Xử lý vụ việc em gái mượn tên chị kết hôn khiến chồng cùng lúc có '2 vợ'

Dưới góc độ pháp lý, việc chị N. mượn tên chị gái mình để đăng ký kết hôn không chỉ vi phạm các quy định về độ tuổi kết hôn mà còn vi phạm quyền lợi của các bên trong hôn nhân.

Mới đây, báo VietNamNet đưa tin vụ việc xảy ra tại xã Thuận Hà (huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông) khi chị N. mới 17 tuổi (chưa đủ tuổi kết hôn) đã mượn tên của chị gái mình là chị H. để đăng ký kết hôn với anh T. vào tháng 4/2013.

Sau đó, chị H. kết hôn với một người đàn ông khác, dẫn đến việc chị này có tên trong hai giấy chứng nhận kết hôn, đồng thời phát sinh vấn đề về giấy khai sinh cho con của chị N.

Khi chị N. làm thủ tục khai sinh cho con thứ 3 và muốn để tên của mình ở phần tên người mẹ trong giấy khai sinh cho con thay vì tên của chị gái, thì cơ quan chức năng mới phát hiện sai sót trong hồ sơ hôn nhân.

Xử lý việc đăng ký kết hôn không hợp pháp

Dưới góc độ pháp lý, luật sư Hoàng Tùng – Trưởng Văn phòng luật sư Trung Hòa (Hà Nội) cho biết, UBND xã Thuận Hà hướng dẫn vợ chồng chị N. gửi đơn đến tòa án để hủy giấy chứng nhận đăng ký kết hôn giữa anh T. và chị H. là đúng quy định của pháp luật.

Theo Điều 9 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 (Điều 8 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014), việc kết hôn phải được thực hiện giữa những người đủ tuổi kết hôn, tức là nam phải đủ 20 tuổi, nữ phải đủ 18 tuổi. Trong trường hợp chị N. mới 17 tuổi, việc đăng ký kết hôn với anh T. là không hợp pháp.

Việc chị N. mượn tên chị gái mình để đăng ký kết hôn không chỉ vi phạm các quy định về độ tuổi kết hôn mà còn vi phạm quyền lợi của các bên trong hôn nhân.

TAND huyện Đắk Song đã tuyên hủy việc đăng ký kết hôn trái pháp luật giữa chị H. và anh T. Đây là quyết định đúng đắn và phù hợp với quy định của pháp luật.

Cụ thể, Điều 16 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 (Điều 11 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014) quy định rằng hôn nhân không có giá trị pháp lý nếu vi phạm các điều kiện kết hôn; việc đăng ký kết hôn không đúng quy định sẽ bị hủy bỏ.

Về việc chị N. yêu cầu sửa tên mẹ trong giấy khai sinh của con thứ 3, cơ quan chức năng đã yêu cầu thực hiện giám định ADN để xác định chính xác mẹ của đứa trẻ. Đây là quy trình hợp lý với quy định về cải chính hộ tịch theo Điều 7, Nghị định 123/2015/NĐ-CP và cần thiết để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của trẻ em, tránh gây ra sự nhầm lẫn trong hồ sơ hành chính.

Người chồng có ''2 vợ'' có bị xử lý không?

Trong vụ việc này, người chồng là anh T. không phải chịu trách nhiệm pháp lý trực tiếp về việc kết hôn trái phép với chị N.

Nhưng nếu xét về mặt pháp lý, việc anh T. kết hôn với hai người phụ nữ (chị H. và chị N.) trong cùng một thời gian sẽ có thể gây ra vi phạm về "hôn nhân đa thê", một hành vi bị cấm theo Điều 10 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 (Điều 5 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014).

Hôn nhân đa thê tức là một người đàn ông có nhiều vợ, là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý theo quy định của Bộ luật Hình sự về tội "Vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng".

Tuy nhiên, anh T. không cố tình kết hôn với 2 người phụ nữ khác nhau mà chỉ có một cuộc hôn nhân thực tế với chị N. nên không thể bị xử lý hình sự vì không có ý thức vi phạm pháp luật về hôn nhân (do anh không biết việc chị N. mượn tên chị H. để đăng ký kết hôn).

Do đó, việc xử lý đối với anh T. là không cần thiết, nhưng anh cần được thông báo và làm thủ tục để hủy kết hôn với chị H. một cách hợp pháp.

Bên cạnh đó, về mặt hành chính, việc đăng ký kết hôn sai sót đã gây ra hệ lụy pháp lý. UBND xã Thuận Hà có thể bị xử lý trách nhiệm theo quy định về quản lý hộ tịch.

Tóm lại, theo luật sư, việc hủy kết hôn trái pháp luật giữa anh T. và chị H. là quyết định đúng đắn, phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành, nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên và đảm bảo tính hợp pháp của các giấy tờ hành chính.

Việc xử lý sai sót trong giấy tờ hành chính và yêu cầu giám định ADN là bước hợp lý để giải quyết tranh chấp và đảm bảo quyền lợi của các con trong gia đình. Người chồng có ''2 vợ'' trong vụ việc này không bị xử lý hình sự vì không có lỗi trong việc đăng ký kết hôn trái phép.

Ngoài ra, phía cơ quan chức năng cũng cần có sự cải thiện trong công tác quản lý hồ sơ và cấp giấy tờ để tránh các sai sót tương tự trong tương lai.

Theo Tiến Dũng (VietNamNet)