Một phần ba hành khách trên một chuyến xe nhiễm virus từ một bệnh nhân, theo báo cáo của các nhà khoa học.
Cuối tháng 01, trong bối cảnh Covid-19 bắt đầu lây lan từ tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc), một nhóm Phật tử di chuyển bằng xe ôtô tới một sự kiện ở ngôi chùa thuộc thành phố Ninh Ba, cách tâm dịch Vũ Hán hàng trăm km.
Một hành khách trên chuyến xe đã ăn tối cùng những người bạn tới từ tỉnh Hồ Bắc. Người này không biết bản thân nhiễm virus SARS-CoV-2. Chỉ trong vài ngày, 24 hành khách trên xe cũng nhiễm bệnh.
Theo nghiên cứu về hiện tượng lây nhiễm trên xe, được xuất bản trên Tuần san Nội khoa của Hiệp hội Y khoa Mỹ, việc hành khách ngồi cách người nhiễm bệnh bao xa không quan trọng. Ngay cả những người ngồi ở hàng cuối xe bus, cách nữ bệnh nhân bảy hàng ghế, vẫn nhiễm virus.
Điều duy nhất làm giảm nguy cơ nhiễm bệnh là ngồi gần cửa sổ có thể mở được, hoặc gần cửa lên xuống xe.
Vụ việc cung cấp thêm bằng chứng cho thấy virus corona có thể lây nhiễm thông qua những hạt nhỏ tồn tại trong không khí, không chỉ qua giọt bắn hô hấp.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hồi tháng 07 thừa nhận virus có thể lây lan qua không khí, và những hạt nhỏ mang mầm bệnh có thể gây ra hiện tượng siêu lây nhiễm trong các không gian khép kín như nhà hàng hoặc văn phòng làm việc.
Nghiên cứu kể trên "bổ sung bằng chứng dịch tễ quan trọng rằng virus corona có thể truyền qua không khí, bởi nếu không phải như vậy, chúng ta sẽ chỉ ghi nhận những ca nhiễm ngồi cạnh bệnh nhân ban đầu - nhưng chúng ta thấy rằng virus đã lây lan trên cả chuyến xe," Linsey Marr, giáo sư kỹ thuật dân sự và môi trường tại Đại học Bách khoa Virginia, đồng thời là chuyên gia hàng đầu về virus lây truyền qua không khí nói.
Hai chuyến xe chở hành khách tới sự kiện Phật giáo nói trên có lắp điều hòa. "Điều đó làm phân tán virus trong không khí, giúp virus lây lan trên chuyến xe," Marr nói. Không ai trong số 60 hành khách trên chuyến xe thứ hai nhiễm bệnh.
Giáo sư Muge Cevik, chuyên gia bệnh truyền nhiễm và virus học tại Đại học Y St. Andrews tại Scotland cho biết hiện tượng siêu lây nhiễm xảy ra vì một số nguyên nhân: chuyến đi kéo dài, môi trường khép kín, xe đông người, đồng thời bản thân bệnh nhân có thể rất dễ lây bệnh cho người khác, do đang trong giai đoạn mới nhiễm virus.
"Không có sự tách biệt giữa lây truyền aerosol và qua giọt bắn," giáo sư Cevik nói. "Có nhiều điều xảy ra cùng lúc đối với trường hợp lây nhiễm nguy cơ cao này".
Các tác giả của nghiên cứu, đều là các nhà khoa học của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc, kết luận rằng "những nỗ lực phòng ngừa và kiểm soát trong tương lai cần tính tới khả năng lây truyền qua không khí của Covid-19".
Sự việc diễn ra hôm 19/01, thời điểm thành phố Ninh Ba chưa ghi nhận ca nhiễm Covid-19 nào. Khoảng 300 người tham dự sự kiện tại ngôi chùa trong thành phố, trong đó có 128 người đi trên hai chuyến xe. Một chiếc xe chở 68 người, trong đó có bệnh nhân ban đầu, chiếc còn lại chở 60 người. Không ai đeo khẩu trang.
Một phiên bản của nghiên cứu được công bố tại Trung Quốc cho biết bệnh nhân là nữ giới, 64 tuổi, có triệu chứng hôm 18/01, một ngày sau khi ăn tối cùng những người bạn tới từ Hồ Bắc, và một ngày trước chuyến đi. Bà uống thuốc nhưng không gặp bác sĩ.
"Nghiên cứu cho biết bệnh nhân ban đầu cảm thấy không khỏe trước chuyến đi, ở thời điểm đó có thể bà ta rất dễ lây nhiễm, do chúng ta đã biết lượng virus thường rất cao ở thời điểm khởi phát triệu chứng," giáo sư Cevik nói.
Buổi lễ tại ngôi chùa diễn ra ngoài trời trong vòng hai tiếng rưỡi, sau đó là bữa ăn trưa nhẹ tại một căn phòng rộng không có điều hòa. Khi trở lại xe, họ ngồi đúng vị trí của mình ban đầu.
Ngoài những hành khách nhiễm virus trên xe, bảy người khác tham dự buổi lễ cũng mắc bệnh. Họ không di chuyển bằng ôtô, nhưng cho biết có tiếp xúc gần với bệnh nhân ban đầu.
Nguy cơ lây nhiễm qua không khí trong không gian khép kín gây ra lo ngại về tình hình dịch bệnh trong những tháng mùa đông, khi người dân thường ở trong các căn phòng kín, theo Linsey Marr.
"Hãy tránh những không gian trong nhà nơi mọi người không đeo khẩu trang và hệ thống thông gió không hoạt động hiệu quả," bà Marr đưa ra lời khuyên.
Linh Giang (Nguoiduatin.vn)
