Nhiều bậc phụ huynh sai lầm khi nhồi nhét cho con mọi lúc mọi nơi mong con cao lớn mà không biết đến thời điểm vàng cần "bón thúc" nên lùn vẫn hoàn lùn.

Nhiều bậc phụ huynh sai lầm khi nhồi nhét cho con mọi lúc mọi nơi mong con cao lớn mà không biết đến thời điểm vàng cần "bón thúc" nên lùn vẫn hoàn lùn.

Nhóm thứ nhất cho rằng chiều cao của trẻ do di truyền và các yếu tố trước sinh, quan điểm còn lại cho rằng do tác động của các yếu tố ngoại cảnh.

"Thực tế hầu hết các nhà sinh học đều thống nhất, sự tăng trưởng của cơ thể chịu ảnh hưởng của cả yếu tố di truyền và ngoại cảnh, đặc biệt là dinh dưỡng", PGS Tuyên chia sẻ.

Trong đó chiều cao cơ bản do di di truyền nhưng nếu các điều kiện về dinh dưỡng và môi trường không thỏa mãn thì mức phát triển sẽ không tương xứng với tiềm năng di truyền.

1.000 ngày quyết định

PGS Tuyên cho biết, y học hiện đại thừa nhân, các yếu tố ngoại cảnh, đặc biệt là dinh dưỡng 1.000 ngày vàng đầu đời đóng vai trò quyết định với chiều cao của trẻ sau này.

Thời điểm vàng 'bón thúc' cho con cao lớn
Chiều cao đạt được khi 3 tuổi sẽ quyết định chiều cao của trẻ khi trưởng thành. Trong đó dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời đóng vai trò quyết định trong các yếu tố ngoại cảnh

1.000 ngày tính từ thời điểm thụ thai cho đến khi 2 tuổi. Trong đó chia nhỏ làm 3 giai đoạn: 9 tháng mang thai, 1 năm đầu đời và 365 ngày năm thứ 2.

"Đây là giai đoạn cần can thiệp tích cực để người trưởng thành đạt chiều cao theo tiềm năng di truyền. Bỏ lỡ chăm sóc tốt trong 1.000 ngày vàng đầu đời thì không gì có thể bù đắp được", PGS Tuyên nhấn mạnh.

Đặc biệt đối với trẻ em, WHO công nhận, chiều cao đạt được lúc 3 tuổi sẽ quyết định chiều cao khi trưởng thành.

Cụ thể, nếu một trẻ 3 tuổi bị thấp còi nặng, chỉ cao 81,2cm thì đến khi trưởng thành chỉ cao tối đa 158cm (dù được chăm sóc tốt về sau). Trẻ thấp còi nhẹ lúc 3 tuổi cao 89,3cm thì sau này chỉ đạt đến tối đa 167,3cm và 1 trẻ bình thường lúc 3 tuổi cao 94,5cm thì sẽ đạt đến 170,9cm.

Trong 1.000 ngày vàng đó phải kể đến vai trò của sữa mẹ - nguồn dinh dưỡng quý giá và là vắc xin tự nhiên đầu đời bảo vệ sự sống hiệu quả nhất.

"Các nghiên cứu khoa học nghiêm túc chỉ ra rằng sữa bò (sữa công thức) là thủ phạm của nhiễm trùng, tiêu chảy và làm tăng tỷ lệ tử vong trẻ nhỏ dưới 1 tuổi (tỉ suất chết sơ sinh-IMR cao hơn 12 lần so với nhóm nuôi con bằng sữa mẹ)", PGS Tuyên thông tin.

Can thiệp gì ở 1.000 ngày đầu tiên?

Trẻ em ở bất cứ nơi đâu đều có khả năng phát triển toàn diện cả về tinh thần và đạt chiều cao nếu được nuôi dưỡng tối ưu.

Trong giai đoạn mang bầu, các thai phụ cần giảm thiểu tình trạng thiếu năng lượng diễn ra kéo dài, điều này có thể giúp giảm 1/3 nguy cơ bệnh tật cho thai nhi. Lưu ý các phụ nữ mang thai ăn uống đa dạng, uống đủ các vi chất cần thiết và nghỉ ngơi hợp lý.

Khi chào đời, trẻ phải được bú mẹ sớm trong vòng 1 giờ đầu sau sinh và cho bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời. Không cần cho trẻ ăn/uống thêm các loại đồ ăn/thức uống khác, kể cả nước trắng.

Từ tháng thứ 7, trẻ cần được ăn thêm đủ các thức ăn sệt và đặc đảm bảo chất lượng và tiếp tục cho bú sữa mẹ đến 24 tháng tuổi để trẻ tiếp tục phát triển khỏe mạnh.

Theo PGS Tuyên, ở Việt Nam, gần 50% bậc cha mẹ mắc sai lầm khi cho trẻ ăn dặm quá sớm và thường không đủ chất.

Điều đó có nghĩa là trẻ không được ăn đúng và đủ các loại thực phẩm cần thiết (giàu sắt, đạm động vật, rau củ quả, sữa, ngũ cốc và dầu thực vật).

Nói về vai trò của luyện tập thể thao, PGS Tuyên cho biết đây là hoạt động cần thiết để nâng cao sức khỏe và sức bền nhưng đó không phải là chìa khóa để nâng chiều cao.

Theo Thúy Hạnh (VietNamNet)