Mức sinh thấp kéo dài sẽ để lại nhiều hệ lụy như già hóa dân số nhanh, thiếu hụt lao động, giảm khả năng cạnh tranh kinh tế, ít người tiêu dùng hơn, ảnh hưởng đến an sinh xã hội; chi phí chăm sóc sức khỏe và các chi phí xã hội khác cao hơn.

Ngày 10-11, tại Hà Nội, Cục Dân số, Bộ Y tế phối hợp với Hội sản phụ khoa Việt Nam tổ chức hội thảo mức sinh thấp tại Việt Nam: “Thực trạng và giải pháp”. Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương nêu rõ, Việt Nam đang đối mặt với thực trạng chênh lệch mức sinh đáng kể giữa các vùng miền, tập trung ở khu vực Đông Nam bộ, đồng bằng sông Cửu Long và Duyên hải miền Trung.

Các tỉnh thành mức sinh thấp có tổng quy mô dân số là 37,9 triệu người sẽ tác động rất lớn đến phát triển bền vững cho cả nước. Đặc biệt, mức sinh thấp không chỉ diễn ra ở một số đô thị, nơi có điều kiện kinh tế phát triển mà còn xuất hiện ở nhiều địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội còn khó khăn ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long, nơi chiếm vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp, đảm bảo an ninh quốc gia về lương thực.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương phát biểu tại hội thảo

Làm rõ hơn, đại diện Cục Dân số cho biết, hiện mức sinh tại khu vực Đông Nam bộ đã giảm xuống còn 1,56 con/phụ nữ và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long là 1,8 con/phụ nữ, nếu mức sinh này giảm xuống dưới 1,3 con/phụ nữ thì hầu như không có khả năng hồi phục về mức sinh thay thế.

Theo các chuyên gia, mức sinh thấp kéo dài sẽ để lại nhiều hệ lụy như già hóa dân số nhanh, thiếu hụt lao động, giảm khả năng cạnh tranh kinh tế, ít người tiêu dùng hơn, ảnh hưởng đến an sinh xã hội; chi phí chăm sóc sức khỏe và các chi phí xã hội khác cao hơn.

Hơn nữa, kinh nghiệm quốc tế cho thấy, nhiều nước trên thế giới đã thành công trong việc giảm sinh nhưng chưa có nước nào thành công trong việc đưa mức sinh rất thấp về mức thay thế cho dù có nhiều chính sách khuyến sinh với nguồn lực đầu tư lớn.

Tại nhiều địa phương ở Đông Nam bộ, mức sinh đã giảm xuống rất thấp đáng lo ngại

Trước thực trạng này, đại diện Cục Dân số cho biết, trong quá trình xây dựng dự thảo Luật Dân số, cơ quan chức năng đã đề xuất các biện pháp của nhà nước nhằm khuyến khích phụ nữ sinh đủ 2 con tại các tỉnh, thành phố có mức sinh thấp.

Theo đó, có các biện pháp được đề xuất là: hỗ trợ một lần bằng tiền khi phụ nữ sinh con thứ 2; cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tham gia cung cấp dịch vụ tư vấn, hỗ trợ hôn nhân và gia đình được hưởng các chính sách khuyến khích xã hội hóa trong lĩnh vực y tế; xây dựng môi trường, cộng đồng phù hợp tạo điều kiện cho các cặp vợ chồng sinh đủ 2 con, chăm sóc và nuôi dạy con tốt, chia sẻ trách nhiệm giữa các thành viên gia đình; quy định trách nhiệm xã hội của người sử dụng lao động đối với người lao động nuôi con nhỏ và các biện pháp khác.

Theo Minh Khang (Sài Gòn Giải Phóng)