Theo nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Chính sách và Kinh tế (VEPR) Đại học Quốc gia Hà Nội, đề xuất Tăng thuế giá trị gia tăng (VAT) của Bộ Tài chính không làm tăng sản lượng thực của nền kinh tế mà còn làm giảm phúc lợi của tất cả các hộ gia đình, tăng thêm 240.000 người nghèo trên cả nước.
Sáng 28.6, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) công bố tác động của việc tăng thuế giá trị gia tăng (VAT) tới xã hội và phúc lợi gia đình.
Bộ Tài chính tiếp tục đề xuất tăng thuế giá trị gia tăng (VAT) theo lộ trình mỗi năm 1%.
Tăng thuế giá trị gia tăng có thể khiến gia tăng khoảng cách giàu nghèo, theo nhận xét của Phòng Thương mại & công nghiệp Việt Nam.
"Chi phí thuế tăng có thể sẽ làm giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế. Trong bối cảnh tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam đang có dấu hiệu suy giảm trong những năm trở lại đây thì việc tăng thuế sẽ càng làm trầm trọng thêm thực trạng này".
Gánh nặng dồn hết lên vai những người đóng thuế của đất nước này là không công bằng.
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng tăng thuế chỉ vì mục đích thu, không cẩn thận sẽ tréo ngoe khi Nhà nước khuyến khích phát triển một số ngành nhưng cơ quan thuế cứ nhè ra mà đánh thuế.
“Nếu được ban hành, giá cả sản phẩm nước giải khát trên thị trường sẽ tăng khoảng 12%, ảnh hưởng đến việc tiêu thụ sản phẩm. Đồng thời, chi phí sản xuất sẽ tăng do mức thuế GTGT áp dụng cho đường.
Đề xuất đưa nước ngọt vào danh sách mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt từ năm 2019 do ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng đã vấp phải phản ứng gay gắt.
Ý tưởng đánh thuế VAT khi chuyển quyền sử dụng đất của Bộ Tài chính đang vấp phải nhiều phản đối.
Giá bia, giá thực phẩm tăng, giờ đến giá nước ngọt cũng tăng. “Nói thiệt, đến làm đám cưới người dân cũng lo tăng thuế”.
Tăng thuế VAT không phải làm tăng nguồn thu mà ngược lại giảm thuế mới là giải pháp để tăng thu ngân sách.
Theo chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh, nên lựa chọn các giải pháp khác như mở rộng đối tượng chịu thuế, giảm ưu đãi không cần thiết, chống thất thu trước khi tính tới tăng thuế. Bên cạnh đó, việc điều chỉnh thuế cũng phải có đánh giá tác động tới từng nhóm đối tượng và điều kiện vĩ mô.
“Việc tăng thuế giá trị gia tăng có thể gây ra lạm phát cao hơn, giảm tổng cầu và gia tăng bất bình đẳng về thu nhập ngược lại thu ngân sách được cải thiện”, báo cáo của CTCP Chứng khoán Rồng Việt cho biết.
Tiến sĩ đến từ Đại học Fulbright Việt Nam nhận định lập luận tăng thuế VAT không tác động nhiều lên người nghèo của Bộ Tài chính là phiến diện.
Bất kì người dân nào, không phải là DN, thì đều là đối tượng chịu thuế VAT vì đó là thuế gián thu. Họ là người tiêu dùng cuối cùng, thuế tăng lên bao nhiêu thì họ gánh chịu hết - các chuyên gia phản bác ý kiến của lãnh đạo Bộ Tài chính khi cho rằng, tăng thuế VAT không ảnh hưởng nhiều đến người nghèo.
Một hộ nghèo tiết kiệm 10.000 đồng do thuế VAT thấp thì hộ giàu tiết kiệm được 40.000 đồng, theo tính toán của WB.
"Giải thích lý do tăng thuế VAT của Bộ Tài chính thể hiện tư duy làm chính sách ngồi máy lạnh".
Theo các chuyên gia, với đề xuất tăng thuế giá trị gia tăng (VAT) thông thường lên 12% hoặc 14% (thay cho mức 10% hiện hành), chắc chắn sẽ có đợt tăng giá mạnh nhiều mặt hàng thiết yếu, như lương thực, thực phẩm, đồ dùng gia đình, y tế, giáo dục…
Đề xuất tăng thuế suất thuế giá trị gia tăng (VAT) của Bộ Tài chính tác động toàn diện đến hơn 90 triệu người Việt Nam, từ thanh niên, người già đến trẻ nhỏ nên cần phải cân nhắc rất thận trọng.