Thành công học thuật gây bão mạng, nhưng Tiến sĩ 27 tuổi phải đối mặt với làn sóng công kích nặng nề về tuổi tác và khả năng sinh sản. Sự việc dấy lên thảo luận về giá trị giáo dục và vị trí của phụ nữ trong STEM.

Một bức ảnh kèm dòng trạng thái chia sẻ thành tựu học thuật của Tiến sĩ Juliet Turner, 27 tuổi, vừa nhận bằng từ Đại học Oxford, đã gây bão mạng xã hội với hơn 15 triệu lượt xem. Tuy nhiên, bên cạnh những lời chúc mừng, bài đăng nhanh chóng trở thành mục tiêu của hàng loạt bình luận khiếm nhã và công kích nhằm vào phụ nữ học cao.

Turner, một nhà sinh thái học, đã chính thức trở thành tiến sĩ sau khi bảo vệ thành công luận án về sự tiến hóa của hợp tác và phân công lao động ở côn trùng sau kỳ thi viva – vòng đánh giá cuối cùng. Cô mô tả với truyền thông rằng bốn năm nghiên cứu căng thẳng của mình bao gồm "xây dựng bộ dữ liệu lớn, viết mã, chạy các mô hình tiến hóa và kiểm định thống kê".

nu tien si 2.jpg
Tiến sĩ Juliet Turner đăng lại một số ảnh chụp màn hình những lời công kích mình sau bài đăng chia sẻ thành tựu học thuật. Ảnh: Mạng xã hội X (trước đây là Twitter)

Vài ngày trước, Turner đăng ảnh kèm dòng chữ phấn khởi: “Tôi đã vượt qua kỳ thi viva! Sau gần 4 năm nghiên cứu, tôi đã bảo vệ thành công luận án. Giờ bạn có thể gọi tôi là Tiến sĩ”. Bài đăng đã thu hút sự chú ý khổng lồ, nhưng nhanh chóng xuất hiện làn sóng bình luận tiêu cực ngay sau những lời chúc mừng ban đầu.

Nhiều ý kiến, chủ yếu từ những người đàn ông, cho rằng nữ tiến sĩ đã "lãng phí thời gian" để lấy bằng tiến sĩ vì đó "không phải thứ đàn ông quan tâm". Các bình luận tiêu cực tập trung nhắm vào tuổi tác, hôn nhân và khả năng sinh sản của cô với những lời lẽ mỉa mai như: “Nhìn cái bằng của cô ta xem. Chẳng người đàn ông nào từng nói vậy,” hay “Trứng của cô ấy đâu còn trẻ nữa!”.

Thậm chí, nhiều người còn công kích thẳng thừng: "Chúc mừng vì trở thành nhà sinh học thành công, nhưng lại thất bại trong sinh học. 30 tuổi mà không chồng, không con." Một số cư dân mạng còn gọi cô là “người đàn bà độc thân nuôi mèo”, ám chỉ cô nên sinh được nhiều con trong thời gian làm tiến sĩ.

Toàn bộ những lời trêu chọc đều xoay quanh ý tưởng rằng việc Turner chọn con đường học thuật thay vì kết hôn và sinh con đã "xúc phạm" một nhóm người dùng mạng xã hội.

nu tien si3.jpg
Tiến sĩ Turner hiện làm việc với vai trò nhà sinh thái cho các dự án nông nghiệp hữu cơ và canh tác tái tạo. Ảnh: Mạng xã hội X

Turner đã chụp màn hình một số bình luận tệ nhất và chia sẻ lại. Tuy nhiên, cô cho biết động lực lấy bằng tiến sĩ của cô không phải để gây ấn tượng với những người ghét phụ nữ, nên cô chỉ có thể "cười về nó".

Cô cũng phản bác quan điểm cho rằng “làm tiến sĩ đồng nghĩa với không thể có con”, bằng cách dẫn chứng cô sinh ra trong một gia đình toàn người làm học thuật, chứng minh các nhà khoa học hoàn toàn có thể "tự nhân bản". Nữ tiến sĩ chia sẻ rằng việc mở mạng xã hội và thấy hàng loạt người bàn tán về luận án, sức khỏe sinh sản hay lựa chọn cuộc sống của mình "thật kỳ quặc và khó xử", dù vậy cô vẫn vui vì có cơ hội chia sẻ nhiều hơn về nghiên cứu và nhận được sự quan tâm chân thành từ công chúng.

Hiện tại, Tiến sĩ Turner đang làm việc với vai trò nhà sinh thái học thụ phấn, khảo sát côn trùng và thực vật dại cho các dự án nông nghiệp hữu cơ và canh tác tái tạo ở Anh.

Các phản ứng tiêu cực trên mạng xã hội đã dấy lên thảo luận sâu rộng hơn về giáo dục và vị trí của phụ nữ trong các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM). Một người dùng đã nhận xét rằng: “Không phải ngẫu nhiên mà xã hội bắt đầu xem nhẹ giá trị giáo dục khi phụ nữ vượt trội hơn nam giới.”

Hàng chục phụ nữ khác đã lên tiếng bảo vệ Turner, chia sẻ ảnh tốt nghiệp, bằng cấp và hình ảnh phòng làm việc của mình với hashtag #justlookathedegreeonthischick (tạm dịch: "hãy nhìn cái bằng của cô ấy kìa"), khẳng định niềm tự hào và sức mạnh cộng đồng. Người đàn ông bình luận mỉa mai ban đầu không có thêm bất kỳ phản hồi nào sau làn sóng ủng hộ mạnh mẽ này.

Minh Ngọc (SHTT)