Một sản phẩm từng được Cục An toàn thực phẩm cảnh báo về quảng cáo gây hiểu lầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh được nhiều người nổi tiếng tiếp tục quảng cáo trên MXH.

Nguy kịch vì tin lời người nổi tiếng quảng cáo trên mạng

Trong những năm gần đây, thực trạng người nổi tiếng tại Việt Nam quảng cáo sai sự thật về thực phẩm chức năng trên mạng xã hội đã trở thành một vấn đề đáng lo ngại. Với sức ảnh hưởng lớn từ lượng người theo dõi đông đảo, các nghệ sĩ, ca sĩ, diễn viên, hay những người có tầm ảnh hưởng (influencer) thường được các nhãn hàng mời gọi để quảng bá sản phẩm. Tuy nhiên, không ít trường hợp, họ đã lợi dụng lòng tin của công chúng để quảng cáo thực phẩm chức năng với những lời lẽ phóng đại, thiếu cơ sở khoa học, thậm chí hoàn toàn sai sự thật, gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho người tiêu dùng.

Người phụ nữ phải nhập viện sau khi sử dụng sản phẩm được người nổi tiếng quảng cáo (Ảnh: VTV)

Theo bản tin Việt Nam hôm nay của VTV được phát sóng chiều 19/3, một bệnh nhân 57 tuổi đã phải nhập viện Ung bướu Hà Nội với khối u có kích thước rất lớn ở ngực trái sau khi bỏ điều trị trong thời gian dài và tự sử dụng thực phẩm chức năng được nhiều người nổi tiếng quảng cáo.

Nữ bệnh nhân dù biết có khối u ở ngực từ lâu nhưng do hoàn cảnh gia đình không muốn đi bệnh viện điều trị. Nghe người quen giới thiệu một loại sản phẩm có thể làm tiêu u, bà đã mua về sử dụng. Sau 3 tháng, khối u phát triển ngày một to hơn. Khi nhập viện Ung bướu Hà Nội, khối u đã có kích thước 20x25 cm và trong tình trạng lở loét.

Thông thường, đối với những trường hợp mắc ung thư vú ác tính, phẫu thuật triệt căn là phương pháp đem lại hiệu quả. Nhưng với tình trạng của bệnh nhân hiện nay, việc phẫu thuật gặp nhiều khó khăn, do bệnh nhân đã bỏ qua một thời gian dài không điều trị.

Đáng nói, sản phẩm làm tiêu u được nhắc đến trong bản tin của VTV đã từng được rất nhiều người nổi tiếng giới thiệu quảng cáo.

Một người nổi tiếng quảng cáo, giới thiệu sản phẩm này trên một buổi phát sóng trực tiếp.

Theo tìm hiểu, loại sản phẩm này được nhiều người quảng cáo có tác dụng phòng ngừa, ức chế sự phát triển tế bào khối u. Trong khi đó đây thực chất là thực phẩm bảo vệ sức khỏe, một loại thực phẩm chức năng.

"Đây là sản phẩm có đề tài nghiên cứu cấp nhà nước, những ai bị u vú, u xơ tử cung, uống thì nó sẽ teo đi, mà không bị u uống sẽ không có u, chưa bị u uống sẽ lưu thông khí huyết", một người nổi tiếng quảng cáo về sản phẩm này trên mạng xã hội.

Đáng nói vào năm 2023 sản phẩm này từng bị Cục An toàn thực phẩm cảnh báo về quảng cáo gây hiểu lầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh; quảng cáo không phù hợp với giấy xác nhận nội dung quảng cáo đã được cấp phép. Đến nay tình trạng này lại tiếp tục diễn ra trên khắp MXH với những thông tin không chính xác gây hiểu nhầm cho người bệnh.

Thêm một người nổi tiếng khác quảng cáo sản phẩm này trên MXH (Ảnh: VTV)

Thổi phồng công dụng

Nhiều người nổi tiếng tại Việt Nam tham gia quảng cáo thực phẩm chức năng với những tuyên bố "thần thánh hóa" công dụng của sản phẩm. Đặc biệt những sản phẩm liên quan đến sức khoẻ như giảm cân "thần tốc" chỉ trong vài ngày, làm đẹp da, "trẻ hóa" cơ thể, hay thậm chí chữa các bệnh nan y như ung thư, tiểu đường mà không cần đến liệu pháp y tế. Những lời quảng cáo này thường không có bằng chứng khoa học nào chứng minh, thậm chí còn đi ngược lại khuyến cáo của các cơ quan y tế.

Chẳng hạn như trong vụ việc kẹo rau củ Kera, mới đây Viện kiểm nghiệm An toàn thực phẩm, Bộ Y tế đã công bố kết quả kiểm nghiệm của sản phẩm này.

Lùm xùm quảng cáo kẹo rau củ Kera khiến người tiêu dùng thất vọng. Ảnh minh hoạ

Theo đó, những hàm lượng được đơn vị sản xuất công bố về cơ bản phù hợp với kết quả kiểm nghiệm. Tuy nhiên, những người quảng cáo sản phẩm này trên mạng xã hội đã thổi phồng hiệu quả là 1 viên kẹo tương đương 1 đĩa rau.

Theo ông Nguyễn Hùng Long, Phó Cục Trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế thông tin trong chương trình Việt Nam hôm nay cho biết: "Các hàm lượng trong viên kẹo này so với công bố và nhãn không sai lệch nhiều. Phản ứng đầu tiên là về quảng cáo của những người có tiếng tăm và ảnh hưởng trong xã hội, họ đã đưa ra những thông tin gây ra phản ứng trong cộng đồng. Ví dụ, họ nói rằng sản phẩm này có thể thay thế cả một đĩa rau trong nửa ngày, điều này là quá mức và chính họ cũng đã nhận ra rằng điều đó không đúng".

Dược sỹ Nguyễn Xuân Hoàng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam cho rằng:

''Dựa vào cơ chế tự công bố nên họ lách luật. Ví dụ như làm gì có sữa chữa tiểu đường. Sữa dùng cho người tiểu đường là ăn kiêng, ví dụ như nó không có chất đường, không có glucose thì được. Thế nhưng mà có rất nhiều sản phẩm bổ sung lại cảm giác quá lên. Ví dụ là để hỗ trợ điều trị cho người tiểu đường hay hỗ trợ điều trị cho người giảm cân, thì tôi thấy những từ như thế về mặt đạo đức là không được, vì nó đánh lừa người ta''.

Các chuyên gia dinh dưỡng nhấn mạnh, tất cả các loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe hay thực phẩm bổ sung chỉ góp phần hỗ trợ và không thể thay thế những thực phẩm tươi sống.

Việc người nổi tiếng quảng cáo sai sự thật vẫn tiếp diễn trong thời gian qua. Ảnh minh hoạ

Chế tài chưa đủ sức răn đe

Có thể thấy, hiện nay, chế tài xử lý hành vi quảng cáo sai sự thật vẫn chưa thực sự hiệu quả, chưa đủ sức răn đe. Với mức xử phạt cao nhất 60 - 80 triệu đồng cho hành vi quảng cáo không đúng sự thật, gây nhầm lẫn về chất lượng, công dụng, nguồn gốc sản phẩm, nhiều người cho rằng mức xử phạt này quá nhẹ. Do đó, cần có sự can thiệp mạnh mẽ hơn từ cơ quan quản lý nhà nước và các chế tài nghiêm khắc hơn để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Thông tin từ đại diện Cục Phát thanh, truyền hình và Thông tin điện tử, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, thời gian tới, sẽ có thêm nhiều biện pháp để xử lý hành vi quảng cáo sai sự thật của những người nổi tiếng, người có sức ảnh hưởng như thí điểm hạn chế hình ảnh trên truyền thông, trên báo chí, trên mạng đối với những người ảnh hưởng, KOL có hành vi vi phạm có tính chất tái diễn hoặc nặng.

Quảng cáo sai sự thật về thực phẩm chức năng trên mạng xã hội bởi người nổi tiếng là một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và quyền lợi của người tiêu dùng. Để chấm dứt tình trạng này, cần sự chung tay của cơ quan quản lý, người nổi tiếng và cả công chúng. Chỉ khi tất cả các bên cùng ý thức và hành động, chúng ta mới có thể xây dựng một môi trường tiêu dùng lành mạnh và an toàn hơn.

Theo Hạ Vũ (Phụ Nữ Số)