Reuters tổng hợp kết quả nhiều nghiên cứu khoa học về các biến thể của virus corona, trong đó phát hiện một số biến thể có khả năng gây chết người cao hơn, dễ lây lan hơn.
Nhiều biến thể có thể "thoát" vaccine
Kháng thể được tạo ra nhờ vaccine của Moderna và của Pfizer/BioNTech kém hiệu quả hơn trong việc vô hiệu hóa các biến chủng virus corona gây lo ngại nhất, một nghiên cứu mới cho thấy.
Các nhà nghiên cứu thu thập mẫu máu của 99 cá nhân từng tiêm một hoặc hai liều hai vaccine kể trên, và xét nghiệm tính hiệu quả của kháng thể trong cơ thể họ trước bản sao virus được tạo ra giống 10 biến chủng đang lây lan trên thế giới.
5 trong tổng số 10 biến thể được kết luận "có khả năng kháng vô hiệu hóa cao", ngay cả khi các tình nguyện viên đã được tiêm đủ hai liều vaccine, báo cáo nghiên cứu cho biết. 5 loại biến chủng có khả năng kháng vaccine cao này đều có đột biến trên protein gai - được biết đến với tên gọi K417N/T, E484K, và N501Y - xuất hiện trên một chủng ở Nam Phi và hai chủng khác ở Brazil.
Tỷ lệ kháng thể vô hiệu hóa giảm 5-6 lần trước các biến chủng được phát hiện ở Brazil. Trước các biến chủng được phát hiện ở Nam Phi, khả năng vô hiệu hóa giảm 20 tới 44 lần, theo Reuters. Một biến chủng hiện đang lây lan tại New York có đột biến E484K.
"Nghiên cứu biến chủng ở New York vẫn đang tiếp diễn, tuy vậy phát hiện của chúng tôi cho thấy các chủng mang đột biến E484K có thể làm giảm khả năng vô hiệu hóa của các kháng thể do vaccine giúp sản sinh ra," nhà nghiên cứu Alejandro Balazs thuộc Đại học Oxford và Bệnh viện Đa khoa Massachusetts nói.
"Bất chấp kết quả của chúng tôi, điều quan trọng là vaccine có thể tạo ra nhiều phản ứng miễn dịch khác giúp con người tránh bị bệnh nặng," ông nói thêm.
Biến chủng Anh chết chóc hơn
Biến chủng lần đầu được xác định tại Anh, tên gọi B.1.1.7, có khả năng gây chết người cao hơn các chủng khác, một nghiên cứu mới kết luận. Các nhà khoa học phân tích dữ liệu của 184.786 bệnh nhân Covid-19 tại Anh được chẩn đoán nhiễm Covid-19 trong thời gian từ giữa tháng 11/2020 tới giữa tháng 01/2021, bao gồm 867 ca tử vong.
Cứ mỗi ba người tử vong trong vòng bốn tuần sau khi nhiễm biến chủng khác, có năm người tử vong vì nhiễm B.1.1.7, theo nghiên cứu được đăng tải trên medRxiv.
Nhìn chung, nguy cơ tử vong vì B.1.1.7 cao hơn 67% so với các chủng khác tại Anh, theo các tác giả nghiên cứu. Giống như các chủng khác, nguy cơ tử vong của bệnh nhân tăng dựa trên các yếu tố độ tuổi, giới tính nam và các bệnh nền.
Chủng B.1.1.7 hiện phổ biến tại châu Âu, và được dự đoán sẽ trở nên phổ biến hơn tại Mỹ.
"Điều quan trọng là dữ liệu mới cho thấy các loại vaccine SARS-CoV-2 đã được phê duyệt rất hiệu quả với B.1.1.7", nghiên cứu nhấn mạnh.
Biến chủng ở Brazil dễ lây lan hơn gấp đôi
Từ tháng 11/2020 tới 01/2021, tỷ lệ ca nhiễm Covid-19 liên quan tới biến chủng P.1 tại Manaus, Brazil tăng từ không đáng kể lên 73%, và số ca bệnh tăng gấp bốn so với những gì thành phố này chứng kiến trong giai đoạn đầu của đại dịch, theo nghiên cứu được đăng trên trang web medRxiv.
Khả năng lây lan cao của chủng P.1 nhiều khả năng góp phần gây ra tình trạng này, theo nghiên cứu. Dựa trên dữ liệu giám sát sức khỏe toàn quốc, các nhà nghiên cứu ước tính chủng P.1 dễ lây lan hơn gấp 2,5 lần so với các chủng khác ở Manaus.
P.1 lây lan rộng bất chấp việc 68% dân số thành phố đã nhiễm chủng ban đầu, các nhà nghiên cứu lưu ý. Phân tích của họ cho thấy nguy cơ tái nhiễm Covid-19 chủng P.1 là thấp. Hiện vẫn chưa rõ biến chủng này có gây bệnh nặng hơn hay không.
"Chủng P.1 đã được phát hiện ở ít nhất 25 quốc gia," các tác giả cho biết. "Thực tế này kêu gọi nghiên cứu sâu rộng hơn về chủng P.1, bởi khả năng lây nhiễm và gây bệnh cao hơn có thể khiến các hệ thống y tế được chuẩn bị kỹ càng sụp đổ".
Hồ Anh (Nguoiduatin.vn)
