Cánh cổng dẫn vào hang động dưới lòng đất ở Thổ Nhĩ Kỳ tỏa ra khí CO2 ở nồng độ mạnh đến mức có thể giết chết động vật và con người.
Được phát hiện lại vào năm 2013 bởi các nhà khảo cổ học Italy, cổng địa ngục ở thành phố cổ đại Hierapolis, Thổ Nhĩ Kỳ, là một cổng đá dẫn vào một hang động nhỏ.
Cổng này nằm trên bức tường của một đấu trường hình chữ nhật, được bao quanh bởi ghế đá cao dần và có một đền thờ ở trên.
Thành phố Hierapolis nằm trong một khu vực địa chất mạnh mẽ. Khoảng 2.200 năm trước, các suối nước nóng ở đây được cho là có khả năng chữa bệnh. Tuy nhiên, một khe nứt sâu dưới Hierapolis thường xuyên phun ra carbon dioxide (CO2) dưới dạng sương mù có thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Cánh cổng có tên" Cổng Diêm Vương" được xây trên vị trí này. Năm 2011, các nhà khảo cổ học đã chứng minh rằng cánh cổng vẫn có khả năng gây tử vong. Các con chim bay gần cánh cổng đều bị ngạt chết.
Vào năm 2018, một nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi nhà sinh vật học núi lửa Hardy Pfanz tại Đại học Duisburg-Essen, Đức, đã nghiên cứu sự đe dọa từ cánh cổng này một cách chi tiết hơn.
Pfanz và nhóm của ông đã đo nồng độ CO2 ở khu vực khán đài theo thời gian. Trong ban ngày, khí CO2 tan đi do sự tác động của ánh sáng mặt trời. Tuy nhiên, vào ban đêm, khí CO2 dày hơn không khí và tạo thành một "hồ" CO2 trên sàn đấu trường.
Điều này đặc biệt nguy hiểm vào buổi sáng sớm, khi nồng độ CO2 ở độ cao 40 cm trên sàn đấu trường đạt 35%, đủ để gây ngạt thở và gây chết động vật hoặc ngay cả con người trong vài phút. Tuy nhiên, nồng độ CO2 sẽ giảm nhanh khi đi lên cao hơn.
Thầy tu thường thực hiện lễ tế vào buổi sáng hoặc buổi tối, khi nồng độ CO2 cao nhất. Động vật thời thượng không đủ cao để thoát ra khỏi hồ CO2. Khi chúng bị chóng mặt, chúng có thể hạ thấp đầu xuống và tiếp xúc với nồng độ CO2 cao hơn, dẫn đến tử vong do ngạt thở. Tuy nhiên, các thầy tu thì cao hơn, với đầu của họ ở phía trên khí CO2 độc hại, và thậm chí có thể đứng trên bậc đá.
Strabo, một sử gia Hy Lạp cổ đại, đã ghé thăm cánh cổng địa ngục ở Hierapolis cách đây 2.000 năm, ghi chép lại rằng thầy tu có thể đưa đầu vào trong cánh cổng mà không bị ảnh hưởng. Theo Pfanz, thầy tu có ý thức về môi trường hóa học tại địa phương và thận trọng tránh tiếp xúc quá gần với cánh cổng vào các thời điểm khác ngoài buổi trưa, khi đền thờ tương đối an toàn.
Francesco D'Andria, một nhà khảo cổ học tại Đại học Salento ở Lecce, Italy, người dẫn đầu nhóm nghiên cứu phát hiện cánh cổng Diêm Vương ở Hierapolis vào năm 2011, không hoàn toàn chắc chắn về điều này. Nhóm của ông đã tìm thấy nhiều đèn dầu xung quanh cánh cổng địa ngục, chứng tỏ rằng thầy tu vẫn tiếp cận cánh cổng vào ban đêm mặc dù nồng độ CO2 nguy hiểm.

Theo Lê Trang (Kienthuc.net.vn)