Siêu hạm Leader: Tung hô không tránh khỏi lạc hậu

Nhận định trên được chuyên gia quốc phòng Dave Majumdar nói đến trong một bài viết. "Nếu Nga có thể chế tạo thành công tàu khu trục lớp Leader trong tình hình kinh tế hiện nay, nó có thể đánh bại tất cả những chiến hạm lớn nhất hải quân Mỹ đang có", Dave Majumdar viết trên National Interest.

Dù được tung hô bằng những lời lẽ có cánh, tuy nhiên khi phân tích thiết kế và trang bị giữa siêu hạm Leader và Zumwalt của Mỹ thì thấy chúng có tư tưởng thiết kế hoàn toàn khác nhau, xuất phát từ tư duy tác chiến khác nhau của hải quân 2 nước.

Đài chỉ huy của DDG-1000 cũng không hề nhỏ nhưng áp dụng thiết kế tàng hình kiểu kim tự tháp cụt, cơ bản không còn chi tiết nào nhô ra, nhìn tổng thể con tàu với mặt cắt phẳng, không có góc cạnh, khiến cho tính năng tàng hình của nó được đánh giá rất cao. Thiết kế tối ưu, ứng dụng công nghệ tàng hình hiện đại, giảm tối đa diện tích phản xạ radar khiến nó khó bị radar đối phương phát hiện gấp 50 lần so với tàu khu trục bình thường.

Có kích thước khổng lồ nhưng tín hiệu đặc trưng radar của DDG-1000 không lớn hơn một chiếc tàu đánh cá loại nhỏ. Tàu khu trục được trang bị các công nghệ sẽ đem lại nhiều lợi thế cho hải quân Mỹ trong nhiều năm tới, nổi bật nhất là “Hệ thống máy tính tích hợp” toàn bộ con tàu, một mạng lưới an toàn độc lập kiểm soát mọi hệ thống tác chiến từ radar đến vũ khí.

DDG-1000 được trang bị các hệ thống điều khiển và trang thiết bị thông tin liên lạc siêu hiện đại, USS Zumwalt còn là chiếc tàu duy nhất có một mạng lưới an ninh, cho phép hạm trưởng có thể kiểm soát mọi hệ thống từ bất kỳ nơi nào trên tàu.

Hệ thống máy tính và tự động còn giúp tàu cần ít thủy thủ hơn. Các tàu khu trục lớp Arleigh-Burke cần tới 210 thủy thủ, nhưng tàu lớp Zumwalt chỉ cần 130 thủy thủ để vận hành, cùng với 28 nhân viên không quân vận hành các hoạt động cất và hạ cánh của 2 chiếc trực thăng tại bãi đáp trên tàu.

Mức độ hiện đại hóa và tự động hóa của con tàu cũng được xếp hạng nhất thế giới. Với kích thước và lượng giãn nước rất lớn (dài 183m, trọng tải 14,5 tấn) nhưng do được áp dụng các hệ thống tự động hóa nên con tàu chỉ cần tới 140 thủy thủ, ít hơn 1 nửa só với các chiến hạm có lượng giãn nước nhỏ hơn.

Tàu được lắp đặt hệ thống phóng thẳng đứng MK 57 gồm 20 cụm 4 ống phóng; với các tên lửa hành trình Tomahawk và các tên lửa phòng không, chống hạm, chống ngầm. hệ thống tên lửa ESSM; cùng các hệ thống tên lửa chống ngầm và đối hạm khác, cùng 2 súng máy Mk 110, cỡ nòng 57 mm.

Đặc biệt là khu trục hạm tàng hình này còn được trang bị 2 bệ pháo AGS 155mm, bắn đạn có điều khiển tầm xa LRLAP (Long Range Land Attack Projectile). Đạn LRLAP được xem là một cuộc cách mạng đối với pháo binh, nặng 11kg và đạt tầm bắn tới 154km và cơ số đạn lên tới 750 viên. Bệ pháo này còn có thể phóng tên lửa dẫn đường bằng máy tính, tiêu diệt được mục tiêu cách 101 km, gấp 3 lần tầm bắn của các loại pháo hạm hiện tại.

Hơn nữa, DDG-1000 được áp dụng nhiều loại vũ khí với công nghệ đỉnh cao số 1 thế giới mà hiện không nước nào có được, ví dụ như pháo quỹ đạo điện từ, vũ khí laser, các loại máy bay không người lái hiện đại, biến nó trở thành khu trục hạm số 1 thế giới về cả mức độ hiện đại lẫn hỏa lực.

Về chiến hạm Leader, sau khi Liên Xô giải thể, Hải quân Nga dần xuống cấp, suốt gần 20 năm không đóng nổi một chiến hạm nào trên vạn tấn, nền công nghiệp đóng tàu (trừ lĩnh vực đặc thù là đóng tàu ngầm) xuống cấp bởi thiếu vốn và không tiếp cận được với công nghệ đỉnh cao thế giới. Tuy khu trục hạm Leader của Nga có thực lực rất mạnh nhưng tất cả những tính năng của nó vẫn còn nằm ở trên giấy, từ mô hình thiết kế đến mô hình chế tạo còn một khoảng thời gian rất dài, cho đến khi nó trở thành một con tàu thực thụ cũng cần ít nhất là 5 năm nữa.

Ngay cả Mỹ, vốn rất phong phú kinh nghiệm đóng các chiến hạm cỡ lớn và thiết kế độc đáo cũng mất tới 8 năm mà khu trục hạm DDG-1000 Zumwalt vẫn còn chưa được biên chế chính thức. Điều này cho thấy, Nga có thể sẽ mất khoảng thời gian đến 10 năm để hoàn thiện tính năng tác chiến của khu trục hạm Leader. Không chỉ thiếu kinh nghiệm đóng tàu lớn, công nghệ radar tầm xa trên biển và thiết bị điện tử hàng hải của Nga cũng tụt hậu một khoảng cách khá xa so với Mỹ.

Điều này có thể nhận thấy ở thiết kế cột buồm tích hợp dạng tháp có kích thước quá cồng kềnh. Những khó khăn của Nga không chỉ dừng ở đó. Hậu quả của việc “san sẻ gánh nặng” để cưu mang nền công nghiệp quốc phòng Ukraine đã khiến Nga giao phó toàn bộ mảng động cơ turbin khí cho nước này, để đến bây giờ quan hệ hợp tác giữa 2 nước căng thẳng đã khiến Nga trở tay không kịp.

Nga cũng có khả năng chế tạo các động cơ turbin khí hiện đại nhưng hiện nay họ không có nhà máy nào trang bị dây chuyền và có kinh nghiệm chế tạo loại động cơ chiến hạm cỡ lớn. Bởi vậy, trong vài năm tới Nga sẽ phải mất nhiều công sức để giải quyết vấn đề rắc rối này. Tuy nhiên, kể cả hiện nay Leader đã hoàn thiện, chúng mới chỉ so được với những khu trục hạm và tuần dương hạm mạnh nhất hiện đang phục vụ trong Hải quân Mỹ và không thể được đặt ngang tầm khu trục hạm lớp Zumwalt của Mỹ. Và rõ ràng là Mỹ đã vượt so với Nga về nhiều lĩnh vực, trong đó có công nghệ đóng tàu nổi.