Donbas là trái tim kinh tế của Ukraine. Tại đó, hoạt động khai thác than và sản xuất thép là động lực chính cho tăng trưởng kinh tế của nước này.

Kênh Fox News (Mỹ) ngày 20/8 đưa tin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã kiên quyết bác bỏ đề xuất nhượng đất cho Nga, đặc biệt là vùng Donbas đang có tranh chấp gay gắt.

Donbas bao gồm các tỉnh Donetsk và Luhansk, là trung tâm công nghiệp của Ukraine. Tại đó, hoạt động khai thác than và sản xuất thép là động lực chính cho tăng trưởng kinh tế.

Theo các chuyên gia, việc trao quyền kiểm soát các mỏ và nhà máy trong khu vực cho Nga sẽ là nguy cơ đối với sự tồn vong về kinh tế của Ukraine sau xung đột.

Một người lính Ukraine bên trong một mỏ than bị phá hủy ở Butovka tại tiền tuyến, nơi giao tranh với lực lượng ly khai được Nga hậu thuẫn, không xa thị trấn Avdiivka thuộc vùng Donetsk. Ảnh: Getty

"Donbas mang lại cả lợi thế quân sự lẫn nguồn tài nguyên kinh tế đáng kể, khiến nơi đây trở thành mục tiêu giá trị cao của Điện Kremlin", Elina Beketova – nhà nghiên cứu tại Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu - giải thích.

"Chỉ riêng Donbas đã nắm giữ trữ lượng than khổng lồ, đặc biệt là than antraxit, rất quan trọng đối với ngành năng lượng và luyện kim", Beketova nói.

"Trong số 114 mỏ ở Donetsk, chỉ có 15 mỏ còn hoạt động", bà chỉ ra, vì nhiều mỏ đã bị ngập lụt, bị phá hủy hoặc ngừng hoạt động do chiến sự.

Nhưng than chỉ là một phần của câu chuyện.

Có lẽ viên ngọc quý nhất chính là muối: các mỏ muối ở thị trấn Soledar thuộc tỉnh Donetsk có trữ lượng ước tính 4,5 tỷ tấn muối mỏ, lớn nhất ở châu Âu. Những mỏ này và nhà máy Artyomsol - nhà máy sản xuất muối lớn nhất châu Âu - đã rơi vào tay quân đội Nga từ năm 2022.

Một người lính đi trước đường dây điện bị đứt và cơ sở hạ tầng của mỏ muối Artyomsol bị hư hại do giao tranh vào ngày 20/12/2022 tại tỉnh Donetsk, Ukraine. Ảnh: Getty

Nhà nghiên cứu Beketova nhấn mạnh rằng, về lâu dài, khí đốt tự nhiên có thể là nguồn tài nguyên quan trọng nhất về mặt chiến lược trong vùng Donbas.

"Vùng này bao gồm mỏ khí đốt Yuzivka ở tỉnh Donetsk và Kharkiv, với trữ lượng tiềm năng lên tới 4 nghìn tỷ m3 - một thách thức trực tiếp đối với sự thống trị về năng lượng của Nga, và có thể là một lý do khác khiến Moscow muốn kiểm soát hoàn toàn vùng này", Beketova nói.

Bà cho biết, ngoài than đá, muối và khí đốt, Donbas cũng như các vùng lân cận Zaporizhzhia và Kherson còn rất giàu thạch cao, phấn, đá cẩm thạch, đá granit, cát và đất sét.

Theo Fox News, lực lượng Nga hiện đang kiểm soát khoảng 1/5 lãnh thổ Ukraine, chủ yếu ở các khu vực phía đông và đông nam, bao gồm các vùng rộng lớn Luhansk, Donetsk, Zaporizhzhia và Kherson. Những vùng đất này đã từng nằm dưới sự kiểm soát một phần hoặc toàn bộ của Nga tại nhiều thời điểm khác nhau trong suốt cuộc xung đột.

Bản đồ cho thấy phạm vi kiểm soát lãnh thổ Ukraine của Nga tính đến ngày 11/8/2025. Nguồn: Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) và Dự án Các Mối đe dọa Nghiêm trọng của Viện Doanh nghiệp Mỹ (AEI)

Đối với Ukraine, Donbas không chỉ là vùng đất tranh chấp, mà còn là huyết mạch kinh tế, với trữ lượng than, muối và khí đốt có thể giúp phục hồi kinh tế cho một quốc gia vốn đã gánh trên vai những khoản nợ khổng lồ do chiến tranh, Fox News đưa tin.

Đánh giá chung gần đây nhất của Liên Hợp Quốc, Ngân hàng Thế giới, Ủy ban Châu Âu (EC) và Chính phủ Ukraine ước tính rằng Ukraine sẽ cần tới 524 tỷ USD cho việc tái thiết đất nước sau chiến tranh trong vòng một thập kỷ tới.

Trong tổng nhu cầu tái thiết và phục hồi dài hạn, nhu cầu về nhà ở chiếm tỷ trọng lớn nhất với gần 84 tỷ USD, tiếp theo là 78 tỷ USD cho ngành giao thông vận tải và 68 tỷ USD cho ngành năng lượng.

Theo Duy Nguyễn (Nguoiduatin.vn)