Đề xuất đưa tài xế xe công nghệ, shipper vào diện đóng bảo hiểm xã hội

Đại biểu Quốc hội đề nghị xem xét bổ sung tài xế xe công nghệ (grab) và giao hàng công nghệ (shipper) vào nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc để có giải pháp đảm bảo an sinh xã hội cho họ.

Thảo luận về luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi sáng 23/11, đại biểu Trần Thị Diệu Thúy, Chủ tịch Liên đoàn lao động TP.HCM, thống nhất việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. 

Theo đó, đại biểu Trần Thị Diệu Thúy đề xuất đưa đối tượng tài xế xe công nghệ vào nhóm bổ sung tham gia BHXH bắt buộc. Theo đại biểu Thúy, nền kinh tế việc làm tự do (Gig economy) đang phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, tài xế xe công nghệ hoặc giao hàng công nghệ là lực lượng lao động quan trọng trong lĩnh vực này và không ngừng tăng về số lượng. 

Đây còn là giải pháp việc làm tạm thời, linh động đối với lực lượng lao động chính thức trước những biến động của nền kinh tế đang làm tăng tỷ lệ thất nghiệp, đại biểu Thúy phân tích.

Chủ tịch Liên đoàn lao động TP.HCM dẫn căn cứ quy định của Bộ luật lao động 2019, từ định nghĩa về “người lao động” tại điều 3 đến “hợp đồng lao động” tại điều 13 và cho rằng, nhóm đối tượng này về bản chất là có tồn tại quan hệ lao động.

Tài xế xe công nghệ có thỏa thuận làm việc cho doanh nghiệp vận tải xe công nghệ; có trả lương, dù 2 bên lựa chọn hình thức thanh toán tiền lương căn cứ vào kết quả công việc. Đồng thời, sự điều hành giám sát thông qua app do doanh nghiệp vận tải quản lý.

Cho rằng các đối tượng này cần được hưởng chính sách hỗ trợ tạo việc làm và bổ sung vào nhóm đối tượng tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế nhằm ứng phó với rủi ro, đại biểu Thúy cũng đề nghị Quốc hội tiếp tục nghiên cứu, xem xét bổ sung vào nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc để có giải pháp đảm bảo an sinh xã hội cho họ.

Trước đó, trong báo cáo tiếp thu, giải trình với dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh & Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, có ý kiến đề nghị nghiên cứu bổ sung đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đối với những nhóm người lao động mới xuất hiện trong các mô hình kinh tế mới như: mô hình kinh tế tự do, thương mại điện tử, kinh tế chia sẻ, kinh tế tuần hoàn.

Theo ông Đào Ngọc Dung, đây là vấn đề mới, rất phức tạp không chỉ đối với Việt Nam mà cả với các nước phát triển. Trên thực tế, hầu hết các quốc gia trên thế giới chưa quy định người lao động trong nền kinh tế Gig nằm trong diện tham gia BHXH bắt buộc.

Theo dự thảo luật BHXH sửa đổi, có thêm 5 đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, gồm:

- Chủ hộ kinh doanh (có đăng ký kinh doanh).

- Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố tương tự như đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã.

- Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp tại công ty và công ty mẹ, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương.

- Người lao động làm việc không trọn thời gian (người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt).

- Trường hợp không giao kết hợp đồng lao động hoặc thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên phù hợp với bộ luật Lao động năm 2019.

HL (SHTT)