên Pom Poko (Cuộc chiến gấu mèo), Vô diện xuất hiện dưới hình dạng một cô gái xinh đẹp nhưng không hề có khuôn mặt khiến những người đi đường vô cùng sợ hãi. Đây chính là cách hù dọa bằng phép thuật do gia tộc gấu mèo Tanuki thực hiện nhằm xua đuổi con người khỏi vùng đất của chúng.

Ở Hetalia: Axis Powers (phiên bản phim: Paint it, White!), các Vô diện lại mang trên mình một màu trắng đơn giản từ đầu tới chân. Nội dung phim nói về cuộc xâm lăng Trái Đất của người ngoài hành tinh với hình dạng của những con ma Vô diện, khiến các quốc gia thuộc phe Trục và phe Đồng Minh năm xưa phải hợp tác với nhau để bảo vệ thế giới.

Hay trong tác phẩm truyền hình Mononoke ra mắt năm 2007 của đạo diễn Kenji Nakamura, các Vô diện xuất hiện khá nhiều dưới hình dạng những con quái vật gớm ghiếc. Chúng lần lượt bị hạ dưới lưỡi kiếm sắc nhọn của vị pháp sư trẻ tuổi Shino.

Nhân vật nữ y tá đáng sợ trong trailer của tựa game Silent Hill 2 cũng được cho là lấy ý tưởng từ con ma Noppera-bo của Nhật Bản.

Một số hình ảnh minh họa Noppera-bo trong phim Yokai Monsters: 100 Monsters.