-
Cận cảnh dàn xe tăng, xe thiết giáp, ngư lôi lần đầu xuất hiện tại triển lãm lớn nhất lịch sử
-
Công bố kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của xăng E10 với ô tô, xe máy
-
Cùng đi xem xe, người đàn ông bỏ lại bạn gái rồi lấy xe máy phóng mất hút
-
Cô bé từng xuất hiện trong trận Chung kết Olympia 19 năm trước giờ đã thành Chị Đẹp, cuộc sống thay đổi 180 độ
-
Danh tính nam thanh niên xăm trổ thách thức công an tại chốt bảo vệ sơ duyệt A80
-
Bức ảnh nghiệt ngã: Người trao giải và người nhận giải Miss Audition 2006 đều vướng lao lý
-
TP HCM: Cán bộ, công chức thôi việc sau sắp xếp có thể vay đến 300 triệu đồng
-
Ô tô bất ngờ "sụt hố" trên phố Đội Cấn, Hà Nội
-
Lần đầu tiên người dân có thể bán vàng miếng với giá 127 triệu/lượng
-
Bão số 6 khả năng sắp hình thành, trọng tâm mưa lớn ở miền Trung
-
Vụ 8 cán bộ Quảng Ninh làm lộ bí mật nhà nước: Sơ suất nhỏ có thể phạm điều nghiêm cấm
-
"Ông Ba Minh cưu mang vợ nhặt 11 năm" nhận 1,6 tỷ đồng: Tiền sẽ được sử dụng thế nào?
-
Nhà triệu USD cứ mưa là ngập, vì sao giá không ngừng tăng?
-
iPhone 17 hoàn toàn "mất tích" khỏi đại lý chính hãng Việt Nam
-
"Bảo bối" UAV đa năng ra mắt tại công trình kỷ lục Việt Nam: Vận tốc tối đa 200km/h, có thể mang cả tên lửa
-
Danh tính chàng chiến sĩ 'triệu view' đang gây sốt mạng xã hội dịp lễ 2/9
-
Clip thanh niên đâm bạn tử vong: Hé lộ nguyên nhân phát sinh trên bàn nhậu
-
Cục Cảnh sát kinh tế ra yêu cầu khẩn đối với bà Đào Thị Hương Lan
-
Loạt ngân hàng hướng dẫn cách liên kết tài khoản hưởng an sinh xã hội trên VNeID
-
Đề nghị truy tố các cựu lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa liên quan đến các dự án Phúc Sơn
Pháp luật
14/05/2020 10:25Án oan, sai và động lực cho cải cách tư pháp
Không phủ nhận công cuộc cải cách tư pháp diễn ra trong 15 năm nay có những thành tựu. Việc minh oan cho nhiều người thể hiện rằng: cải cách tư pháp THỰC SỰ hướng đến quyền con người. Nhưng cũng chính những trường hợp được minh oan ấy lại đặt ra vấn đề: vẫn còn không gian để tiếp tục cải cách tư pháp.
Những Bộ luật tố tụng Hình sự (2003, 2015) nếu đọc kỹ thì đã tiệm cận với các chuẩn mực về tố tụng. Việc kéo công tố xuống cho ngang hàng với bào chữa trong mô hình phòng xét xử đã đạt được về mặt hình thức và cả tranh tụng tại tòa. Việc quy định bị can nếu bị điều tra tội từ 20 năm tù trở lên phải có luật sư ngay từ đầu đã được luật hóa. Những chế định về bổ trợ tư pháp khác đã có bước tiến.
Việc thiết lập và ban hành án lệ, dù nhiều người còn băn khoăn, cũng mở ra một bước mới, bổ sung cho những bất cập nếu có của pháp luật. Việc công khai bản án cũng giúp các thẩm phán thận trọng, cẩn trọng hơn ngay cả trong câu cú chấm phẩy…

Nhưng Nghị quyết 49/2005 của Trung ương về cải cách tư pháp có một nút thắt lẽ ra phải được sớm tháo cởi: “Chuẩn bị các điều kiện về cán bộ, cơ sở vật chất để thực hiện việc chuyển giao tổ chức và công tác thi hành án cho Bộ Tư pháp”. Rất có thể, định hướng này của Trung ương xuất phát từ những vụ oan, sai mà tinh thần cải cách tư pháp muốn giảm thiểu.
Thực tế từ các vụ án oan-sai đều cho thấy: các bị can, bị cáo đều tố rằng mình bị cán bộ bức cung, nhục hình nên phải khai nhận tội. Ông Nguyễn Thanh Chấn, người được minh oan mấy năm trước kể: ngoài việc phải nhận tội thì ông bị bắt phải “tập luyện” đâm hình nộm đến mức thuần thục. Lý do nhận tội, không chỉ ông Chấn, mà những “nạn nhân” khác của bức cung, nhục hình như Hàn Đức Long, Huỳnh Văn Nén từng giãi bày sau khi được minh oan: “Nhận tội để sống để còn có cơ hội mà kêu oan”.
Có những bị cáo như ông Bàn Văn Thái (Hàm Yên, Bắc Giang) 14 phiên xử là 14 lần ông phản cung cho rằng mình bị bức cung, nhục hình. Sau khi được đình chỉ năm 2015, trình bày với Đoàn giám sát của UB Trung ương MTTQ Việt Nam, ông Bàn Văn Thái thuật lại: Họ (tức cơ quan điều tra) đánh tôi từ 1h chiều đến 5h chiều nên tôi phải nhận, nhận để sống, để gặp được cha mẹ mà nói tôi không phạm tội giết người. 14 lần phản cung cũng là 14 lần ông phải chịu những ngón đòn, mà ông tả là “bị gí dùi cui điện nhiều lần, vào ngực, có khi cả vào chỗ kín, tôi đau quá và lại nhận tội”.
Nhưng không phải ai cũng có cơ hội “sống và kêu oan” như những trường hợp trên đây…
Có thể, những vụ án oan sai được nêu trên đây chỉ chiếm một tỉ lệ rất nhỏ trong số hàng trăm, hàng nghìn… vụ án hình sự. Nhưng bởi vì quyền con người đã được long trọng hiến định, nên dù chỉ một vài trường hợp oan do bức cung, nhục hình cũng đủ phương hại đến niềm tin của công chúng vào công lý.
Vì vậy, có thể hiểu vì sao Nghị quyết 49/2005 vừa ra đời thì Bộ Tư pháp lập tức đề xuất được tiếp nhận “trọn gói” trại giam từ Bộ Công an. Trong giải trình của mình khi đó, Bộ Tư pháp nói rằng: kinh nghiệm của phần lớn các nước, kể cả Trung Quốc cũng tách biệt điều tra và giam giữ như vậy. Bộ Tư pháp lý giải: nếu CQĐT vừa điều tra lại vừa trực tiếp giam giữ thì không bảo đảm khách quan.
Nhưng rồi vấn đề lại chìm đi, mãi đến khi thảo luận Luật thi hành tạm giữ, tạm giam 2015, UB Tư pháp của Quốc hội mới lại nêu lại đề xuất chuyển trại giam từ Bộ Công an sang Bộ Tư pháp. Đề xuất nhằm tách bạch các hoạt động giam giữ và điều tra để ngăn ngừa giảm bớt bức cung nhục hình, bảo đảm quyền con người trong tố tụng hình sự. Nhiều đại biểu quốc hội, nguyên đại biểu quốc hội cũng đề xuất như vậy.
Đến nay, mới chỉ có thi hành án dân sự là được Bộ Tư pháp nắm giữ. Cũng có nghĩa là một nội dung rất đúng, rất trúng, làm nền tảng cho cải cách tư pháp của Trung ương, Bộ Chính trị từ hơn 15 năm qua vẫn chưa được thực hiện.
Nếu Nghị quyết 49/2005 của Trung ương, Bộ Chính trị được thi hành cách triệt để thì có lẽ những vụ oan-sai sẽ giảm đến mức tối thiểu.
Theo Chân Luận (VietNamNet)








- Nhiều cảnh sát xuất hiện tại nhà "bầu" Đoan (28/08/25 23:57)
- Bốc thăm Champions League: Real đụng độ Man City, Liverpool (28/08/25 23:53)
- Cách nhận tiền ăn "Tết Độc lập" 2/9 do Nhà nước tặng, làm ngay các bước sau (28/08/25 22:59)
- Khoa Pug không nói suông: Đi kéo chân lần 2 vì gặp Hoa hậu Lương Thuỳ Linh? (28/08/25 22:30)
- 50 triệu đồng và màn gây sốc về báo hiếu của con rể với bố mẹ vợ (28/08/25 21:49)
- Robot hình người "Made in Vietnam" của tỷ phú Phạm Nhật Vượng làm 1 việc bất ngờ tại công trình top 10 TG (28/08/25 21:21)
- Nóng: Chính phủ tặng quà bằng tiền mặt cho toàn dân ăn Tết Độc lập (28/08/25 20:55)
- Triển lãm HOT nhất dịp 2/9 đã mở cửa: Quy mô khủng chưa từng có, choáng ngợp với các màn biểu diễn và hoàn toàn MIỄN PHÍ (28/08/25 20:51)
- "Mưa đỏ" mang về 200 tỷ đồng (28/08/25 20:33)
- Giám đốc BV Đại học Y Hà Nội lên tiếng về sức khỏe của GS Ngô Bảo Châu (28/08/25 20:30)




