Một vụ án tham nhũng quy mô lớn đang rung chuyển giới chức cấp cao Ukraine, phơi bày một mạng lưới giao dịch quyền lực cực lớn. Người cầm đầu đường dây được xác định là ông Timur Mindich – cộng sự thân cận và đồng sở hữu công ty sản xuất của Tổng thống Volodymyr Zelensky. Vụ việc trở nên căng thẳng khi ông Mindich cùng một nghi phạm chính khác đã bỏ trốn khỏi đất nước.
13-1763016206-cong-su-than-tin-cua-tong-thong-zelensky-bo-tron-phanh-phui-mang-luoi-thao-tung-noi-cac-va-hop-dong-quoc-phong.jpg
Timur Mindich là một nhân vật có ảnh hưởng, đồng thời là cộng sự thân cận của Tổng thống Volodymyr Zelensky. Ảnh: Kyiv Independent

Vụ án bắt nguồn từ Công ty điện hạt nhân nhà nước Energoatom, được Cơ quan chống tham nhũng quốc gia Ukraine (NABU) khởi tố vào ngày 11-11. Tổng cộng có 8 nghi phạm đang phải đối mặt với các cáo buộc nghiêm trọng như hối lộ, lạm dụng chức vụ và làm giàu bất hợp pháp.

Hai nghi phạm chính là ông Timur Mindich và doanh nhân Oleksandr Tsukerman đã bỏ trốn, khiến Văn phòng Tổng thống Ukraine phải phản ứng. Nguồn tin từ Văn phòng Tổng thống Ukraine tiết lộ với tờ Kyiv Independent rằng Tổng thống Zelensky đang chuẩn bị áp lệnh trừng phạt đối với cả hai người này.

Ngày 12-11, Tòa án chống tham nhũng tối cao Ukraine đã ra lệnh bắt giữ 4 nghi phạm khác và ấn định mức tiền bảo lãnh rất cao, lên tới 126 triệu Hryvnia (khoảng 3 triệu USD).

Theo công tố viên khẳng định trước tòa, các nghi phạm đã sử dụng ảnh hưởng chính trị đáng kể để can thiệp sâu vào bộ máy nhà nước. Sự can thiệp này bao gồm cả việc thao túng nội các của Thủ tướng Yulia Svyrydenko.

Mối liên hệ được cho là đã vươn tới Tổng thống Zelensky. Các băng ghi âm của NABU cho thấy Tổng thống Zelensky đã gọi điện cho Bộ trưởng Tư pháp Herman Halushchenko trong một cuộc trò chuyện với nghi phạm Mindich và Tsukerman, ngay sau khi ông Mindich gửi tin nhắn cho tổng thống. Chi tiết này được công tố viên sử dụng làm bằng chứng để chứng minh quyền lực chính trị tuyệt đối của ông Mindich.

Hậu quả là ngay ngày 12-11, Bộ trưởng Tư pháp Halushchenko, người xuất hiện trong các băng ghi âm, đã nộp đơn từ chức.

Sự thao túng nhân sự còn mở rộng sang Bộ Năng lượng. Nghi phạm Ihor Myroniuk còn trực tiếp phỏng vấn bà Svitlana Hrynchuk khi bà đang được cân nhắc cho vị trí Bộ trưởng Năng lượng. Bà Hrynchuk sau khi được bổ nhiệm cũng đã từ chức cùng ngày 12-11.

Mạng lưới này không chỉ dừng lại ở việc can thiệp nhân sự cấp cao mà còn tìm cách hối lộ các cơ quan chống tham nhũng và thao túng các hợp đồng quốc phòng quan trọng.

Các nghi phạm đã thảo luận về việc hối lộ Cơ quan điều tra nhà nước Ukraine (SBI), với một nghi phạm tiết lộ ý định để SBI "lấy 5%" số tiền để giải quyết ổn thỏa vụ việc. Nghi phạm Dmytro Basov cũng bị cáo buộc đưa khoản hối lộ 20.000 USD cho Cơ quan phòng chống tham nhũng quốc gia Ukraine (NAPC) vào tháng 5, buộc cơ quan này phải mở cuộc điều tra nội bộ.

Nghiêm trọng hơn, nghi phạm Mindich còn bị cáo buộc can thiệp vào mua sắm quốc phòng. Ông này đã gây áp lực buộc ông Rustem Umerov (khi đó là Bộ trưởng Quốc phòng) phải ký một hợp đồng cung cấp áo chống đạn với một công ty Israel. Mặc dù hợp đồng được ký, song công ty này đã không giao hàng đúng hạn. Kết quả là Quân đội Ukraine lại nhận được áo chống đạn Trung Quốc có chất lượng kém hơn thay thế.

QT (SHTT)