Từ ngày 1/7/2024, việc xây dựng bảng lương mới của cán bộ, công chức, viên chức có thể được bắt đầu theo Nghị quyết số 27 của Bộ Chính trị. Khi thực hiện cải cách tiền lương các đối tượng này sẽ hưởng lương theo vị trí việc làm.
Thời gian xây dựng bảng lương mới khi thực hiện cải cách tiền lương
Theo dự kiến, nếu không có gì thay đổi sẽ thực hiện cải cách tiền lương từ 1/7/2024 cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động làm việc trong khu vực công và người lao động trong doanh nghiệp ngoài Nhà nước.
Theo đó cán bộ, công chức, viên chức sẽ được ban hành hệ thống bảng lương mới theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo thay thế cho hệ số x mức lương cơ sở. Mặc dù cải cách nhưng tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức sẽ được đảm bảo không thấp hơn tiền lương hiện hưởng.
Căn cứ tại Khoản 3, Điều 7 Luật Cán bộ, công chức 2008 có quy định vị trí việc làm là công việc gắn với chức danh, chức vụ, cơ cấu và ngạch công chức để xác định biên chế và bố trí công chức trong cơ quan, tổ chức, đơn vị.
Sau khi thực hiện cải cách tiền lương thì việc trả lương sẽ trả theo vị trí việc làm là việc cán bộ, công chức, viên chức ở vị trí việc làm nào sẽ được hưởng mức tiền lương của vị trí việc làm đó.
Thế nào là trả lương theo vị trí việc làm?
Vị trí việc làm là gì?
Vị trí việc làm là công việc hoặc nhiệm vụ gắn với chức danh, chức vụ hoặc chức danh nghề nghiệp, chức vụ quản lý. Đây cũng là căn cứ để xác định biên chế (đối với công chức) hoặc số lượng người làm việc, cơ cấu (với viên chức) trong việc tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức, viên chức.
Những định nghĩa này được quy định tại Luật Viên chức hoặc Luật Cán bộ, công chức năm 2008 như sau:
Theo Khoản 3, Điều 7 Luật Cán bộ, công chức năm 2008:
"Vị trí việc làm là công việc gắn với chức danh, chức vụ, cơ cấu và ngạch công chức để xác định biên chế và bố trí công chức trong cơ quan, tổ chức, đơn vị".
Theo Khoản 1, Điều 7 Luật Viên chức năm 2010:
"Vị trí việc làm là công việc hoặc nhiệm vụ gắn với chức danh nghề nghiệp hoặc chức vụ quản lý tương ứng, là căn cứ xác định số lượng người làm việc, cơ cấu viên chức để thực hiện việc tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập".
Trả lương theo vị trí việc làm là gì?
Trả lương theo vị trí việc làm là việc căn cứ vào từng chức danh, chức vụ, cơ cấu tổ chức trong công chức, viên chức để xác định mức lương cụ thể cho từng đối tượng.
Trả lương theo vị trí việc làm cũng là một trong những bước cải cách lớn liên quan đến tiền lương của công chức, viên chức. Nghị quyết số 27-NQ/TW của Bộ Chính trị nêu rõ:
Xây dựng, ban hành hệ thống bảng lương mới theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo thay thế hệ thống bảng lương hiện hành
Theo đó, mỗi ngành sẽ có một số vị trí việc làm; mỗi vị trí việc làm có mức lương riêng cụ thể theo mức độ phức tạp của công việc, không còn "cào bằng" giữa mọi ngành như hiện nay.
Người dù mới được tuyển dụng/bổ nhiệm nếu đáp ứng được yêu cầu công việc tại vị trí việc làm đó sẽ được lương tương xứng với công sức và kết quả làm việc. Riêng những người giữ chức vụ lãnh đạo được hưởng lương theo chức danh, chức vụ đang giữ.
Như vậy, trả lương theo vị trí việc làm là tiền lương được trả theo đúng năng lực thực chất, khả năng đáp ứng yêu cầu công việc của cán bộ, công chức, viên chức, thay vì phụ thuộc vào thâm niên công tác, bằng cấp như hiện tại.
Bảng lương theo vị trí việc làm khi thực hiện cải cách tiền lương
Khi thực hiện cải cách tiền lương, cán bộ, công chức, viên chức được hưởng các bảng lương theo vị trí việc làm dưới đây:
Một bảng lương chức vụ: Áp dụng cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo từ Trung ương đến địa phương. Trong đó:
- Mức lương chức vụ sẽ thể hiện thứ bậc trong hệ thống chính trị.
- Mức lương chức vụ đảm bảo nguyên tắc giữ chức vụ nào thì hưởng lương theo chức vụ đó, nếu kiêm nhiệm nhiều chức vụ thì hưởng mức lương của chức vụ cao nhất.
- Mức lương của các chức vụ lãnh đạo tương đương nhau thì bằng nhau; của cấp trên sẽ cao hơn của cấp dưới.
- Mức lương chức vụ sẽ quy định cụ thể tương ứng với mỗi loại chức vụ, không phân là bộ, ngành, ban, ủy ban ở Trung ương.
- Mức lương chức vụ của cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo theo phân loại hành chính sẽ không khác nhau mà thay vào đó sẽ thực hiện bằng phụ cấp. Tức là, mức lương có thể bằng nhau nhưng ở các cấp khác nhau sẽ hưởng mức phụ cấp khác nhau.
Một bảng lương chuyên môn, nghiệp vụ: Xây dựng theo ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp viên chức - những người không giữ chức danh lãnh đạo.
- Đối tượng hưởng bảng lương này là công chức, viên chức không giữ chức danh lãnh đạo.
- Cùng mức độ công việc phức tạp như nhau thì hưởng lương như nhau. Công chức, viên chức có điều kiện lao động cao hơn bình thường thì được hưởng thêm chế độ phụ cấp theo nghề.
Ba bảng lương cho lực lượng công an, quân đội, cơ yếu gồm bảng lương sĩ quan quân đội, sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ công an; bảng lương quân nhân chuyên nghiệp, chuyên môn kỹ thuật công an và bảng lương công nhân quốc phòng, công an.
Các loại phụ cấp được áp dụng khi cải cách tiền lương
Tiếp tục áp dụng các loại phụ cấp: Phụ cấp kiêm nhiệm; phụ cấp thâm niên vượt khung; phụ cấp khu vực; phụ cấp trách nhiệm công việc; phụ cấp lưu động; phụ cấp phục vụ an ninh, quốc phòng và phụ cấp đặc thù dành cho quân đội, công an, cơ yếu.
Gộp một số loại phụ cấp: Phụ cấp ưu đãi theo nghề, phụ cấp trách nhiệm theo nghề và phụ cấp độc hại, nguy hiểm thành phụ cấp theo nghề; phụ cấp đặc biệt, phụ cấp thu hút và trợ cấp công tác lâu năm ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn thành phụ cấp công tác ở vùng đặc biệt khó khăn…
Bỏ một số loại phụ cấp: Thâm niên nghề trừ quân đội, công an, cơ yếu; chức vụ lãnh đạo; công tác đảng, đoàn thể chính trị - xã hội; công vụ; độc hại, nguy hiểm…
Cán bộ, công chức, viên chức cần biết các điều này về bảng lương mới khi thực hiện cải cách tiền lương
Xây dựng 2 bảng lương mới cho cán bộ, công chức, viên chức
Theo Nghị quyết 27-NQ/TW, xây dựng, ban hành hệ thống bảng lương mới theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo thay thế hệ thống bảng lương hiện hành; chuyển xếp lương cũ sang lương mới, bảo đảm không thấp hơn tiền lương hiện hưởng, gồm:
- Xây dựng 1 bảng lương chức vụ áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo (bầu cử và bổ nhiệm) trong hệ thống chính trị từ Trung ương đến cấp xã theo nguyên tắc:
+ Mức lương chức vụ phải thể hiện thứ bậc trong hệ thống chính trị; giữ chức vụ lãnh đạo nào thì hưởng lương theo chức vụ đó, nếu một người giữ nhiều chức vụ thì hưởng một mức lương chức vụ cao nhất; giữ chức vụ lãnh đạo tương đương nhau thì hưởng mức lương chức vụ như nhau; mức lương chức vụ của người lãnh đạo cấp trên phải cao hơn mức lương chức vụ của người lãnh đạo cấp dưới.
+ Quy định một mức lương chức vụ cho mỗi loại chức vụ tương đương; không phân loại bộ, ngành, ban, ủy ban và tương đương ở Trung ương khi xây dựng bảng lương chức vụ ở Trung ương; không phân biệt mức lương chức vụ khác nhau đối với cùng chức danh lãnh đạo theo phân loại đơn vị hành chính ở địa phương mà thực hiện bằng chế độ phụ cấp.
Việc phân loại chức vụ lãnh đạo tương đương trong hệ thống chính trị để thiết kế bảng lương chức vụ do Bộ Chính trị quyết định sau khi đã báo cáo Ban Chấp hành Trung ương.
- Xây dựng 1 bảng lương chuyên môn, nghiệp vụ theo ngạch công chức và chức danh nghề nghiệp viên chức áp dụng chung đối với công chức, viên chức không giữ chức danh lãnh đạo; mỗi ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp viên chức có nhiều bậc lương theo nguyên tắc:
Cùng mức độ phức tạp công việc thì mức lương như nhau; điều kiện lao động cao hơn bình thường và ưu đãi nghề thì thực hiện bằng chế độ phụ cấp theo nghề; sắp xếp lại nhóm ngạch và số bậc trong các ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp viên chức, khuyến khích công chức, viên chức nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.
Việc bổ nhiệm vào ngạch công chức hoặc chức danh nghề nghiệp viên chức phải gắn với vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp viên chức do cơ quan, tổ chức, đơn vị quản lý công chức, viên chức thực hiện.
5 yếu tố liên quan đến thiết kế bảng lương mới của cán bộ, công chức, viên chức khi thực hiện cải cách tiền lương
Khi thực hiện cải cách tiền lương, bảng lương mới của cán bộ, công chức, viên chức sẽ được thiết kế dựa trên việc xác định của 5 yếu tố:
- Bãi bỏ mức lương cơ sở và hệ số lương hiện nay, xây dựng mức lương cơ bản bằng số tiền cụ thể trong bảng lương mới.
- Thực hiện thống nhất chế độ hợp đồng lao động theo quy định của Bộ luật Lao động (hoặc hợp đồng cung cấp dịch vụ) đối với những người làm công việc thừa hành, phục vụ (yêu cầu trình độ đào tạo dưới trung cấp), không áp dụng bảng lương công chức, viên chức đối với các đối tượng này.
- Xác định mức tiền lương thấp nhất của công chức, viên chức trong khu vực công là mức tiền lương của người làm công việc yêu cầu trình độ đào tạo trung cấp (bậc 1) không thấp hơn mức tiền lương thấp nhất của lao động qua đào tạo trong khu vực doanh nghiệp.
- Mở rộng quan hệ tiền lương làm căn cứ để xác định mức tiền lương cụ thể trong hệ thống bảng lương, từng bước tiệm cận với quan hệ tiền lương của khu vực doanh nghiệp phù hợp với nguồn lực của Nhà nước.
- Hoàn thiện chế độ nâng bậc lương thường xuyên và nâng bậc lương trước thời hạn đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang phù hợp với quy định của bảng lương mới.
Theo L.Vũ (Giadinh.suckhoedoisong.vn)
https://giadinh.suckhoedoisong.vn/can-bo-cong-chuc-vien-chuc-can-biet-thong-tin-nay-khi-cai-cach-tien-luong-duoc-thuc-hien-172231001003159679.htm
