Đất nước chìm trong khủng hoảng kinh tế, khủng hoảng nhân đạo sâu sắc vừa lỡ hạn trả nợ.
S&P Global Ratings cho biết tối 13.11 (giờ Mỹ) rằng Venezuela vỡ nợ. Hãng xếp hạng tín nhiệm Mỹ có 30 ngày nới hạn cho Venezuela trả một khoản nợ lẽ ra phải trả vào tháng 10 vừa kết thúc. Theo CNN, thực tế này có thể sớm gây ra nhiều hậu quả tồi tệ. Rủi ro vỡ nợ có thể khiến một loạt tình huống tồi tệ xảy ra, trầm trọng hóa tình trạng thiếu thực phẩm và thuốc men của quốc gia Nam Mỹ.
Nếu số trái chủ của một loại trái phiếu yêu cầu được trả tiền đầy đủ và ngay tức thì, nhiều nhà đầu tư khác nắm giữ trái phiếu Venezuela cũng sẽ đề nghị điều tương tự. Vì Venezuela không có đủ tiền để trả cho tất cả trái chủ ngay lúc này, giới đầu tư được quyền lấy tài sản của đất nước, chủ yếu là dầu thô.
Venezuela không có nguồn doanh thu lớn nào ngoài dầu thô bán ở nước ngoài. Chính phủ nước này không thể cung cấp đủ thực phẩm và thuốc men cho công dân của họ trong nhiều năm qua. Người Venezuela hiện phải xếp hàng chờ đợi hàng giờ để mua thức ăn, hoặc không được chữa trị trong các bệnh viện thiếu nguồn lực cơ bản.
Nếu nhà đầu tư có thể tịch thu lô hàng dầu thô của Venezuela, tình trạng thiếu thực phẩm và thuốc men có thể trầm trọng hơn. Nhà phân tích Fernando Freijedo tại hãng nghiên cứu Economist Intelligence Unit cho biết đây sẽ là cuộc khủng hoảng nhân đạo thảm khốc.
Hiện chưa rõ các trái chủ sẽ có động thái gì. Argentina từng trải qua đợt vỡ nợ mập mờ tương tự, và các trái chủ nắm trái phiếu nước này đi kiện chính phủ trong 15 năm. Vụ kiện kết thúc vào năm 2016. Dù vậy, mỗi nước là một trường hợp khác nhau.
Venezuela và công ty dầu khí nhà nước PDVSA nợ các trái chủ hơn 60 tỉ USD. Tổng cộng, quốc gia Nam Mỹ nợ đến 196 tỉ USD, theo báo cáo Harvard Law Roundtable. Ngoài khoản thanh toán trái phiếu, Venezuela còn nợ Trung Quốc, Nga, các nhà cung cấp dịch vụ dầu khi, nhiều hãng hàng không Mỹ và nhiều tổ chức khác. Ngân hàng trung ương nước này chỉ có 9,6 tỉ USD dự trữ.
Thông báo vỡ nợ được đưa ra hôm 13.11 sau khi chính phủ Venezuela gặp gỡ các trái chủ ở thủ đô Caracas. Cuộc họp diễn ra ngắn gọn và không có thông tin rõ ràng nào về kế hoạch tái cấu trúc nợ của Venezuela.
Hiện 1 USD có giá hơn 55.200 bolivar Venezuela. Đầu năm nay, 1 USD ngang giá 3.200 bolivar, theo trang dolartoday.com, trang web theo dõi tỷ giá không chính thức được hàng triệu người Venezuela dùng trong thanh toán hằng ngày. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo lạm phát Venezuela đạt 650% năm nay và 2.300% năm 2018.
Theo Thu Thảo (Thanh Niên Online)
