Virus SARS-CoV-2 đã lây lan nhanh chóng trên thế giới vào cuối năm ngoái, theo phân tích gene mới được thực hiện.
Phân tích gene virus SARS-CoV-2 lấy từ hơn 7.600 bệnh nhân trên khắp thế giới cho thấy nó đã lây lan ở con người từ cuối năm ngoái, và đã lây lan rất nhanh sau ca nhiễm đầu tiên.
Các nhà nghiên cứu ở Anh đã xem xét các biến thể trên virus và phát hiện bằng chứng virus lây lan rất nhanh, nhưng không có bằng chứng về việc virus trở nên dễ lây lan hơn hay gây bệnh nặng hơn.
"Virus đang biến đổi, nhưng điều này không có nghĩa là mọi việc tồi tệ hơn", nhà nghiên cứu di truyền học Francois Balloux thuộc Viện Gene của Đại học London nói trên CNN.
Balloux và các cộng sự lấy thông tin về trình tự gene của virus từ cơ sở dữ liệu khổng lồ mà các nhà khoa học trên khắp thế giới chia sẻ công khai. Họ xem xét các mẫu lấy từ những thời điểm khác nhau ở những địa điểm khác nhau, và cho rằng virus đã bắt đầy lây nhiễm ở con người vào cuối năm 2019.
"Điều này bác bỏ các giả thuyết cho rằng SARS-CoV-2 đã lây lan từ lâu trước khi nó được xác định và do đó nhiều người đã nhiễm bệnh," hms của Balloux viết trên báo cáo được đăng tải trên tuần san Truyền nhiễm, Di truyền và Tiến hóa.
Đây là tin không vui với giới khoa học. Một số bác sĩ trước đó hy vọng rằng virus đã âm thầm lây lan trong nhiều tháng trước khi bùng phát thành dịch bệnh. Điều này đem lại hy vọng rằng một số cộng đồng đã có miễn dịch với virus. "Mọi người đều hy vọng như vậy, tôi cũng thế," Balloux cho hay.
Những phát hiện mới đã dội gáo nước lạnh vào giải thuyết này. Tối đa mới chỉ 10% dân số thế giới nhiễm virus, theo Balloux.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng virus SARS-CoV-2 có nguồn gốc từ dơi, và có thể đã xuất hiện ở một loài động vật trung gian trước khi lây sang người. Những ca nhiễm đầu tiên ở người được ghi nhận tại Vũ Hán (Trung Quốc) vào tháng 12/2019.
Virus thường "mắc sai lầm" mỗi khi nhân bản, và những đột biến này được sử dụng để lần theo dấu vết của virus qua thời gian và địa lý.
"Kết quả của chúng tôi khớp với những ước tính trước đó, và cho thấy mọi trình tự gene đều có chung một tổ tiên vào cuối năm 2019, ủng hộ giả thuyết cho rằng đây là thời điểm SARS-CoV-2 lây sang người," nhóm nghiên cứu viết.
"Rất gần đây thôi, Chúng tôi rất tự tin rằng virus lây lan sang người vào cuối năm ngoái," Balloux cho hay.
Kết luận này được đưa ra bởi các mẫu virus từ nhiều nơi các nhau trên khắp thế giới cho thấy những biến đổi giống nhau. "Mọi ở khắp mọi nơi," nhóm nghiên cứu viết.
"Nó đã xuất hiện ở hầu hết các nước," Balloux nói thêm.
Họ cũng tìm thấy những bằng chứng về gene ủng hộ giả thuyết virus đã lây nhiễm ở người tại châu Âu, Mỹ và những nơi khác hàng tuần, hoặc thậm chí hàng tháng trước khi những ca nhiễm đầu tiên được ghi nhận vào tháng 01 và 02. Tuy vậy, sẽ không thể nà tìm ra được bệnh nhân "đầu tiên" ở các nước, Balloux cho hay.
"Mọi ý đồ về việc tìm kiếm bệnh nhân số 0 đều không có nghĩa lý gì, vì có rất nhiều bệnh nhân số 0," ông nói thêm.
Nghiên cứu do nhóm của Balloux thực hiện đã được bình xét trước khi đăng tải trên tuần san Truyền nhiễm, Di truyền và Tiến hóa. Ông cho biết một số báo cáo được thực hiện bởi các nhóm nghiên cứu khác, được đăng tải trên các website chưa qua bình xét có thể đưa ra những kết luận không chính xác.
"Mọi virus đều biến đổi tự nhiên. Các biến đổi không phải lúc nà o cũng tồi tệ, không có bằng chứng cho thấy SARS-CoV-2 đang biến đổi nhanh hơn hay chậm hơn dự đoán. Tới lúc này chúng ta chưa thể nói rằng SARS-CoV-2 đang trở nên dễ lây lan và nguy hiểm nhiều hơn hay ít hơn," Balloux cho biết.
Đan Anh (Nguoiduatin.vn)
