Filipe Luis: Người biến thử thách thành nghệ thuật đơn giản

Chỉ sau 8 tháng dẫn dắt đội một Flamengo, Filipe Luis giúp đội bóng vô địch Cúp Quốc gia, đăng quang giải bang Rio và tiến sâu tại FIFA Club World Cup bằng thứ bóng đá tấn công đầy cảm hứng. Không triết lý cao siêu, chỉ là tìm ra cách chiến thắng rồi lặp lại, Filipe Luis đang từng bước khẳng định mình, và cánh cửa đến Selecao hay châu Âu dường như chỉ còn là vấn đề thời gian.

07-1751877513-filipe-luis-nguoi-bien-thu-thach-thanh-nghe-thuat-don-gian.webp

‘Người giải mã’ ghế nóng Flamengo

Thời còn là cầu thủ, Filipe Luis từng được dìu dắt bởi những HLV kiệt xuất bậc nhất bóng đá hiện đại: Diego Simeone, Jose Mourinho, Jorge Jesus. Mỗi người đều để lại dấu ấn đậm nét trong hành trình định hình tư duy huấn luyện của chiến lược gia người Brazil.

Nhưng nếu có một châm ngôn duy nhất khắc sâu trong tâm trí ông, thì đó là câu nói nổi tiếng của Luis Aragones, cựu HLV Atletico Madrid và đội tuyển Tây Ban Nha: “Thắng, thắng và lại thắng”, một triết lý nhưng lại không hề mang tính triết lý. Không niềm tin cứng nhắc, không lý tưởng cao siêu. Chỉ đơn giản là tìm ra cách chiến thắng rồi lặp lại.

“Đó là con đường duy nhất trong bóng đá", Filipe Luis chia sẻ với FIFA.com hồi đầu tháng. “Tôi không phải kiểu người theo đuổi triết lý. Tôi thực dụng. Tôi không thích vẽ ra những mục tiêu vĩ mô ngoài việc thắng trận kế tiếp”.

Vào thời điểm đó, Flamengo của ông chưa bắt đầu chiến dịch FIFA Club World Cup. Họ chưa đánh bại Esperance, chưa chơi một trận lấn lướt trước Chelsea, chưa giành ngôi nhất bảng D. Với CĐV Flamengo, đó là một giấc mơ. Nhưng với Filipe Luis, ông chỉ đơn giản nhắc nhở: đừng nhìn quá xa.

Và chính cách tiếp cận ấy đang mang lại quả ngọt kể từ khi ông tiếp quản đội một Flamengo cách đây 8 tháng, một vị trí "nóng" khét tiếng ở bóng đá Brazil. Flamengo có lượng người hâm mộ lớn nhất cả nước, nhưng cũng khắt khe bậc nhất. Nhiều HLV tài năng đã đến rồi ra đi trong thất vọng.

Filipe Luis, một fan Flamengo từ thuở nhỏ, từng chơi 175 trận cho đội bóng giai đoạn 2019-2023, giành 2 chức vô địch quốc gia và 2 danh hiệu Copa Libertadores, nhưng cũng nếm trải không ít cay đắng. Ông biết rõ những gì mình phải đối mặt, biết rằng thất bại có thể lu mờ vinh quang xưa cũ. Nhưng ông vẫn chấp nhận thử thách.

07-1751877513-filipe-luis-nguoi-bien-thu-thach-thanh-nghe-thuat-don-gian.webp — Filipe Luis đặt niềm tin vào Barbosa.

Một cá tính riêng, một lối đi riêng

Là hậu vệ trái nổi danh với phong cách thanh thoát, Filipe Luis là trụ cột của Atletico Madrid, đội từng hai lần gục ngã trước Real Madrid ở chung kết Champions League. Ông có 44 lần khoác áo đội tuyển Brazil, tham dự World Cup 2018 và lên ngôi tại Copa America 2019.

Ngoài sân cỏ, Filipe Luis là một chiến lược gia mang cá tính độc đáo hiếm thấy. Ông thích bàn về chính trị thời sự, văn hóa giải trí và vật lý thiên văn, hơn là phàn nàn về những tranh cãi trọng tài.

“Điện ảnh định hình tính cách tôi”, Filipe Luis nói với The Guardian năm 2021. Trong một cuộc phỏng vấn với El Mundo năm 2017, ông thậm chí còn chia sẻ quan điểm về vấn đề ly khai Catalonia, sở hữu nhà nước trong bóng đá hay niềm đam mê với vũ trụ: “Tôi đam mê vật lý thiên văn”, Filipe Luis nói. "Tôi cần hiểu, dù biết rằng có những thứ con người sẽ không bao giờ hiểu hết".

Ngay từ khi còn thi đấu, Filipe Luis đã ấp ủ giấc mơ và định hình con đường trở thành HLV. Ước mơ đó càng rõ nét khi anh trở lại Flamengo và trở thành cánh tay phải dưới thời HLV Jorge Jesus. Ông tình nguyện nghiên cứu đối thủ và gửi video phân tích cho đồng nghiệp lẫn cầu thủ. “Ông ấy luôn ở trong phòng, xem video và gửi cho chúng tôi”, tiền đạo Gabriel Barbosa nhớ lại.

Sau khi giải nghệ cuối năm 2023, Filipe Luis bắt đầu dẫn dắt đội U17 Flamengo, rồi được đôn lên U20. Khi Tite, người từng dẫn dắt Brazil, bị sa thải hồi tháng 9, ông nhanh chóng được bổ nhiệm làm HLV đội một.

Filipe Luis tiếp quản một đội hình chất lượng nhưng thiếu bản sắc. “Tôi muốn toàn đội pressing và tấn công không ngừng”, ông tuyên bố trong lễ ra mắt. “Đó là điều không thể thương lượng”.

Chiến lược gia người Brazil mang đến sự thay đổi nhẹ nhàng nhưng hiệu quả: pressing cao hơn, đẩy cao nhịp độ, điều chỉnh vài vị trí, tin tưởng vào Barbosa và tài năng trẻ Wesley. Chỉ sau 9 trận, ông đã cùng Flamengo vô địch Cúp Quốc gia Brazil.

Ấn tượng ban đầu không thể tốt hơn. Trợ lý Vinicius Bergantin mô tả: “Ông ấy luôn muốn đi sâu hơn, giải thích mọi quyết định với cầu thủ. Không điều gì là ngẫu nhiên”. Giám đốc thể thao Jose Boto thì nhấn mạnh: “Ông ấy có vốn hiểu biết chiến thuật phi thường với một người mới bước vào công tác huấn luyện”.

Trên sân tập, Filipe Luis rất năng động và gần gũi. Cầu thủ coi ông như một người bạn đồng hành. “Ông ấy không xem mình là chân lý duy nhất”, tiền vệ Michael chia sẻ. “Ông ấy biết lắng nghe”, Bergantin nói thêm. “Và luôn tìm cách khai thác tối đa phẩm chất của mỗi cầu thủ".

Rồi Flamengo trải qua chuỗi 16 trận bất bại (13 chiến thắng) và giành chức vô địch bang Rio. Phong cách chơi khiến nhiều người liên tưởng đến thời hoàng kim thập niên 1980.

“Lâu lắm rồi chúng ta mới thấy thứ bóng đá như vậy”, huyền thoại Andrade, người từng giúp Flamengo đánh bại Liverpool tại Cúp Liên lục địa 1981, nói với Globo Esporte. “Họ luôn dâng cao, luôn tấn công. Đây là hình mẫu mà CĐV Flamengo hằng mong mỏi”.

Từ Flamengo đến tương lai của Selecao?

Khi đội tuyển Brazil chia tay HLV Dorival Junior tháng 3, nhiều người coi Filipe Luis là ứng viên số một. “CĐV muốn thấy một Brazil đúng chất Brazil, giống như việc chúng tôi muốn thấy Flamengo đúng chất Flamengo”, chủ tịch Luiz Eduardo Baptista nói.

“Tôi tin anh ấy sẽ dẫn dắt tuyển quốc gia một ngày không xa. Nhưng tôi hiểu Filipe. Tôi sẽ bất ngờ nếu anh ấy nhận lời bây giờ”.

Và Filipe Luis từ chối. Rồi khó khăn ập đến, hai trận nhạt nhòa trước Central de Cordoba khiến Flamengo đứng trước nguy cơ bị loại ở Copa Libertadores. “Rối ren chỉ đến từ bên ngoài", ông khẳng định. “Còn nội bộ đội bóng vẫn vững tin, vẫn tập luyện, học hỏi mỗi ngày. Tôi hoàn toàn tin vào công việc của mình”.

Rồi kết quả cải thiện. Flamengo thắng hai trận để đi tiếp ở Copa Libertadores, khởi đầu mạnh mẽ tại giải VĐQG. Khi giải tạm nghỉ nhường chỗ cho FIFA Club World Cup, họ đứng đầu bảng nhờ hiệu số: ghi nhiều bàn nhất, thủng lưới ít nhất.

Nhưng với Filipe Luis, mọi thứ đã được gói gọn trong quá khứ. Ông khẳng định: “Tôi không là HLV của ký ức. Tôi thích xóa hết và hướng đến thử thách tiếp theo". Dù Flamengo dừng bước ở vòng 1/8 FIFA Club World Cup trước Bayern, nhưng tương lai của Filipe Luis sẽ còn tiến xa hơn nữa.

Và với những ai hiểu Filipe Luis, sẽ chẳng ai nghi ngờ nếu ông sẽ cập bến các "đại gia", có thể là châu Âu, có thể là Selecao. Nhưng chắc chắn, đó là bầu trời rộng lớn.

Theo Trọng Đạt (Tiền Phong)