Tăng cân khi mang thai là dấu hiệu thai nhi phát triển tốt, nhưng mức tăng thế nào là hợp lý còn tùy thuộc vào từng giai đoạn thai kỳ và thể trạng người mẹ trước đó.
19-1760863832-me-bau-nen-tang-bao-nhieu-can-de-thai-phat-trien-tot.jpg
Việc tăng cân quá ít hay quá nhiều đều có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Ảnh: Freepik .

Theo Hướng dẫn quốc gia về dinh dưỡng cho phụ nữ có thai và bà mẹ cho con bú do Bộ Y tế ban hành, chỉ số khối cơ thể (BMI) được xem là căn cứ quan trọng để xác định mức tăng cân khuyến nghị trong thai kỳ.

BMI được tính bằng công thức: BMI = cân nặng (kg) / [chiều cao (m)]².

Với phụ nữ có tình trạng dinh dưỡng bình thường (BMI từ 18,5 đến 24,9), mức tăng cân phù hợp trong suốt thai kỳ là khoảng 10-12 kg. Cụ thể, trong 3 tháng đầu, mẹ bầu nên tăng khoảng 1 kg; 3 tháng giữa tăng từ 4-5 kg; và 3 tháng cuối tăng từ 5-6 kg.

Nếu người mẹ có thể trạng gầy (BMI dưới 18,5), mức tăng cân lý tưởng là khoảng 25% so với cân nặng trước khi mang thai. Ví dụ, phụ nữ nặng 40,5 kg và cao 1,5 m (BMI = 18) nên tăng khoảng 10 kg khi mang thai.

Ngược lại, với phụ nữ thừa cân hoặc béo phì (BMI từ 25 trở lên), mức tăng cân khuyến nghị chỉ khoảng 15% so với cân nặng ban đầu. Trường hợp người nặng 70 kg, cao 1,5 m (BMI xấp xỉ 31) thì nên tăng khoảng 10 kg trong thai kỳ.

Từ tháng thứ 4 trở đi, mẹ bầu được khuyên nên tăng đều 1,5-2 kg mỗi tháng. Nếu cân nặng tăng dưới 1 kg hoặc vượt quá 3 kg trong tháng, cần trao đổi với bác sĩ để được tư vấn kịp thời.

Việc tăng cân quá ít hay quá nhiều đều có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Quan niệm "ăn cho hai người" không có nghĩa là phải ăn gấp đôi; điều quan trọng là duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối, đủ năng lượng nhưng tránh thực phẩm quá ngọt hay nhiều chất béo.

Theo Bộ Y tế, thời gian mang thai cũng không phải là giai đoạn thích hợp để giảm cân hoặc giữ dáng. Nếu tăng cân quá mức, người mẹ có thể đối mặt với các nguy cơ như tiền sản giật, tiểu đường thai kỳ, sinh non hoặc phải sinh mổ. Ngược lại, tăng cân không đủ có thể khiến thai nhi chậm phát triển trong tử cung, suy dinh dưỡng hoặc có nguy cơ sinh non.