Máy bay huấn luyện 'nhảy cóc' trên đường băng trước khi gặp nạn: Cục Hàng không nói gì?

Theo Tuổi Trẻ Online, máy bay bị 'nhảy cóc' lúc hạ cánh, học viên quyết định hủy hạ cánh và cất cánh lại nhưng do kỹ thuật điều khiển máy bay chưa thuần thục, máy bay bị nghiêng và xông ra khỏi đường băng sân bay Chu Lai.

Đó là kết luận điều tra vụ tai nạn trong hoạt động bay huấn luyện phi công cơ bản đối với máy bay Diamond DA20-C1 của Công ty cổ phần Trường hàng không New Zealand xảy ra ngày 12/1/2022 tại sân bay Chu Lai vừa được Cục Hàng không Việt Nam báo cáo Bộ Giao thông vận tải.

Thông tin trên báo Tri Thức Trực Tuyến, gần 4 tháng sau vụ tai nạn trong quá trình huấn luyện phi công tại sân bay Chu Lai (Quảng Nam), Cục Hàng không đã có báo cáo gửi Bộ GTVT về nguyên nhân khiến máy bay huấn luyện lao khỏi đường băng và hư hỏng nặng.

Báo cáo của Cục Hàng không cũng cho biết học viên bay là nam giới người Việt, 23 tuổi, đã trải qua 21 giờ 40 phút bay, trong đó có 21 giờ 30 phút bay cùng giáo viên và 30 phút bay đơn. Thời điểm xảy ra tai nạn, học viên đang thực hiện bay đơn (không có giáo viên bay kèm).

Từ kết quả điều tra, Cục Hàng không đánh giá trong lần hạ cánh thứ 2, máy bay tiếp cận không ổn định, để xảy ra hiện tượng nhảy cóc (bouncing landing) trên đường băng.

Học viên bay khi đó quyết định hủy hạ cánh và cất cánh lại (go around) bằng cách đẩy cần ga lên vị trí công suất tối đa. Máy bay lúc này có xu hướng lệch sang trái do các yếu tố vật lý khi máy bay tăng công suất tối đa ở tốc độ thấp.

Kỹ thuật điều khiển máy bay của học viên chưa thuần thục, học viên đạp bàn đạp cánh lái (rudder) trái cùng lúc với đẩy cần công suất lên tối đa, máy bay lại càng bị trượt thêm về bên trái, cánh trái máy bay bị quệt xuống đường băng. Máy bay tiếp tục lăn về hướng trái, xông khỏi đường băng và dừng lại khi ma sát với bãi cỏ và công suất máy bay giảm dần.

Thông tin trên báo Thanh Niên Online, Cục Hàng không Việt Nam cho biết nguyên nhân máy bay xông ra bên trái đường băng do học viên bay thực hiện chưa đúng kỹ thuật chống yếu tố P (momen do cánh quạt máy bay tạo ra) của máy bay một động cơ cánh quạt trong quá trình thực hiện bay lại không đúng.

Cụ thể, học viên bay tập trung vào xử lý máy bay bị nhảy cóc khi tiếp đất, xử lý nhiều thao tác cùng lúc như kiểm soát công suất, kiểm soát hệ thống điều khiển lái chính, hệ thống điều khiển thứ cấp...

Vì thế, khi học viên quyết định bay lại không thực hiện chống yếu tố P, chân trái vẫn giữ ở bàn đạp trái làm máy bay càng quay nhanh sang trái dẫn đến máy bay bị nghiêng trái, cánh trái máy bay quệt xống đường cất hạ cánh và nhanh chóng xông ra phía trái đường băng.

Nguyên nhân gián tiếp theo Cục Hàng không, do học viên chưa đủ năng lực để thực hiện kỹ thuật bay lại. Hồ sơ huấn luyện thực hành bay lại 4 lần đều chưa đạt năng lực và đều có nhận xét cần khắc phục. Học viên cũng chưa được huấn luyện đầy đủ kỹ năng xử lý bay lại ở các độ cao khác nhau, đặc biệt khi bay lại ở độ cao thấp hoặc khi tàu bay chạm đường cất hạ cánh.

Đáng chú ý, quy trình thực hiện các bài huấn luyện chưa được tiêu chuẩn hoá đầy đủ trong tài luyện huấn luyện, khai thác tiêu chuẩn (SOP) của trường hàng không New Zealand.

Cục Hàng không khuyến cáo trường Hàng không New Zealand phải xây dựng quy trình đánh giá hồ sơ huấn luyện của học viên để đảm bảo đạt yêu cầu của tất cả các về kỹ thuật bay yêu cầu trong quá trình huấn luyện trước khi thả bay đơn; cập nhật, sửa đổi đảm bảo tất cả các nội dung hướng dẫn thực hiện kỹ thuật ở các bài bay phải được chuẩn hóa và đưa vào tài liệu SOP của trường.

Sáng 12/1, chuyến bay huấn luyện bằng máy bay Diamond DA20-C1 tại sân bay Chu Lai vừa tiếp đất thì bị trượt sang trái và xông ra lề cỏ cạnh đường băng. Học viên bay đã tự thoát khỏi máy bay, không bị thương. Còn máy bay bị hỏng hoàn toàn và không thể sửa chữa, khắc phục.

Cục Hàng không đánh giá đây là tai nạn máy bay (mức A) trong hoạt động huấn luyện đối với máy bay dưới 2,5 tấn.

NT (Nguoiduatin.vn)