Ông Ban Ki-moon sẽ trở thành Tổng thống Hàn Quốc?

Ông Ban Ki-moon sẽ còn ngồi trên ghế Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc hơn nửa năm nữa.

Ông Ban Ki-moon sẽ còn ngồi trên ghế Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc hơn nửa năm nữa.

Những người thuộc phe cánh hữu hy vọng rằng vị Tổng thư ký LHQ sẽ trở thành ứng cử viên của họ cho cuộc bầu cử tổng thống Hàn Quốc nhiệm kỳ tới.

Các cơ quan báo chí đã cố gắng để tìm hiểu sự việc và liệu ông Ban Ki-moon có sẵn sàng cho một sự nghiệp như vậy trong tương lai hay không. Chúng tôi xin giới thiệu bài viết của giáo sư Andrei Lankov tại Đại học Kookmin (Seoul).

Vào cuối tháng 5 vừa rồi, Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon đến thăm Hàn Quốc, quê hương ông. Trên phương diện chính thức là để tham gia vào một diễn đàn quốc tế. Tuy nhiên, chuyến thăm của ông đã thu hút sự chú ý của công chúng Hàn Quốc vì những lý do không liên quan gì đến tình hình chính trị quốc tế.

Họ chỉ quan tâm đến việc nhà lãnh đạo ngoại giao cao cấp nhất hành tinh sẽ nói gì về kế hoạch sự nghiệp của ông trong tương lai. Và ông Ban Ki-moon đã bày tỏ những điều dân chúng đang mong đợi ở ông: Ông đã nói thẳng rằng sau khi hết nhiệm kỳ Tổng thư ký LHQ (sau 7 tháng nữa- ND), ông sẽ ra tranh cử tổng thống Hàn Quốc.

Thông tin này đã làm cho các nhà lãnh đạo cánh hữu Hàn Quốc và những người ủng hộ thở phào nhẹ nhõm, bởi rất nhiều người trong số họ tỏ ra lo lắng cho kết quả bầu cử Tổng thống tương lai (dự kiến tiến hành vào tháng 12/2017) sẽ không được như mong đợi.

Tại Hàn Quốc, trong vòng một tháng rưỡi trở lại đây đã xảy ra tình trạng là người ta coi Tổng thư ký Liên Hợp Quốc là một ứng cử viên Tổng thống tiềm năng và là một nhân vật nặng ký mà nguyên chuyện ông có tham gia ứng cử hay không cũng đã quyết định đến kết quả của cuộc bầu cử sắp tới.

Thái độ nói trên đối với ông Ban Ki-moon đã nảy sinh sau thất bại bất ngờ của lực lượng cánh hữu, đại diện cho Đảng Saenuri, trong cuộc bầu cử quốc hội vào tháng 4 năm nay.

Nói đúng ra, thì không có gì là thất bại ghê gớm: số phiếu gần như ngang nhau. Tuy nhiên, thông qua các cuộc thăm dò trước khi bầu cử, người ta dự đoán một cách quả quyết rằng phe cánh hữu nắm quyền ở Seoul từ năm 2008 sẽ giành chiến thắng một cách dễ dàng và trọn vẹn trước phe theo chủ nghĩa dân tộc cánh tả đối lập, hiện được chia thành hai đảng - Đảng Dân chủ Toburo và Đảng Nhân dân.

Dựa trên kết quả thăm dò trước cuộc bầu cử hồi tháng 4, nhiều người không loại trừ khả năng đảng cầm quyền sẽ tăng đại diện của mình trong Quốc hội để có thể có được đa số tuyệt đối - và trên cơ sở đó có thể thay đổi hiến pháp.

Tuy nhiên, ngay cả trước khi cuộc bầu cử (Quốc hội) diễn ra, nhiều nhà xã hội học đã bày tỏ nghi ngờ về độ tin cậy của các nghiên cứu trên khi đưa ra dự báo như vậy. Vấn đề chính là luật của Hàn Quốc không cho phép tiến hành các cuộc khảo sát trên điện thoại di động, do đó ý kiến của các cử tri trẻ, có học thức không được thống kê đầy đủ.

Các nhà xã hội học cho rằng họ đã làm tất cả các điều chỉnh cần thiết, nhưng kết quả bầu cử cho thấy, những người hoài nghi đã đúng: Phe theo chủ nghĩa dân tộc cánh tả, mà theo các cuộc thăm dò dự đoán là sẽ thất bại nặng nề thì trên thực tế, kết quả chỉ nhích hơn đảng Bảo thủ một chút.

Hàn Quốc là một nước cộng hòa theo chế độ tổng thống, do đó, cuộc bầu cử người đứng đầu nhà nước là rất quan trọng. Cho đến gần đây, các lãnh đạo cánh hữu cho rằng chiến thắng của họ gần như được đảm bảo, bởi vì hầu hết dân chúng đều hài lòng với chính sách của chính phủ hiện hành. Tuy nhiên, cuộc bầu cử cũng cho thấy rằng mọi việc không phải hoàn toàn như vậy.

Ngoài ra, phe cánh hữu không có các ứng cử viên sáng giá. Phải nói thẳng là Tổng thống đương nhiệm Park Geun-hye không phải là người có sức lôi cuốn mạnh mẽ, và cũng không thể được bầu lại (theo pháp luật Hàn Quốc, Tổng thống chỉ được bầu trong một nhiệm kỳ - ND).

Trước đó, phe cánh hữu đã dự kiến ​​đưa Kim Mu-con, một người làm công tác đảng chuyên trách và không còn trẻ, ra làm ứng cử viên. Tuy nhiên, sau thất bại hồi tháng 4, người ta thấy ông không còn cơ hội để gánh vác trọng trách đó nữa.

Tuy nhiên, tình hình phe đối lập lại có vẻ tốt hơn. Hai nhà lãnh đạo đối lập chính là Moon Jae-in và Ahn Cheol-su đang cạnh tranh gay gắt với nhau. Sự cạnh tranh của họ là nguyên nhân dẫn đến sự phân chia thành hai đảng của phe cánh tả (sự chia rẽ này có thể sẽ được khắc phục).

Trong những điều kiện như vậy các nhà chính trị cánh hữu đã chú ý đến ông Ban Ki-moon, vì nhiệm kỳ công tác tại Liên Hợp Quốc của ông cũng sẽ kết thúc vào cuối năm nay. Đối với người dân Hàn Quốc thì tên tuổi của ông luôn gợi lên sự quy tập tích cực:

Những người Hàn Quốc luôn tự hào về những người đồng bào của họ đã đạt đến thứ hạng cao nhất trong "Bảng xếp hạng" của thế giới, cho dù đó là nhà ngoại giao, nhà điêu khắc hay kỹ sư.

Ngoài ra, ông Ban Ki-moon còn là hiện thân của giấc mơ Hàn Quốc theo kiểu hiện đại: Là con trai của một doanh nhân bị phá sản, lớn lên trong nghèo đói, ông học rất giỏi (Hồi còn là học sinh phổ thông, ông đã đoạt giải nhất trong một cuộc thi viết luận và đã được gặp Tổng thống Mỹ Kennedy) và ông đã làm nên một sự nghiệp xuất sắc mang đẳng cấp thế giới.

Người ta cho rằng với sự nổi tiếng của ông, cùng với thời gian dài sống ở nước ngoài nhưng lại hết sức gần gũi với người dân Hàn Quốc, Ban Ki-moon sẽ là ứng cử viên lý tưởng cho chức tổng thống và có khả năng giành chiến thắng trong cuộc bầu cử một cách dễ dàng.

Theo các cuộc khảo sát đầu tiên, được thực hiện trong tuần qua, người ta khẳng định rằng Ban Ki-moon là người được nhiều người dân trong nước biết đến, và bỏ xa các ứng cử viên khác để tranh cử chức tổng thống: Ngay thời điểm hiện tại đã có 46-55% những người được thăm dò nói họ sẵn sàng bỏ phiếu cho ông.

Về mặt lý thuyết thì ngay cả phe cánh tả cũng quan tâm đến việc ứng cử của ông Ban Ki-moon vì ông đã có 3 năm liền làm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao dưới chính quyền cánh tả - Khi đó, cánh hữu là phe đối lập.

Ngoài ra, đối với phần lớn các vấn đề chính trị của Hàn Quốc hiện nay thì vấn đề của ông Ban Ki-moon có một vị trí trung tâm. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo cánh tả có vẻ như không quan tâm đến vị đương kim Tổng thư ký Liên Hợp Quốc một cách lộ liễu.

Điều này phần lớn là do thực tế trong các đảng cánh tả không thiếu các nhà lãnh đạo đầy tham vọng. Họ tin rằng, sau thành công của cuộc bầu cử tháng 4, họ mới là những người giành chiếc ghế tổng thống. Một điều khác nữa là các lực lượng bảo thủ cánh hữu cho rằng việc mời một “Ngoại binh nổi tiếng” về cũng giống như là tạo cơ hội duy nhất để giữ các vị trí quyền lực.

Những tin đồn về mối liên hệ giữa lãnh đạo cánh hữu với ông Ban Ki-moon đã có từ lâu, và phát biểu mới đây của ông đã xác nhận rằng ông có thể sẽ là ứng cử viên của cánh hữu trong cuộc bầu cử tiếp theo.

Tất nhiên, bầu cử ở Hàn Quốc là một quá trình khó mà đoán trước và sẽ rất kịch tính, nhưng cho đến nay, với tư cách là một ứng cử viên, ông Ban Ki-moon mạnh hơn rất nhiều so với tất cả các đối thủ của mình.

Một điều nữa là, nếu như thành công, chắc gì ông sẽ đi theo chương trình của các lực lượng cánh hữu bảo thủ, và rất có thể, ông sẽ là vị Tổng thống theo trường phái ôn hòa. Tuy nhiên, tất cả còn phải chờ xem.

Theo Nguyễn Quang (Đất Việt)