Bắt đầu từ ngày 1/1/2027, xe máy đang lưu hành tại Hà Nội và TP HCM sẽ phải kiểm định khí thải theo lộ trình do Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất. Việc kiểm định này nhằm kiểm soát ô nhiễm không khí, hướng tới phát triển giao thông bền vững và thúc đẩy việc sử dụng phương tiện thân thiện với môi trường.

Lộ trình kiểm định khí thải xe máy

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang lấy ý kiến cho dự thảo quyết định của Thủ tướng Chính phủ về lộ trình kiểm định khí thải đối với xe mô tô, xe gắn máy lưu hành tại Việt Nam.

Theo đề xuất, việc kiểm định khí thải sẽ được triển khai theo từng giai đoạn, bắt đầu từ hai đô thị lớn là Hà Nội và TP ls HCM. Cụ thể, từ ngày 1/1/2027, xe máy tại Hà Nội và TP.HCM sẽ là nhóm đầu tiên phải thực hiện kiểm định khí thải. Từ năm 2028, quy định này sẽ được mở rộng ra các thành phố trực thuộc Trung ương gồm Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ và Huế.

Từ 1/1/2030, tất cả các tỉnh, thành phố còn lại sẽ áp dụng quy định kiểm định khí thải đối với xe máy đang lưu hành. Tuy nhiên, tùy tình hình thực tế, các địa phương có thể chủ động triển khai sớm hơn.

Dự kiến, từ 1/1/2027 xe máy ở Hà Nội và TPHCM sẽ phải kiểm định khí thải. Ảnh minh họa: VGP

Dự thảo cũng quy định rõ mức khí thải áp dụng cho từng loại xe, căn cứ theo năm sản xuất. Đối với xe mô tô, những xe sản xuất trước năm 2008 sẽ áp dụng mức khí thải 1, mức thấp nhất theo quy chuẩn.

Xe sản xuất từ năm 2008 đến hết năm 2016 áp dụng mức 2. Các xe mô tô sản xuất từ năm 2017 đến ngày 30/6/2026 phải đạt mức khí thải 3. Riêng xe mô tô sản xuất sau ngày 1/7/2026 sẽ phải tuân thủ mức khí thải 4 – mức cao nhất hiện nay.

Trong khi đó, đối với xe gắn máy, những xe sản xuất trước năm 2016 áp dụng mức khí thải 1, xe sản xuất từ năm 2017 đến ngày 30/6/2027 áp dụng mức 2, còn xe sản xuất từ ngày 1/7/2027 trở đi phải đạt mức 4.

Từ ngày 1/1/2032, toàn bộ xe mô tô, xe gắn máy lưu hành tại Hà Nội và TP.HCM phải đáp ứng tối thiểu mức khí thải 2. Bên cạnh đó, các phương tiện lưu thông vào "vùng phát thải thấp" theo quy định của Luật Thủ đô sẽ phải tuân thủ tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt hơn, theo quy định riêng của Hội đồng nhân dân TP. Hà Nội.

Giải pháp cấp thiết để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, việc áp dụng kiểm định khí thải xe máy là giải pháp cần thiết để từng bước loại bỏ các phương tiện không đảm bảo tiêu chuẩn, giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí đang gia tăng tại các thành phố lớn. Đây cũng là cách để góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, nâng cao chất lượng không khí và thực hiện các cam kết quốc tế của Việt Nam về giảm phát thải khí nhà kính, ứng phó với biến đổi khí hậu.

Dự thảo nhấn mạnh quan điểm triển khai thận trọng, có phân kỳ hợp lý và đánh giá đầy đủ tác động kinh tế - xã hội để không gây xáo trộn lớn trong đời sống người dân, nhất là nhóm người thu nhập thấp phụ thuộc vào xe máy làm phương tiện mưu sinh. Việc thí điểm trước tại Hà Nội và TP HCM nhằm đánh giá hiệu quả và rút kinh nghiệm trước khi nhân rộng trên toàn quốc.

Bên cạnh việc kiểm soát khí thải, cơ quan chức năng cũng đề xuất cần đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ người dân chuyển sang phương tiện xanh như xe máy điện hoặc xe sử dụng công nghệ thân thiện với môi trường. Việc kiểm định khí thải sẽ đi cùng với các giải pháp truyền thông, hỗ trợ kỹ thuật và ưu đãi tài chính nhằm tạo điều kiện thuận lợi để người dân chuyển đổi phương tiện, hướng đến xây dựng hệ thống giao thông hiện đại, xanh và bền vững trong tương lai.

Theo Thái Sơn (SHTT)