Hà Giang Hai bên đường dẫn vào làng Lũng Cẩm tràn ngập sắc trắng, tím của những ruộng tam giác mạch đầu mùa, thu hút gần 1.000 lượt khách ngày cao điểm.
Giữa tháng 10, hoa tam giác mạch phủ khắp những thửa ruộng tại làng Lũng Cẩm, thung lũng Sủng Là. Điểm đến này là một trong những nơi có hoa tam giác mạch đẹp nhất Hà Giang, nằm cách thị trấn Đồng Văn khoảng 20 km.
Lượng khách đến đây đông dần từ hai tuần nay. Theo anh Mua Mí Vần, người dân tộc Mông soát vé tại đây, những ngày cao điểm có đến gần 1.000 lượt người tới làng. Du khách muốn vào làng sẽ phải mua vé tham quan với giá 10.000 đồng một lượt.Ngoài ra, khách muốn chụp ảnh tại các ruộng hoa cần trả thêm 10.000 đồng mỗi người cho chủ ruộng. Mức giá này vẫn không thay đổi suốt 5 năm nay, kể từ khi loài hoa này được biết đến rộng rãi.
Sau bốn năm quay lại đây vào mùa hoa tam giác mạch, chị Nguyễn Thị Kiều Trang (TP HCM) chia sẻ: “Tôi thấy hoa có nhiều hơn ngày trước. Đến nay dù nhiều nơi đã trồng được loài cây này, với tôi tam giác mạch vẫn là loài hoa đặc trưng cho Hà Giang”.
Hoa tam giác mạch nở rộ khoảng một tháng, thường từ giữa tháng 10 hàng năm. Màu sắc của hoa thay đổi theo tuần. Khi mới nở hoa có màu trắng, sau chuyển sang hồng tím phớt rồi đến đỏ sẫm. Trong ảnh là những bông hoa đang đậu hạt, dần chuyển từ tím nhạt sang đỏ.Trẻ em dân tộc Mông đứng bên những bức tường đá xếp trong bản để bán hoa cải, dong riềng, tam giác mạch... làm đạo cụ chụp ảnh cho khách. Mỗi bó hoa hoặc vòng đội đầu có giá 10.000 đồng.
Những hạt mạch sau khi thu hoạch được người dân chế biến thành nhiều loại thực phẩm như làm bánh hoặc ủ men nấu rượu. Hạt tam giác mạch được xay nhỏ thành bột mịn, nhào cùng nước đến khi dẻo, đúc thành bánh rồi hấp chín trên bếp lửa. Món bánh này có nhiều tại làng Lũng Cẩm và các buổi chợ phiên ở Hà Giang, với giá khoảng 10.000 – 15.000 đồng một chiếc.Bên cạnh hoa tam giác mạch, làng Lũng Cẩm còn nổi tiếng với căn nhà được chọn làm bối cảnh cho “Chuyện của Pao”, phim nhựa của đạo diễn Ngô Quang Hải đoạt giải Cánh diều vàng.
"Nhà của Pao" là ngôi nhà bằng đất cao hai tầng với ba dãy nhà ghép thành hình chữ U. Chủ nhân của cơ ngơi này là ông Mua Súa Páo, người từng giữ chức Trung đội trưởng Đội quân của vua Mèo thời trước Cách mạng tháng tám 1945. Ông được vua Mèo tin tưởng giao chức vụ cao nhất trong đội quân tháp tùng bởi khoẻ mạnh cùng võ nghệ hơn người. Căn nhà được đánh giá là một trong những kiến trúc đặc trưng nhất của người Mông ở vùng cao nguyên đá, điểm dừng chân không nên bỏ qua trên hành trình khám phá Hà Giang.
Làng văn hoá du lịch Lũng Cẩm là nơi cư trú của người dân tộc Mông, Lô Lô và Hán, với nhiều ngôi nhà trình tường cùng những mái ngói âm dương, hàng rào đá cổ.
