Nhiều quốc gia đã và đang loại bỏ quy định bắt buộc hành khách tháo giày khi kiểm tra an ninh tại sân bay hoặc áp dụng những giải pháp thay thế khác.

Đưa AI vào hệ thống kiểm tra an ninh

Tại Singapore, Sân bay quốc tế Changi vừa ứng dụng thành công hệ thống kiểm soát an ninh kết hợp trí tuệ nhân tạo (AI) thuộc dự án "Hệ thống tự động phát hiện các vật dụng cấm" (APIDS) khi kiểm tra tự động hành lý xách tay tại Nhà ga số 3.

Cụ thể, hệ thống Next-Gen Checkpoint, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và cảm biến thế hệ mới đủ khả năng thay thế toàn bộ quy trình tháo gỡ phụ kiện cá nhân, từ đó kiểm tra tư trang hành khách nhanh hơn mà vẫn đảm bảo an toàn tuyệt đối.

AI tại Nhà ga số 3 có thể quét sơ bộ toàn bộ hàng xách tay. Nhân viên an ninh chỉ cần kiểm tra lại những túi hàng hệ thống đưa ra cảnh báo. Qua đó, sân bay không những tiết kiệm thời gian kiểm tra an ninh mà còn tiết giảm chi phí.

Kiểm tra an ninh sân bay thế giới: Giải pháp hiện đại và nhanh chóng - Ảnh 1.
Hệ thống làm thủ tục hiện đại tại Sân bay Changi. Ảnh: GlobalTrender

Đại diện Sân bay Quốc tế Changi chia sẻ thời gian tới, nhóm phát triển dự án tiếp tục bổ sung dữ liệu đầu vào, nâng cao hiệu quả cho hệ thống và từng bước mở rộng thử nghiệm sang những nhà ga khác.

Thống kê trên website Cơ quan Kiểm soát Xuất nhập cảnh Singapore (ICA) chỉ rõ từ tháng 10-2024, thời gian trung bình để một hành khách qua cửa khẩu đã giảm 60%, từ 25 giây xuống 10 giây.

Tốc độ xử lý trong quy trình kiểm tra an ninh tăng tới 50%, giảm thiểu đáng kể sai sót phổ biến khi kiểm tra bằng mắt thường.

Nhập cảnh không hộ chiếu là giải pháp Singapore hướng tới với mục tiêu 95% du khách sử dụng các làn tự động để làm thủ tục vào đầu năm 2026.

Xử lý thủ tục bằng sinh trắc học

Thực hiện các thủ tục ở sân bay bằng sinh trắc học cũng là giải pháp nhiều quốc gia hướng tới.

Ông Sumesh Patel, Chủ tịch Công ty viễn thông và công nghệ hàng không SITA khu vực châu Á - Thái Bình Dương, dự đoán 85% sân bay thế giới sẽ sử dụng một số hình thức xử lý các thủ tục bằng sinh trắc học trong 3-5 năm tới.

Cùng với Singapore, Trung Quốc, Hà Lan và Mỹ cũng đang thử nghiệm các hệ thống tương tự và mang lại những kết quả khả quan khi tốc độ xử lý có thể nhanh hơn tới 5 lần so với quy trình thông thường và giảm thiểu đáng kể cảnh báo giả.

Nhiều sân bay lớn ở châu Âu (Heathrow ở Anh, Schiphol ở Hà Lan) đã đầu tư phát triển hệ thống máy quét CT (chụp cắt lớp vi tính) đối với hành lý xách tay từ năm 2023.

Công nghệ này tạo ra hình ảnh 3D chi tiết của vật thể bên trong, cho phép nhân viên an ninh phân tích mà không cần yêu cầu hành khách tháo rời hành lý hoặc đổ bỏ chất lỏng mang theo.

Liên minh châu Âu (EU) cho biết các sân bay trong khối đang tiến hành lắp đặt thiết bị quét mới. Việc nâng cấp hệ thống rà soát an ninh được triển khai theo từng giai đoạn, tùy theo điều kiện tài chính và năng lực kỹ thuật từng thành viên EU.

Kiểm tra an ninh sân bay thế giới: Giải pháp hiện đại và nhanh chóng - Ảnh 2.
Từ ngày 9-7, hành khách không phải tháo giày khi qua kiểm soát an ninh tại các sân bay Mỹ. Ảnh: Gate Access

"Xóa sổ" quy định tháo giày

Gần đây nhất, Cơ quan An ninh Vận tải Mỹ (TSA) chính thức bãi bỏ quy định về việc hành khách phải tháo giày tại các trạm kiểm tra an ninh sân bay, bắt đầu từ ngày 9-7.

Bộ trưởng An ninh nội địa Mỹ Kristi Noem cho hay quy định mới này là kết quả quá trình rà soát toàn bộ quy trình an ninh nhằm xác định đâu là biện pháp thực sự hiệu quả.

Dù vậy, hành khách vẫn phải trải qua quy trình kiểm tra nhiều lớp, xác minh danh tính, rà soát dữ liệu an ninh bay cùng những thủ tục tiêu chuẩn khác trước khi lên máy bay. Lực lượng an ninh cũng có thể yêu cầu hành khách tháo giày kiểm tra bổ sung trong một số trường hợp nhất định.

Bà Noem tiết lộ Mỹ đang thử nghiệm làn riêng cho quân nhân và gia đình có trẻ nhỏ, đồng thời dự kiến triển khai thêm một vài thay đổi trong vòng từ 6-8 tháng tới.

Ông Nicholas Calio, Giám đốc điều hành Hiệp hội đại diện hãng hàng không Airlines for America, cho rằng đây là bước tiến lớn giúp việc di chuyển bằng đường hàng không liền mạch, thoải mái và an toàn hơn.

Không chỉ ở Mỹ, hành khách tại Argentina và Brazil không cần cởi giày nếu máy dò kim loại không báo động.

Ở Úc và New Zealand, việc tháo giày trước khi qua cổng an ninh sân bay phụ thuộc chủ yếu vào cấu trúc giày.

Quy định cởi giày kiểm tra an ninh này không bắt buộc ở Nhật Bản và Hàn Quốc, trừ khi giày quá khổ hoặc có kim loại.

Tương tự, các sân bay như Dubai (UAE), Hamad (Qatar) thường không yêu cầu cởi giày, ngoại trừ những trường hợp giày kim loại hay gót cao. Tại đây, quy trình kiểm tra ưu tiên công nghệ hiện đại và chọn lọc hành khách ngẫu nhiên để kiểm tra bổ sung.

Theo Tâm Nguyễn (Nld.com.vn)