Deschamps vs Scaloni: Những kẻ lỗi thời hay các nhà cách mạng bóng đá?

Thứ bóng đá mà Pháp và Argentina đang chơi không mang hơi thở của thời đại. Thay vì những triết lý rối rắm - pressing cường độ cao hay thủ môn phải chơi chân giỏi… hai HLV Deschamps và Scaloni gặt hái thành công nhờ sự giản đơn tưởng như đã lỗi thời.

Không cần phải là nhà truyền giáo

“Tất cả phụ thuộc vào những cầu thủ mà bạn có và cách họ được tổ chức. Mỗi cầu thủ luôn có những nét đặc trưng khác nhau. Công việc của chúng tôi là phải thích nghi”. Là câu đầu tiên của HLV Didier Deschamps. Vế sau đó thuộc về Lionel Scaloni. Hai vị HLV đã lọt vào chung kết World Cup 2022 có nguồn gốc và kinh nghiệm trận mạc khác nhau. Dù vậy, quan điểm chung về bóng đá cũng như phương thức chiến thắng đã hợp nhất họ thành một thể thống nhất.

Cả Deschamps - vị HLV 54 tuổi với kinh nghiệm 10 năm dẫn tuyển Pháp, lẫn Scaloni - kém Deschamps chẵn 10 tuổi và cũng chỉ có thâm niên dẫn Argentina 4 năm, dường như đang đi ngược thời gian và không tìm thấy mình trong xu thế bóng đá mà họ lẽ ra phải thuộc về.

Hai nhà cầm quân đưa Pháp và Argentina đến với trận đấu cuối cùng ở Qatar cùng đề cao thứ bóng đá đơn giản. Họ lạc lõng, khác xa với những hệ tư tưởng, triết lý bóng đá ngày càng trở nên phức tạp và cũng không ít rủi ro mà số đông các đồng nghiệp hướng đến. Họ là những giám đốc kỹ thuật lỗi thời và điều này mặc dù có vẻ mâu thuẫn, nhưng lại thể hiện một sự mới lạ đáng mừng.

Khác xa những bài diễn thuyết màu mè và rối rắm, Deschamps và Scaloni luôn rành mạch, rõ ràng và đưa ra đề bài cũng như đáp án cụ thể mà họ có. Phương pháp đào tạo, xây dựng đội bóng của họ trong mỗi buổi tập nhất nhất tuân theo phương pháp nào đó.

Thay vì nghĩ đến muôn hình vạn trạng các hệ thống chiến thuật, đa dạng đến mức khó hiểu như phần đông đồng nghiệp đang làm, hai vị HLV này ưu tiên xây dựng mối quan hệ giữa họ với các cầu thủ, quản lý một đội bóng với tinh thần đoàn kết và hơn hết là tạo ra một đội bóng với cách chơi rõ ràng. Tất nhiên, họ cũng yêu cầu học trò của mình có khả năng ứng phó với từng bối cảnh. Không còn nghi ngờ gì nữa, họ là hai HLV xuất sắc nhất World Cup 2022.

Chung hệ tư tưởng, khác biệt hoàn cảnh

Cho đến nay, Deschamps và hậu bối Scaloni đạt được những thành tựu đáng nể. Có lẽ chính sự giản đơn ấy làm nên thành công cho cả hai, theo những cách khác nhau. Họ hiểu được đặc thù công việc của mình, và tìm ra phương án tối ưu.

Các HLV cấp CLB phải không ngừng làm mới mình, tránh bị đối phương bắt bài trong các trận đấu diễn ra hàng tuần. Họ cũng có nhiều thời gian để tạo ra một đội bóng nhuần nhuyễn về lối chơi, đa dạng, phức tạp về mặt triết lý. Ngược lại, HLV của các ĐTQG không có nhiều thời gian để xây dựng một đội bóng có lối chơi phức tạp. Cách hiệu quả nhất là hãy chơi bóng với sự giản đơn đến mức tinh khôi.

Tuy vậy, đừng tưởng rằng điều đó dễ dàng và chiến thắng sẽ đến. “Thánh” Johan Cruyff - huyền thoại vĩ đại bậc nhất mọi thời đại đồng thời cũng là một triết gia bóng đá, từng có câu nói để đời: “Chơi bóng rất đơn giản, nhưng chơi thứ bóng đá đơn giản là điều khó chưa từng thấy”.

Bạn thấy đấy, nhiều đội bóng cũng hướng về sự đơn giản, nhưng hiệu quả luôn luôn là sự khác biệt. Morocco của HLV Walid Regragui cũng là một đội bóng như vậy. Tuy nhiên, như Deschamps đã nói ở phần đầu, chất lượng nhân sự trong tay chiến lược gia trẻ tuổi người Pháp ở tuyển Morocco kém rất xa Pháp, nên thất bại 0-2 ở bán kết là điều không tránh khỏi.

Giữa hai HLV lọt vào chung kết World Cup 2022 có rất nhiều điểm giống nhau về hệ tư tưởng, nhưng bối cảnh của họ lại khác nhau căn bản. Năm 2012, sau khi Pháp trở nên yếu nhược trong giai đoạn cuối của Raymond Domenech và không gặt hái thành công như mong đợi cùng Laurent Blanc, LĐBĐ Pháp (FFF) tìm đến Deschamps.

Một lý do quan trọng để ông được chọn: Deschamps là đội trưởng ĐT Pháp đăng quang thế giới 1998. Bên cạnh đó, Deschamps cũng từng ghi dấu ấn trong khoảng thời gian dẫn Monaco, Juventus và Marseille. Và đó là quyết định mang tính bước ngoặt trong lịch sử Les Bleus.

Câu chuyện về sự xuất hiện của Lionel Scaloni phức tạp hơn nhiều. Khi còn là cầu thủ, ông chỉ là một tiền vệ chăm chỉ, đôi khi được điều sang vị trí hậu vệ phải. Ở Argentina, Scaloni không phải là tuyển thủ được mọi người biết đến.

Nói về Scaloni, người ta nhớ nhiều hơn về chức vô địch U20 Thế giới năm 1997 khi còn là một cầu thủ trẻ. Sau sự nghiệp cầu thủ, Scaloni định cư ở Tây Ban Nha và vào năm 2016, ông gia nhập BHL của Sevilla, làm phụ tá cho HLV Jorge Sampaoli. Sau này, Sampaoli dẫn tuyển Argentina và đây chính là bước ngoặt đưa Scaloni đến với Albiceleste. Sampaoli thất bại, nhưng đã để lại người phụ tá Scaloni tài năng và hôm nay và tuyển Argentina thu trái ngọt.

Cuộc so kè của kinh nghiệm và tuổi trẻ

Sau cùng, không thể không nói về sự khác biệt lớn nhất giữa họ - tuổi tác. Hơn kém nhau 10 năm trong bóng đá là cả một sự thay đổi lớn lao.

Với 10 năm dẫn dắt ĐT Pháp, HLV Deschamps đã trải qua nhiều khoảnh khắc ngọt ngào, tột đỉnh vinh quang với chức vô địch World Cup 2018, hay thất bại đắng cay tại EURO 2020. Chiến lược gia 54 tuổi nghiệm ra rằng: “Tất cả phụ thuộc vào cách các cầu thủ được tổ chức”.

Quả có thế. Ông đã tập hợp những nhân tố giàu kinh nghiệm như thủ môn Lloris, Giroud, Varane với yếu tố trẻ của Tchouameni, hòa hợp các ngôi sao như Griezmann, Mbappe… Cách chơi của Pháp từ đầu giải đấu vừa có chỗ cho cá nhân tỏa sáng, lại thể hiện rõ dấu ấn của lối chơi tập thể và tư tưởng của Deschamps.

“HLV phải biết thích nghi với các cầu thủ”, Scaloni chia sẻ quan điểm trước thềm World Cup 2022. Ông đã thích nghi được với cầu thủ xuất sắc bậc nhất, nếu không muốn nói là xuất sắc nhất lịch sử - Lionel Messi.

Argentina in hằn dấu ấn của Messi trong từng đường bóng suốt chặng đường đã qua. Thành công của Scaloni ở chỗ, ông tạo ra một “cơ chế” để Messi thoải mái nhất. Nếu có thể đánh bại Deschamps trong cuộc đấu trí đêm nay, hậu bối Scaloni thậm chí còn sở hữu bộ sưu tập danh hiệu ĐTQG đồ sộ hơn người dẫn dắt tuyển Pháp. Nên nhớ, Deschamps chưa thể giúp Pháp vô địch EURO, nhưng Scaloni đã mang về danh hiệu Copa America và giúp Albiceleste chấm dứt chuỗi 28 năm không danh hiệu.

Tương đồng cả về tỷ lệ chiến thắng

Sau 138 trận dẫn dắt ĐT Pháp, tỷ lệ chiến thắng của HLV Didier Deschamps là 64,49%. Về phần mình, HLV Lionel Scaloni đạt tỷ lệ chiến thắng cùng ĐT Argentina là 66,07%, với 37 chiến thắng sau 56 trận. Thậm chí trước khi đến World Cup 2022 và thất bại 1-2 dưới tay Saudi Arabia ở trận mở màn, Argentina của Scaloni còn đạt được chuỗi thành tích 36 trận bất bại.

Theo Hoành Bồ (Bongdaplus.vn)