Nhóm người Trung Quốc đứng sau vụ chôn 1.623 tấn xỉ chì ở Hà Nội: ‘Đầu độc’ sức khỏe, môi trường ra sao?

Theo chuyên gia, việc chôn lấp xỉ chì trái phép là hành động huỷ hoại môi trường, ảnh hưởng rất lớn tới sức khoẻ con người về sau này.

Liên quan đến vụ chôn lấp trái phép hơn 1.623 tấn xỉ chì tại xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn, ngày 26/6, Công an TP. Hà Nội đã khởi tố bốn bị can là Vũ Xuân Đồng, Mao Xin Song (quốc tịch Trung Quốc), Nguyễn Phương Hoan và Nguyễn Phương Hưng về tội “gây ô nhiễm môi trường”.

Cơ sở này do nhóm người Trung Quốc điều hành, thuê khoảng 40 công nhân người Việt để vận hành máy móc. Các chất thải công nghiệp đặc biệt nguy hại đã bị chôn lấp trái phép quanh khu vực nhà xưởng, thông tin trên VTV cho hay.

Theo điều tra, từ tháng 7/2024, một cơ sở tái chế kim loại hoạt động trái phép trên khu đất nông nghiệp rộng 6.000 m² do Hưng quản lý, Đồng phụ trách thuê và điều hành. Các đối tượng đã thu gom xỉ chì từ nhiều tỉnh như Hưng Yên, Thái Nguyên và chôn lấp tại các khu trũng quanh xưởng, thậm chí đổ bê tông phi tang. Giữa tháng 12/2024, chất thải được đắp đất, phủ bê tông để che giấu.

Công an Hà Nội đã phối hợp với Cục Cảnh sát Môi trường và các đơn vị liên quan kiểm tra hiện trường, khởi tố vụ án từ ngày 20/6, đồng thời mở rộng điều tra để xử lý nghiêm hành vi gây ô nhiễm môi trường quy mô đặc biệt lớn.

Xỉ chì nguy hiểm thế nào?

PGS.TS Nguyễn Huy Nga, nguyên Cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế (Bộ Y tế), nhận định: “Quá khủng khiếp! Đây là mối đe dọa đặc biệt nghiêm trọng với môi trường đất, nước và sức khỏe cộng đồng”.

Theo cơ quan chức năng, xỉ chì chứa các kim loại nặng như chì, cadimi, asen... Những chất này khi bị chôn lấp sẽ ngấm dần vào đất, phá vỡ cấu trúc đất, giết chết vi sinh vật có lợi, làm giảm độ phì nhiêu. Kim loại nặng không phân hủy sinh học, có thể tồn tại trong đất hàng trăm năm, gây ô nhiễm kéo dài. Cây trồng hấp thụ kim loại nặng sẽ đưa độc chất vào chuỗi thực phẩm, gây ngộ độc mãn tính.

PGS Huy Nga cảnh báo, khi mưa xuống, nước thấm qua các bãi chôn lấp sẽ hòa tan kim loại nặng, ngấm vào mạch nước ngầm hoặc trôi ra kênh rạch, sông suối – gây ô nhiễm nguồn nước mặt. Nếu người dân sử dụng nguồn nước này để sinh hoạt (nấu ăn, tắm giặt) có thể mắc bệnh nặng.

Đặc biệt, khi nước mặt ô nhiễm, kim loại sẽ tích tụ trong cá, tôm, ốc… dẫn đến nhiễm độc cho người sử dụng thực phẩm.

Chì là mối đe dọa nguy hiểm

Theo PGS Huy Nga chì là kim loại nặng cực độc, ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là trí tuệ và sự phát triển của trẻ em. Ngay cả nồng độ chì dưới 5 mcg/dL cũng có thể gây hại. Nhiễm độc chì dẫn đến teo não, liệt cơ, ảnh hưởng tim mạch, nội tiết, thậm chí gây sảy thai, thiếu máu ở phụ nữ mang thai.

Điều trị nhiễm độc chì rất khó khăn và tốn kém. Dù có thuốc giải độc, chì vẫn bám lâu dài trong xương, chỉ có thể loại bỏ dần trong máu. Tác hại vẫn tồn tại sau điều trị và để lại nhiều hệ lụy sức khỏe về sau.

PGS Huy Nga nhấn mạnh, việc xử lý ô nhiễm do xỉ chì là vô cùng khó khăn. Trước hết, cần khoanh vùng và đánh giá mức độ ô nhiễm đất, nước ngầm. Đặc biệt, cần hạn chế nước ngấm lan ra khu vực xung quanh.

Ngoài ra, phải lấy mẫu nước ngầm ở các khu vực lân cận để phân tích, từ đó xác định phạm vi ô nhiễm và đưa ra giải pháp xử lý kịp thời, tránh lan rộng.

Theo Ngọc Minh (nguoiduatin.vn)