Vào thời hoàng kim cách đây chưa đầy một thập kỷ, Chen Feng dường như là một người đàn ông không thể ngăn cản trong sứ mệnh chinh phục thế giới.

HNA Group Co., tập đoàn lớn mạnh do Chen và đối tác quá cố của ông là Wang Jian thành lập, đã gây dựng hãng hàng không Hainan Airlines vào năm 1993. Chen Feng trở thành người đứng đầu cho một nhóm các công ty mua được các tài sản quý giá từ Mỹ đến châu Âu trong thời gian này. Làn sóng mua lại của họ tượng trưng cho sự xuất hiện của “China Inc.” trên trường thế giới. Được Phố Wall tung hô, ông trùm toàn cầu cũng có mối quan hệ thân thiết với các nhà lãnh đạo quyền lực bao gồm Chủ tịch Tập Cận Bình và David Cameron, cựu thủ tướng Anh.

Sau đó, tất cả sụp đổ dưới một trong những núi nợ doanh nghiệp lớn nhất thế giới. Đại dịch là hồi chuông báo tử cho HNA, vốn đang phải tranh nhau bán bớt tài sản khi nợ phải trả ngày càng tăng. Bị chính quyền đảo Hải Nam của Trung Quốc, nơi tập đoàn đặt trụ sở, tịch thu vào tháng 2 năm 2020, các hoạt động kinh doanh hàng không và du lịch của tập đoàn này đã bị tê liệt do hoạt động du lịch ngừng hoạt động và hiện tập đoàn đang được tái cơ cấu.

Đã phải ngồi ngoài khi các quan chức vào cuộc điều tra, Chen, 70 tuổi, đã mất đi mọi vị thế. Chủ tịch HNA giờ đã bị giam giữ cùng với giám đốc điều hành Tan Xiangdong của HNA.

Làm giàu nhờ đi vay

Chen và nhóm của ông nằm trong số vô số tỷ phú và đế chế kinh doanh được hình thành trong hàng thập kỷ tự do hóa của Trung Quốc. Dưới sự lãnh đạo của Chen và Wang, tập đoàn này đã tận dụng nguồn tiền dễ dàng tràn lan ở Trung Quốc vào thế kỷ 20 để thực hiện một loạt thương vụ mua lại ở nước ngoài. Các thương vụ trị giá hơn 40 tỷ USD bao gồm cổ phần đáng kể tại Deutsche Bank AG và Hilton Worldwide Holdings Inc., các tài sản sang trọng như sân gôn, khách sạn nổi tiếng trên sáu lục địa và tòa nhà chọc trời 245 Park Avenue ở Manhattan.

Tập đoàn HNA mua rất nhiều bất động sản nhưng phần lớn số tiền là đi vay từ ngân hàng và các chủ nợ, thế nhưng họ lại chẳng hề sợ hãi bởi khi vay quá nhiều, họ cho rằng chính ngân hàng mới là phía phải sợ doanh nghiệp. "Khi bạn có quá nhiều chấy, bạn sẽ không ngứa nữa. Khi đã vay quá nhiều, bạn vẫn có thể ngủ ngon cả đêm", ông Chen từng phát biểu trên truyền hình.

Gã khổng lồ sụp đổ

Khi Bắc Kinh nhận thức được rủi ro của việc tháo chạy vốn và đòn bẩy như vậy, họ bắt đầu kiểm soát chặt chẽ những nhà thâu tóm lớn. Tập đoàn bảo hiểm Anbang đang phát triển mạnh, chủ sở hữu khách sạn Waldorf Astoria ở New York, đã bị chính phủ tịch thu vào năm 2018. Quá trình tháo gỡ chậm chạp của HNA bắt đầu ngay sau đó, với việc công ty này bị mất tài sản khi các khoản trả nợ sắp đến gần. Tập đoàn này vẫn phải đối mặt với ít nhất 63 tỷ USD tiền bồi thường từ các chủ nợ.

Nợ là nền tảng cho tham vọng của Chen và Wang. Họ đặt mục tiêu HNA trở thành một trong những công ty hàng đầu trong Fortune 500. Việc mở rộng nhờ tín dụng đã giúp tập đoàn này tăng 183 bậc lên vị trí thứ 170 vào năm 2017, nhưng cũng phải đóng cửa số phận của mình trong vòng vài tháng khi khoản nợ tăng vọt lên hơn 93 USD tỷ vào năm sau.

Tình trạng hỗn loạn ngày càng sâu sắc vào tháng 7 năm 2018, khi Wang qua đời khi đang đi nghỉ ở miền nam nước Pháp. Cảnh sát địa phương cho biết đồng chủ tịch HNA đã rơi từ độ cao 15 mét khi đang chụp ảnh ở làng Bonnieux.

Tháng 1/2021, HNA tuyên bố phá sản do không thanh toán hết được các khoản nợ và đến tháng 9 cùng năm thì nhà đồng sáng lập Chen bị bắt. Tháng 12/2021, mảng hàng không vũ trụ HNA Aviation bao gồm biểu tượng Hainan Airlines bị bán cho Liaoning Fangda Group Industrial, qua đó chấm dứt câu chuyện về vị tỷ phú nhà giàu bất động sản chuyên vung tiền đi vay để mua đất.

Bloomberg

Theo Huy Nguyễn (Nguoiduatin.vn)