Vì sao hàng loạt lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Bộ không bị xử lý hình sự trong vụ Việt Á?

Ngoài đề nghị truy tố 38 bị can trong vụ án Việt Á, Cơ quan CSĐT Bộ Công an cũng làm rõ trách nhiệm của nhiều lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Bộ liên quan, song những người này không bị xem xét xử lý bằng hình sự.

Không kiến nghị thu hồi test xét nghiệm

Trong số những cán bộ, lãnh đạo được làm rõ ở vụ Việt Á, CQĐT Bộ Công an xác định có trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH-CN) Huỳnh Thành Đạt và nguyên Thứ trưởng Bộ KH-CN Trần Văn Tùng (mới nghỉ hưu) và nhiều cá nhân khác.

Theo kết luận, trong quá trình nghiệm thu, chuyển giao, thông tin tuyên truyền và khen thưởng đề tài nghiên cứu, chế tạo kit xét nghiệm của Công ty Việt Á, một số lãnh đạo, cựu lãnh đạo tại Bộ KH-CN đã có sai phạm.

Trong đó, ông Huỳnh Thành Đạt giữ chức Bộ trưởng Bộ KH-CN từ ngày 12-11-2020 đến nay, có chức năng nhiệm vụ quản lý, điều hành chung mọi hoạt động của bộ. Khi ông Đạt tiếp nhận chức vụ Bộ trưởng thì Bộ Y tế đã cấp số đăng ký lưu hành tạm thời test xét nghiệm cho Công ty Việt Á.

Cơ quan điều tra đánh giá, ông Đạt không được đơn vị, cá nhân nào báo cáo về việc quản lý, xử lý kết quả đề tài nghiên cứu, chế tạo test xét nghiệm của Việt Á. Vì vậy, ông Đạt không nhận thức được trách nhiệm của Bộ KH-CN trong việc quản lý, xử lý kết quả nghiên cứu đề tài nên không kiến nghị thu hồi số đăng ký lưu hành test xét nghiệm của Công ty Việt Á.

Cơ quan điều tra xác định quá trình chỉ đạo, điều hành Bộ KH-CN, ông Huỳnh Thành Đạt không được ai can thiệp, tác động, cũng như không can thiệp, tác động hoặc thông đồng, thỏa thuận với bất kỳ đơn vị, cá nhân nào và không được lợi liên quan đến đề tài nghiên cứu, chế tạo test xét nghiệm của Việt Á.

Tại Bộ KH-CN, cựu Thứ trưởng Trần Văn Tùng được ủy nhiệm thực hiện nhiệm vụ Bộ trưởng, điều hành chung toàn bộ hoạt động của Bộ từ ngày 25-9 đến ngày 12-11-2020. Tuy nhiên, kết luận điều tra cho thấy việc quản lý đề tài, xử lý kết quả nghiên cứu test xét nghiệm của Việt Á giai đoạn này vẫn thuộc trách nhiệm của ông Chu Ngọc Anh (cựu Bộ trưởng). Bởi đến ngày 12-11-2020, Quốc hội mới miễn nhiệm chức vụ Bộ trưởng Bộ KH-CN đối với ông Chu Ngọc Anh…

Ông Nguyễn Đình Hậu - Vụ trưởng Vụ KH-CN các ngành kinh tế kỹ thuật (Bộ KH-CN) đã phân công Vụ phó Trịnh Thanh Hùng (bị can trong vụ án này) ký hợp đồng thực hiện đề tài, thực hiện chức năng nhiệm vụ quản lý, xử lý kết quả nghiên cứu. “Quá trình thực hiện, bị can Hùng chịu sự chỉ đạo trực tiếp của ông Chu Ngọc Anh, nên ông Hậu không biết về các sai phạm”, kết luận điều tra nêu rõ.

Cơ quan điều tra cho rằng Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, cựu Thứ trưởng Trần Văn Tùng, Vụ trưởng Nguyễn Đình Hậu và các cá nhân liên quan đến việc quản lý đề tài, khen thưởng, thông tin tuyên truyền đề tài nghiên cứu, chế tạo test xét nghiệm có trách nhiệm liên quan “nhưng chưa đến mức xem xét trách nhiệm hình sự”.

Cơ quan CSĐT Bộ Công an sẽ kiến nghị các cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định về Đảng, chính quyền đối với những cá nhân trên.

Hai cựu Thứ trưởng Bộ Y tế “thoát hiểm”

Tại Bộ Y tế, kết luận điều tra cho thấy ông Nguyễn Trường Sơn (cựu Thứ trưởng Bộ Y tế) biết test xét nghiệm là sản phẩm thuộc Đề tài nghiên cứu do Bộ KH-CN giao Học viện Quân y chủ trì, là tài sản thuộc sở hữu Nhà nước; các hồ sơ, tài liệu do Công ty Việt Á cung cấp không đầy đủ theo quy định.

Tuy nhiên, do tham mưu của Nguyễn Minh Tuấn (Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế, Bộ Y tế), ông Sơn vẫn ký Quyết định cấp số đăng ký lưu hành tạm thời test xét nghiệm cho Việt Á. Vẫn theo tham mưu của ông Tuấn, ông Sơn đã ký Quyết định cấp số đăng ký lưu hành chính thức test xét nghiệm cho doanh nghiệp. Từ đó, Việt Á đã sản xuất, kinh doanh, thu lợi trái phép, gây thiệt hại cho Nhà nước, tổ chức, cá nhân.

Bộ Công an cho rằng hành vi của ông Sơn có dấu hiệu của tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Tuy nhiên, cơ quan điều tra cũng xác định việc ông Sơn ký các quyết định trên không phải là nhiệm vụ thường xuyên.

Cựu Thứ trưởng Bộ Y tế cũng không thông đồng, thỏa thuận để làm lợi cho Việt Á; không được hưởng lợi, không có động cơ vụ lợi. Ngoài ra, ông Sơn cũng đã bị kỷ luật về mặt Đảng và chính quyền. Vì vậy, Bộ Công an không khởi tố điều tra đối với ông Sơn.

Ngoài ông Sơn, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế là ông Trương Quốc Cường cũng bị xác định có liên quan đến việc cấp số đăng ký lưu hành test xét nghiệm cho Công ty Việt Á và việc kiểm tra giá hiệp thương test xét nghiệm.

Theo kết luận điều tra, trong việc kiểm tra giá hiệp thương, ông Cường có dấu hiệu né tránh, đùn đẩy trách nhiệm cho ông Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Y tế). Tuy nhiên, cơ quan điều tra xác định ông Cường không thông đồng, thỏa thuận để làm lợi cho Phan Quốc Việt (Chủ tịch, kiêm Tổng giám đốc Công ty Việt Á) và doanh nghiệp; không được hưởng lợi, không có động cơ vụ lợi.

Cơ quan CSĐT Bộ Công an kết luận sai phạm trong việc kiểm tra giá trách nhiệm chính thuộc về Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long. Việc không có kết quả kiểm tra giá hiệp thương là chủ đích của Nguyễn Nam Liên (Vụ trưởng Vụ Kế hoạch và Tài chính) và Nguyễn Thanh Long.

Theo Lâm Vinh (An Ninh Thủ Đô)