Đời sống

29/11/2025 08:25

Cho thứ này vào thùng gạo, để cả năm mối mọt không dám “bén mảng”: Mẹo dân gian đơn giản, hiệu quả bất ngờ

Gạo sạch là thực phẩm thiết yếu, được các gia đình mua với số lượng lớn để sử dụng quanh năm. Tuy nhiên, nếu không bảo quản đúng cách, gạo rất dễ bị mối mọt tấn công, gây hư hỏng và lãng phí.

Trong đời sống hằng ngày, nhiều gia đình thường gặp tình trạng gạo để lâu xuất hiện mọt – những côn trùng nhỏ bé nhưng gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng thực phẩm. Mọt gạo là loài côn trùng chuyên tấn công ngũ cốc như gạo, đậu, bột…, đặc biệt trong môi trường nóng ẩm.

Vì sao mọt lại xuất hiện trong gạo?

Trong quá trình sản xuất và chế biến ngũ cốc, nhà máy thường ưu tiên giữ lại phần lớn chất dinh dưỡng trong hạt, hạn chế xử lý hóa học hoặc nhiệt độ quá cao. Điều này giúp gạo ngon và tự nhiên hơn, nhưng cũng khiến trứng mọt có thể vô tình tồn tại trong hạt gạo .

Thông thường, gạo có độ ẩm thấp nên trứng không thể nở. Tuy nhiên, chỉ cần độ ẩm tăng nhẹ , đặc biệt khi trời nồm hoặc thùng đựng gạo không kín, môi trường này sẽ nhanh chóng trở thành “ thiên đường sinh sản ” cho mọt gạo. Chúng dùng chính chất dinh dưỡng trong hạt gạo để nuôi cơ thể và phát triển.

Tác hại khi gạo bị mọt

Gạo để lâu có mối mọt thường:

- Mất mùi thơm đặc trưng , nấu lên không còn mềm ngon như trước.

- Giảm chất lượng dinh dưỡng , vì mọt ăn phần tinh bột và protein trong gạo.

- Dễ bị mủn, khô vụn , chuyển màu và có mùi lạ.

- Nếu để lâu quá mức, gạo có thể vón cục , có màu nâu sẫm – dấu hiệu đã hỏng.

Điều may mắn là các loại mọt nhỏ này không gây độc trực tiếp cho người . Nếu ăn phải một vài con mọt thì cơ thể vẫn đào thải bình thường, không ảnh hưởng sức khỏe.

Tuy nhiên, khi gạo có quá nhiều mọt trưởng thành, chúng sẽ tiết ra benzoquinone – một hợp chất gây mùi khó chịu, có thể gây kích ứng da và đường tiêu hóa. Khi gạo có dấu hiệu đổi mùi, ẩm vón hay biến chất, tuyệt đối không nên tiếp tục dùng .

6 cách bảo quản gạo tránh mọt hiệu quả

1. Bảo quản bằng tỏi

Tỏi có mùi đặc trưng giúp xua đuổi côn trùng. Cách làm:

- Để gạo vào thùng kín.

- Bóc vài tép tỏi, đặt lên trên lớp gạo.

- Đậy nắp thật kín.

Tỏi giúp giảm ẩm và đuổi mọt tự nhiên , không ảnh hưởng đến mùi vị của gạo.

2. Dùng ớt tươi hoặc khô

Mùi cay nồng của ớt khiến mọt không dám đến gần.

- Cắt đôi quả ớt, bỏ hạt và cho vào thùng gạo.

- Không dùng quá nhiều để tránh hơi cay ám vào gạo.

3. Bảo quản bằng muối

Muối có khả năng hút ẩm nhẹ và ngăn mọt xuất hiện.

- Rắc một ít muối lên bề mặt gạo.

- Không rắc quá nhiều vì có thể khiến gạo bị mặn hoặc tăng độ ẩm nếu dùng muối ướt.

4. Để gạo trong tủ lạnh

Ở nhiệt độ dưới 15°C:

- Mọt và trứng không thể phát triển.

- Gạo giữ được thơm ngon lâu hơn.

Cách tốt nhất: Chia gạo thành từng túi zipper , để trong tủ lạnh 4–5 ngày trước khi sử dụng dần.

5. Dùng thùng đựng gạo chuyên dụng

Các loại thùng gạo hiện đại thường:

- Đậy kín tuyệt đối

- Hạn chế độ ẩm

- Lấy gạo bằng cơ chế hộp kéo hoặc nút bấm, giúp sạch sẽ hơn

Nên đặt thùng ở nơi khô thoáng, tránh gần bếp, lò vi sóng hoặc tủ lạnh .

6. Bảo quản trong túi hoặc chai nhựa kín

- Cho gạo vào chai nhựa khô rồi vặn kín nắp.

- Hoặc dùng túi nhựa dày buộc chặt.

- Cách này giúp gạo không bị ẩm , hạn chế tối đa côn trùng xâm nhập.

Xử lý khi gạo đã bị mọt

Khi thấy mọt xuất hiện, nhiều người mang gạo ra phơi nắng, nhưng điều này không đúng. Ánh nắng mạnh khiến mọt ẩn sâu vào lõi gạo , còn làm gạo khô và dễ gãy vụn .

Nên xử lý theo cách sau:

- Sàng nhẹ để loại bớt mọt.

- Phơi gạo ở nơi râm mát, có gió .

- Sau 1–2 giờ, mọt sẽ tự bò ra khỏi gạo.

- Cho gạo vào thùng đã vệ sinh sạch và khô.