Với những thay đổi theo hướng hạn chế tự do thương mại, siết chặt các quy định về đời sống xã hội, bản cương lĩnh 2016 được đánh giá mang tính bảo thủ nhất trong lịch sử của đảng Cộng hòa.
Đại hội toàn quốc đảng Cộng hòa Mỹ vừa thông qua cương lĩnh 2016 gồm 58 trang, định hướng chính sách trong những năm tới, đề cao những giá trị truyền thống, nêu bật những khác biệt về chính sách với chính quyền Tổng thống Barack Obama và ứng viên đảng Dân chủ Hillary Clinton.
Theo giới quan sát, ngôn ngữ của cương lĩnh năm nay cho thấy đảng Cộng hòa vẫn duy trì tư tưởng bảo thủ thay vì cởi mở hơn với quá trình toàn cầu hóa. Mức độ bảo thủ của đảng Cộng hòa trong kỳ đại hội năm nay được coi là cao nhất trong lịch sử, khi cương lĩnh của đảng thể hiện sự ủng hộ với ứng viên Donald Trump và nhắc lại những luận điểm chính trong chiến dịch tranh cử của tỷ phú.
Về thương mại, cương lĩnh đảng Cộng hòa đã đi ngược lại tiêu chí đảm bảo tự do thương mại trên thế giới, khi ủng hộ chủ nghĩa bảo hộ thương mại mà ông Trump theo đuổi, bao gồm lập trường phản đối Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). TPP chính là hiệp định được Tổng thống Obama nỗ lực thúc đẩy, nhưng chưa được Quốc hội do đảng Cộng hòa kiểm soát thông qua.
"Chúng ta cần những thỏa thuận thương mại được đàm phán hiệu quả hơn, và đặt lợi ích của nước Mỹ lên trên hết. Những thỏa thuận có hại hoặc không bảo vệ được quyền lợi, chủ quyền của nước Mỹ một cách thỏa đáng cần phải được loại bỏ", cương lĩnh khẳng định.
Bản cương lĩnh còn ủng hộ quan điểm siết chặt kiểm soát nhập cư và an ninh quốc gia của tỷ phú bất động sản, khi nêu rõ rằng bức tường biên giới "phải chạy suốt toàn bộ biên giới phía nam và phải đủ vững để chặn đứng các ý định vượt biên, dù là bằng các phương tiện hay đi bộ".
Cương lĩnh cũng kêu gọi việc áp đặt "sự kiểm soát đặc biệt" đối với những người nước ngoài muốn vào nước Mỹ từ những quốc gia "bảo trợ khủng bố". Đây được cho là sự tái khẳng định tuyên bố của ông Trump trong cuộc vận động tranh cử về việc ngăn chặn dòng người Hồi giáo vào nước Mỹ, dù quan điểm này đã vấp phải phản ứng dữ dội từ cộng đồng người nhập cư tại Mỹ.
Đối với vấn đề người đồng tính và các giá trị gia đình, sau vụ tấn công hộp đêm ở Florida hồi tháng 6 vừa qua, Donald Trump đã nỗ lực thể hiện mình là một người bảo vệ quyền lợi của cộng đồng những người đồng tính, song tính và chuyển giới (LGBT), tuy nhiên toàn thể đảng Cộng hòa vẫn chưa thể thống nhất quan điểm về cộng đồng này, đồng thời tiếp tục phản đối hôn nhân đồng giới.
Cương lĩnh 2016 của đảng Cộng hòa nêu bật sự ủng hộ đối với kiểu gia đình tự nhiên và phản đối quyền được phá thai, thể hiện quan điểm thiên hữu mạnh mẽ hơn cả ứng cử viên Trump.
Văn kiện này cũng đồng tình với ý kiến cho rằng các bậc cha mẹ có thể quyết định việc chữa trị và liệu pháp y tế phù hợp cho con chưa đến tuổi vị thành niên, nội dung được cho là nhằm vào các thanh niên có dấu hiệu gia nhập cộng đồng LGBT.
Ngoài ra, cương lĩnh cũng coi khiêu dâm nói chung là việc làm hủy hoại cuộc sống của hàng triệu người, trong khi cương lĩnh năm 2012 của đảng Cộng hòa chỉ lên án khiêu dâm trẻ em.
Trong lĩnh vực năng lượng, nhiều đảng viên đảng Cộng hòa tranh cãi về các chính sách môi trường vốn quy định chặt chẽ về lượng khí thải của các nhà máy điện.
Cương lĩnh phản đối việc Tổng thống Obama quá tập trung vào vấn đề biến đổi khí hậu, cáo buộc ông chủ Nhà Trắng lơ là vấn đề an ninh quốc gia đang gây nhiều áp lực nhất.
Cương lĩnh cũng chỉ trích cái mà họ gọi là "cuộc chiến chống than đá" của ông Obama, chỉ trích đảng Dân chủ không hiểu rằng than đá là nguồn năng lượng sạch, phong phú và rẻ tiền, đồng thời ủng hộ việc sử dụng nguồn dầu đá phiến và tất cả các loại năng lượng không trợ giá trong nước.
Giới phân tích cho rằng quan điểm này thể hiện rất rõ tư tưởng "hoài cổ", chỉ chú trọng vào lợi ích nước Mỹ của ông Trump và đảng Cộng hòa. Trong khi bà Clinton chú trọng đến việc đẩy mạnh các ngành "công nghệ tương lai", ông Trump lại quan tâm đến việc tăng cường các ngành công nghiệp truyền thống, từng một thời mang lại sức mạnh cho Mỹ, như sản xuất thủ công nghiệp, năng lượng và luyện kim.
"Đây là cương lĩnh bảo thủ nhất trong lịch sử hiện đại của đảng Cộng hòa", nhà hoạt động tôn giáo David Barton nhận định.
