Trong khi trước kia, một trong những nguyên nhân khiến trẻ bại não là do suy dinh dưỡng thì hiện nay, với điều kiện vật chất đầy đủ, cha mẹ lại mắc phải sai lầm khác là bổ sung quá nhiều chất dinh dưỡng - một "thủ phạm" gây bại não.
Khi mang thai, ai cũng muốn bồi bổ, chăm chút thật tốt với mong muốn con mình sinh ra khỏe mạnh, cứng cáp. Những suy nghĩ lệch lạc đó, đã khiến con trẻ phải gánh chịu những hậu quả đau lòng mà không thể lấy lại được.
Con bại não do mẹ bổ sung quá nhiều vitamin D và canxi khi mang thai
Nhìn cô con gái Bảo Ngọc mới 19 tháng tuổi đang nằm trên giường bệnh với chằng chịt những vết kim trên người, mẹ bé - chị Đinh Thị Vui (sinh năm 1990, Thạch Thành, Thanh Hóa) đã không còn nước mắt để khóc xót thương cho con.
Cũng như nhiều bà mẹ khác, khi mang thai con đầu lòng, chị Vui đã rất chịu khó tẩm bổ, uống thật nhiều thuốc bổ những mong con sẽ được khỏe mạnh. Chị kể, từ lúc mang thai 3 tháng, chị đã uống hết loại thuốc này đến loại thuốc bổ khác, cứ nghe ai mách có loại thuốc này tốt, loại thuốc kia tốt là chị lại mua uống. Ai mách gì chị mua nấy, không theo sự tư vấn của bác sĩ và đến giờ, chị cũng không nhớ nổi tên các loại thuốc nữa. Chị không nghĩ rằng uống quá nhiều thuốc, uống thừa thuốc lại là sai lầm, để lại hậu quả cho con sau này.
Bé Bảo Ngọc sinh ra bình thường nhưng đến 6 tháng rồi 1 năm và hiện giờ là đã 19 tháng tuổi mà vẫn chưa biết lẫy, biết bò. Hiện tại, bé đã được điều trị 4 đợt tại Bệnh viện châm cứu Trung ương.
Theo các bác sĩ nhận định, bé Bảo Ngọc bị bại não do khi sinh ra hộp sọ còn quá bé mà thóp thì đã liền kín sớm nên não bị chèn ép không phát triển được. Nguyên nhân sâu xa là do khi mang thai, mẹ đã bổ sung quá nhiều canxi và vitamin D.
ThS. BS Dương Văn Tâm, Trưởng khoa Điều trị Liệt vận động ngôn ngữ trẻ em, Bệnh viện Châm cứu Trung ương cho biết: "Khi đẻ ra, sọ não của cháu rất bé, không có thóp nên não của cháu không phát triển được dẫn đến bị bại não, tức là chậm phát triển về tâm vận động, ngôn ngữ, các hành vi và các giác quan".
Bại não (hay liệt não) là thuật ngữ chỉ một nhóm tình trạng bệnh lý ảnh hưởng đến sự kiểm soát các vận động cũng như các tư thế do một hoặc nhiều phần của bộ não có chức năng điều khiển cử động bị tổn thương dẫn đến trẻ không thể cử động các cơ của mình một cách bình thường. Bệnh thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi, nguyên nhân trước đây thường do nhiễm trùng hoặc suy dinh dưỡng. Tuy nhiên hiện nay nó lại gây ra do tình trạng thừa dinh dưỡng.
BS Dương Văn Tâm phân tích thêm: "Thừa vitamin D, thừa vitamin A sẽ gây ra quái thai, dị dạng, những lệch lạc về phát triển tổ chức của bào thai. Còn thừa các chất dinh dưỡng, ví dụ như thừa đường sẽ dẫn đến việc trẻ đẻ ra bị đái tháo đường sớm. Có gia đình tẩm bổ cho mẹ khi mang thai nhiều quá khiến con to khó đẻ, mẹ khó sinh gây ngạt. Khi sinh ra, trẻ bị ngạt dễ dẫn tới thiếu oxy não và gây bại não sau này. Thai to, mẹ khó sinh cũng dẫn đến những sang chấn sản khoa, sẽ gây ra tổn thương não cho các cháu và có thể dẫn đến bại não sau này".
Ngoài ra, cách đẻ chọn ngày giờ tốt, can thiệp không đúng theo sinh lý tự nhiên cũng có thể gây ra những biến chứng về não cho trẻ.
Bãi não ở trẻ sơ sinh còn do vấn đề quản lý thai nghén không tốt của mẹ, tai biến khi sinh, tai nạn của trẻ trong cuộc sống (ngã, đuối nước), trẻ không được tiêm vitamin K…
Cách phòng tránh nguy cơ bại não cho trẻ
Bác sĩ Dương Văn Tâm khuyến cáo, để phòng chống nguy cơ bại não, trẻ cần phải tiêm phòng đầy đủ 10 mũi tiêm phòng bệnh truyền nhiễm. "Cha mẹ tuyệt đối không tin theo các thông tin thất thiệt như anti vắc xin để rồi người lãnh hậu quả chính là trẻ nhỏ", BS Tâm nhấn mạnh.
Trong quá trình mang thai, thai phụ cần theo dõi thai kỳ đúng chỉ định của bác sĩ, không nên tẩm bổ quá nhiều và kiểm soát cân nặng để thai nhi sinh ra đạt cân nặng từ khoảng 2,8 - 3,2kg là hợp lý.
Khi chăm sóc trẻ, cha mẹ thấy có những dấu hiệu chậm phát triển hơn so với cùng trang lứa thì cần đưa trẻ đi khám sớm. "Trẻ bị bại não nếu được can thiệp sớm sẽ giúp phục hồi được tốt", BS Tâm cho biết.
Còn theo TS.BS Đặng Ánh Dương, phó trưởng khoa Hồi sức Ngoại - Bệnh viện Nhi Trung ương, ngoài những vấn đề trên, có một vấn đề quan trọng khác cha mẹ cần đặc biệt lưu ý là cung cấp vitamin K ngay sau sinh cho trẻ theo hai phương pháp: tiêm hoặc uống. Bác sĩ Dương cho biết, thiếu vitamin K chính là nguyên nhân khiến trẻ bị xuất huyết não, dẫn đến bại não. Các trẻ bị xuất huyết não dù được điều trị tích cực nhưng tỉ lệ tử vong hoặc để lại di chứng vẫn cao. Các di chứng hay gặp nhất gồm có: teo não, não úng thủy, não bé, động kinh, bại não hoặc dị tật về phát triển tâm thần vận động.
Theo H.Thanh (Helino)
