Nga rút khỏi sân bay trọng yếu gần Kiev, 53 di sản văn hóa Ukraine bị phá hủy

Các ảnh vệ tinh mới cho thấy, sau nhiều tuần chiếm cứ sân bay không quân Antonov ở Hostomel, cách thủ đô Ukraine chỉ 28km về phía tây bắc, quân Nga đột ngột rút lui.

CNN ngày 31/3 dẫn lời một quan chức thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết, họ tin các lực lượng Nga nhiều khả năng đã rút khỏi sân bay Antonov. Các ảnh vệ tinh mới, do hãng công nghệ Maxar công bố ngày 1/4 đã xác nhận điều này.

Một ảnh vệ tinh cho thấy các kè đất trống không ở sân bay không quân Antonov ở Hostomel, Ukraine ngày 31/3. Ảnh: Maxar

Các hình ảnh vệ tinh trước đây cho thấy, xung quanh các phương tiện quân sự và những vị trí đặt pháo, người Nga đã xây dựng các kè đất bảo vệ. Nhưng hiện chỉ còn lại các kè đất trống không.

Việc chiếm được sân bay Antonov là chiến thắng lớn đầu tiên của quân đội Nga trong ngày đầu tiên họ phát động chiến dịch tấn công vào nước láng giềng 24/2. Một số máy bay vận tải và trực thăng tấn công đã phục kích căn cứ khi các binh sĩ Ukraine đang có mặt ở đó. Phóng viên Mỹ thậm chí đã chứng kiến một số cuộc đọ súng dữ dội tại đây. Kể từ đó, các lực lượng Ukraine đã kháng cự quyết liệt, ngăn chặn các lực lượng Nga tiến gần phía tây Kiev hơn. Giao tranh ác liệt diễn ra dọc theo sông Irpin và các thị trấn Irpin và Bucha, ngay phía nam căn cứ không quân và làng Hostomel bao quanh. Suốt nhiều tuần, Bộ Quốc phòng Nga đã công bố một số video ca ngợi việc họ dễ dàng thâu tóm căn cứ không quân và quay cảnh binh lính đi khắp sân bay để làm bằng chứng cho việc khu vực này an toàn như thế nào. Tuy nhiên, việc quân Nga rút khỏi đây ám chỉ họ đã thay đổi chiến lược.

Moscow trước đó tuyên bố sẽ giảm các hoạt động quân sự quanh thủ đô Ukraine. Hiện chưa rõ binh lính và khí tài của Nga đã đi đâu sau khi rời sân bay không quân Antonov.

Hàng chục di sản văn hóa quan trọng của Ukraine bị phá hủy

Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) xác nhận, ít nhất 53 di sản văn hóa quan trọng của Ukraine, bao gồm 29 cơ sở tôn giáo, 16 tòa nhà lịch sử, 4 bảo tàng và 4 tượng đài ở miền bắc và miền đông đất nước đã bị tàn phá trong chiến dịch tấn công quân sự của Nga.

UNESCO sử dụng các ảnh vệ tinh, chặng hạn như bức chụp nhà hát bị phá hủy ở Mariupol để xác minh các báo cáo của nhà chức trách Ukraine về những địa điểm hư hại trong cuộc chiến. Ảnh: Maxar

Phát ngôn viên UNESCO nói, đây là danh sách mới nhất nhưng chưa đầy đủ vì các chuyên gia của tổ chức đang tiếp tục xác minh các báo cáo. Người phát ngôn tiết lộ, UNESCO sử dụng các hình ảnh vệ tinh và báo cáo của nhân chứng từ hiện trường để xác thực thông tin do nhà chức trách Ukraine cung cấp.

Trong các địa điểm mà tổ chức ghi nhận bị hư hại có hơn 12 địa điểm ở khu vực phía đông Kharkiv, nơi đã hứng chịu hỏa lực dữ dội của Nga; 5 địa điểm ở thủ đô Kiev và thêm 5 địa điểm ở vùng Chernihiv, nơi tọa lạc của một chùm di tích lịch sử. Tuy nhiên, danh sách chưa bao gồm thông tin từ thành phố Mariupol đang bị bao vây hay thành phố Kherson đã lọt vào tay quân Nga.

Theo báo Guardian, trong một lá thư gửi ngày 17/3, Tổng giám đốc UNESCO Audrey Azoulay đã nhắc nhở Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov về các nghĩa vụ của Moscow trong việc bảo vệ di sản văn hóa trong xung đột theo một công ước quốc tế. “Bất kỳ sự vi phạm nào đối với các quy tắc này đều sẽ khiến những người gây ra phải chịu trách nhiệm quốc tế", bà Azoulay cảnh báo.

Bộ Văn hóa Ukraine ngày 1/4 đã cân nhắc vấn đề tương tự, thông báo họ đã ghi lại 135 trường hợp binh lính Nga phạm tội chống lại các di sản văn hóa của nước này kể từ khi chiến tranh bắt đầu.

Nga - Ukraine trao đổi tù binh

Theo các quan chức cấp cao Ukraine, Kiev hôm 1/4 đã trao đổi 86 thành viên lực lượng vũ trang bị bắt làm tù binh với Nga.

Các binh sĩ Ukraine đang đi qua một cây cầu bị đánh sập ở thị trấn Irpin, ngoại ô thủ đô Kiev ngày 1/4. Ảnh: Reuters

Kyrylo Tymoshenko, Phó Chánh văn phòng của tổng thống Ukraine cho biết trên Telegram rằng, cuộc trao đổi đã giúp 86 quân nhân nước này, trong đó có 15 phụ nữ, được an toàn trở về. Phó Thủ tướng Ukraine Iryna Vereshchuk nói, những người này đã được đưa về nhà.

Bà Vereshchuk cam kết Kiev sẽ đấu tranh tới cùng để trả tự do cho những người còn bị phía Nga bắt làm tù binh, đồng thời kêu gọi họ giữ vững ý chí.

2.000 người sơ tán khỏi Mariupol

Một đoàn xe buýt gồm 42 chiếc do chính phủ Ukraine tổ chức và có Hội chữ thập đỏ quốc tế (ICRC) tháp tùng đã giúp sơ tán 2.000 người khỏi thành phố Mariupol đang bị quân Nga bao vây.

Đoàn xe đã đưa họ tới thành phố Zaporizhzhia vẫn thuộc quyền kiểm soát của các lực lượng Ukraine chiều 1/4 sau khi phía Nga cho phép các xe lưu thông.

Nhiều nỗ lực sơ tán trước đây đã thất bại. Moscow và Kiev đổ lỗi cho nhau về việc này.