Gần đây, cộng đồng mạng xôn xao trước thông tin sắp có quy định mới về khí thải khiến nhiều loại xe có nguy cơ "đắp chiếu". Nỗi lo xe cũ rớt giá thê thảm, buộc phải "lên đời" xe mới bao trùm nhiều người. Vậy thực hư câu chuyện này ra sao?

Gần đây, cộng đồng mạng xôn xao trước thông tin sắp có quy định mới về khí thải khiến nhiều loại xe có nguy cơ "đắp chiếu".  Nỗi lo xe cũ rớt giá thê thảm, buộc phải "lên đời" xe mới bao trùm nhiều người. Vậy thực hư câu chuyện này ra sao?

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang lấy ý kiến cho hai dự thảo quan trọng liên quan đến tiêu chuẩn khí thải cho ô tô và xe máy, dự kiến ban hành ngay trong năm nay.  Điểm nóng của dự thảo lần này là lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải mới cho ô tô đang lưu hành, được chia thành 5 mức độ khác nhau

Cụ thể, xe sản xuất trước năm 1999 sẽ áp dụng mức 1, còn xe từ năm 1999 trở đi áp dụng mức 2. Ô tô lắp động cơ cháy cưỡng bức (động cơ xăng) và ô tô lắp động cơ cháy do nén (động cơ diesel) có năm sản xuất từ 2017 áp dụng mức 3 từ 1/1/2026. Với xe có năm sản xuất từ 2022 áp dụng mức 4 từ ngày 1/1/2026 và mức 5 từ 1/1/2028.

Một điểm đáng chú ý là ô tô đăng ký biển số tại Hà Nội và TP.HCM sẽ phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải cao hơn và sớm hơn so với các tỉnh thành khác.  

Ví dụ, xe sản xuất từ năm 2017 tại hai thành phố lớn này sẽ áp dụng mức 4 từ 1/1/2026, trong khi các tỉnh khác chỉ yêu cầu mức 3.  Tương tự, xe sản xuất từ năm 2022 tại Hà Nội và TP.HCM sẽ áp dụng mức 5 từ 1/1/2027, sớm hơn một năm so với các địa phương khác.

Điều này làm dấy lên tin đồn Hà Nội và TP.HCM sẽ cấm xe sản xuất trước năm 2017.  Tuy nhiên, dự thảo không hề đề cập đến việc cấm xe theo năm sản xuất, mà chỉ quy định tiêu chuẩn khí thải cần đáp ứng tùy thuộc vào năm sản xuất và khu vực lưu hành.  Xe đời 2016, 2017 vẫn có thể lưu thông trên đường nếu đạt chuẩn khí thải theo lộ trình.  Mục tiêu của quy định này là nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí nghiêm trọng tại các đô thị lớn.

Lộ trình kiểm định khí thải xe máy cũng được vạch ra rõ ràng, bắt đầu từ Hà Nội và TP.HCM vào 1/1/2027, sau đó mở rộng ra các thành phố lớn khác và triển khai trên toàn quốc từ năm 2030.  Quy định này được dự đoán sẽ ảnh hưởng đến hơn 75 triệu xe máy đang lưu hành, trong đó có không ít xe cũ không đạt chuẩn.

Nhiều người lo ngại quy định mới sẽ khiến giá xe cũ tụt dốc không phanh.  Tuy nhiên, ông Lê Hoài Nam, Phó Cục trưởng Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), khẳng định xe sản xuất trước 2017 vẫn được lưu thông nếu đáp ứng mức tiêu chuẩn khí thải phù hợp (mức 1 hoặc 2).  Thậm chí, một chiếc xe sản xuất năm 1996 vẫn có thể lăn bánh nếu đạt chuẩn mức 1, trừ khi Hà Nội và TP.HCM có quy định riêng.

 Trên vov.vn, anh Đoàn Anh Dũng, đại diện C3 Auto (Khu Đô Thị Thành Phố Giao Lưu, Cổ Nhuế, Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho rằng quy định mới có thể ảnh hưởng đến thị trường xe cũ, đặc biệt là xe đời sâu, xe máy dầu do lo ngại về lượng khí thải cao.  

Tuy nhiên, anh không quá lo lắng vì lượng khách mua xe đời sâu ở các thành phố lớn không nhiều, đa số xe cũ thường được bán về các tỉnh.  Tâm lý khách hàng có thể ảnh hưởng đến giá cả, nhưng thị trường sẽ tự điều chỉnh.  Hiện tại, khi mọi thứ vẫn còn là dự thảo, việc mua bán xe cũ vẫn diễn ra bình thường.  

Anh Dũng cũng nhấn mạnh sự cần thiết của các văn bản hướng dẫn chi tiết từ cơ quan chức năng về việc áp dụng và kiểm tra khí thải, đặc biệt đối với xe ngoại tỉnh di chuyển vào nội đô.

Trong khi đó, anh Nguyễn Văn Công, một chủ buôn xe máy cũ tại chợ xe chùa Hà (Cầu Giấy, Hà Nội), ủng hộ việc áp dụng tiêu chuẩn khí thải để cải thiện môi trường.  

Tuy nhiên, anh cho rằng việc áp dụng với ô tô sẽ dễ hơn do có niên hạn kiểm định, trong khi xe máy, đặc biệt là xe cũ, hiện chưa có quy định này.  Anh chia sẻ rằng xe máy vẫn là phương tiện chính của người dân và nhiều xe cũ không bị ràng buộc bởi các yêu cầu kiểm định khí thải.  

Hiện tại, việc thu mua xe máy cũ vẫn diễn ra bình thường, miễn là xe không có lỗi nghiêm trọng, và giá cả sẽ theo thị trường khi quy định mới được áp dụng.

PV (SHTT)