Bộ Công an điều tra giá sách giáo khoa cao hơn thu nhập của người lao động

Cơ quan cảnh sát điều tra đang tập trung làm rõ giá sách giáo khoa, những dấu hiệu lợi ích nhóm trong việc sản xuất, phát hành.

Thông tin được thiếu tướng Nguyễn Văn Thành, Cục phó Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03, Bộ Công an) cho biết tại buổi họp báo về công tác 6 tháng đầu năm, ngày 30/6.

Tại buổi họp báo, thiếu tướng Nguyễn Văn Thành thông tin vấn đề giá sách giáo khoa, sách giáo khoa giả nhiều năm qua gây bức xúc, nhiều ý kiến trái chiều trong xã hội. Trong đó, giá sách cao hơn mức sống của người lao động, nhất là người lao động nghèo. Trước vấn đề này, Bộ Công an đã giao C03 vào cuộc điều tra.

Sau khi vào cuộc điều tra, C03 đã xử lý việc in sách lậu, đang tập trung làm rõ tình trạng phát hành những loại sách giáo khoa, trong đó có những bộ sách tham khảo; điều tra về giá thành và các dấu hiệu lợi ích nhóm của Nhà xuất bản Giáo dục. Thông tin sẽ được cung cấp khi điều tra hoàn tất.

Trước đó, Thanh tra Chính phủ đã công bố kết quả thanh tra về sách giáo khoa. Theo đó, từ năm 2014 đến hết tháng 8/2019, 73/193 cuốn sách giáo khoa học sinh có thể viết vào sách đã được in, phát hành và bán hơn 303 triệu bản.

Trường hợp tính 65% giá sách giáo khoa có các trang học sinh có thể viết vào không dùng lại được, gây lãng phí cho gia đình học sinh và xã hội số tiền tạm tính là hơn 2.374 tỉ đồng.

Cơ quan thanh tra cũng chỉ rõ Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành văn bản về sách bài tập do nhà xuất bản tổ chức biên soạn, gây nhầm lẫn cho học sinh, phụ huynh rằng sách bài tập được nhà xuất bản biên soạn cũng là tài liệu bắt buộc phải mua.

Từ đó, dẫn đến thực tiễn hầu hết gia đình khi mua sách giáo khoa đều mua sách bài tập kèm theo do nhà xuất bản phát hành.

Thanh tra Chính phủ kết luận việc xác định nhu cầu sản xuất của nhà xuất bản không sát thực tế nên lượng hàng tồn kho lớn, chủ yếu là giấy in, làm tăng chi phí lãi vay dẫn đến giảm hiệu quả sử dụng vốn.

Việc lựa chọn nhà thầu in sách giáo khoa của nhà xuất bản cũng chưa đúng quy định. Nhà xuất bản sử dụng giấy in chất lượng thấp, thấp hơn định lượng giấy in sách thường theo tiêu chuẩn quốc gia.

Từ trước năm 2014 và trong giai đoạn từ 2014 đến 2019, NXB chỉ thu thập báo giá của một số ít nhà thầu cung cấp giấy in.

Đáng chú ý, Công ty Cổ phần giấy Phùng Vĩnh Hưng được lựa chọn cung cấp chiếm 83,1% số lượng giấy của NXB, tương ứng số tiền hơn 1.890 tỉ đồng. Kiểm tra xác suất một hợp đồng giấy in cho thấy giá giấy in của công ty này bán cho NXB cao bình quân gấp khoảng 1,7 lần giá giấy công ty này nhập khẩu trực tiếp, tương ứng số tiền chênh lệch hơn 210 tỉ đồng.

"Những nội dung này cho thấy việc lựa chọn nhà thầu cung cấp giấy in để sản xuất SGK theo phương thức chào hàng cạnh tranh của NXB có nhiều điểm bất thường, chưa đảm bảo công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế"- TTCP kết luận.

Hồi tháng 2, Bộ Công an đã bắt tạm giam ông Nguyễn Đức Thái (61 tuổi, cựu Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Một thành viên Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam); Nguyễn Thị Thanh Thủy (cựu Trưởng ban Kế hoạch Marketing) về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Ông Đinh Quốc Khánh (cựu Phó ban Kế hoạch Marketing) và Tô Mỹ Ngọc (Chủ tịch HĐTV Công ty Cổ phần Giấy Phùng Vĩnh Hưng) bị bắt với cáo buộc Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

HL (SHTT)