G. Gordon Liddy, cựu đặc vụ FBI và nhân viên Nhà Trắng, người được cho là chủ mưu vụ bê bối Watergate năm 1972 dẫn đến việc Tổng thống Richard Nixon từ chức, đã qua đời ở tuổi 90.

Ông Gordon Liddy qua đời hôm 30/3 tại nhà riêng của con gái ở Mount Vernon, Virginia. NY Times dẫn lời con trai của ông Liddy, Thomas P. Liddy cho biết, ông mắc bệnh Parkinson và sức khỏe ngày càng giảm sút.

G. Gordon Liddy phát biểu trong cuộc vận động ủng hộ quân đội Mỹ ở Iraq ngày 12/4/2003. Ảnh: AFP

Ông Liddy là thành viên của Ủy ban tái cử của tổng thống và là cựu đặc nhiệm của Nhóm Điều tra Đặc biệt, đơn vị do chính quyền Tổng thống Nixon thành lập để ngăn chặn việc rò rỉ thông tin cho các nhà báo.

Ông Liddy là một trong những người thúc đẩy, tham gia tổ chức và chỉ đạo kế hoạch “Gemstone”. Đây là kế hoạch gián điệp bên trong trụ sở Ủy ban tranh cử quốc gia đảng Dân chủ nhằm phá hoại đối thủ cho cuộc đua chạy đua Tổng thống Mỹ.

Việc nghe lén các văn phòng của Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ ở khu phức hợp Watergate ở Washington là một phần trong kế hoạch mà ông Liddy đã thảo luận vào năm 1972 với Bộ trưởng Tư pháp John Mitchell, Cố vấn Nhà Trắng John Dean và trợ lý của ông Nixon, Jeb Magruder.

Vào ngày 16/6/1972, 5 người đàn ông đã đột nhập vào khu phức hợp Watergate để cài máy nghe lén trong trụ sở của đảng Dân chủ. Những “tên trộm” sau đó đã bị cảnh sát bắt giữ.

Sau một cuộc điều tra của Thượng viện, trong đó Cố vấn Nhà Trắng John Dean đã làm chứng chống lại ông Nixon, các đoạn băng ghi âm bí mật về các cuộc trò chuyện trong Phòng Bầu dục đã được tiết lộ. 7 nhân viên của Nhà Trắng, bao gồm cả ông Liddy, đã bị truy tố. Tổng thống Richard Nixon đã từ chức vào ngày 9/8/1974, sau khi cố gắng ngăn cản cuộc điều tra Watergate của FBI.

Ông Liddy từ chối đưa ra lời khai theo Tu chính án thứ 5 và giữ im lặng cho đến khi cuốn hồi ký Will của ông được xuất bản vào năm 1980. Ông nhận bản án 20 năm tù và được Tổng thống Jimmy Carter giảm án vào năm 1977. Ông Liddy chịu án tù hơn 4 năm, thời gian ngồi tù lâu nhất của những người chủ mưu.

G. Gordon Liddy tại Washington ngày 16/1/1973. Ảnh: AP

George Gordon Battle Liddy sinh ngày 30/11/1930. Ông lớn lên ở thành phố Hoboken, bang New Jersey và có một người em gái là Margaret.

Ông Liddy tốt nghiệp Trường Dự bị Saint Benedict ở Newark, New Jersey vào năm 1948. Sau đó, ông lấy bằng cử nhân năm 1952 tại Đại học Fordham ở New York, nơi ông cũng nhận bằng luật vào năm 1957.

Sau khi học xong, ông Liddy gia nhập FBI dưới thời Giám đốc J. Edgar Hoover tại trụ sở chính ở Washington. Sau đó, ông làm luật sư ở Manhattan và trợ lý bộ trưởng tư pháp ở Quận Dutchess, New York.

Không giành được đề cử của đảng Cộng hòa ở New York, ông Liddy ủng hộ ông Nixon tranh cử tổng thống và được bổ nhiệm làm luật sư tại Bộ Tài chính Mỹ. Ông gia nhập Nhà Trắng vào năm 1971 với tư cách là thành viên của Nhóm Điều tra Đặc biệt.

Sau khi ra tù, ông Liddy trở thành người dẫn chương trình trò chuyện trên radio.

Ngoài cuốn tự truyện Will, ông Liddy còn viết các cuốn sách như When I Was a Kid, This Was a Free Country (xuất bản năm 2002) và Fight Back: Tackling Terrorism, Liddy Style (năm 2006). Ông cũng là tác giả của các tiểu thuyết Out of Control (năm 1979) và The Monkey Handlers (năm 1990)./.

Theo Mai Trang (Vov.vn)