Thành phố Nhật Bản yêu cầu người dân ghi tên lên túi rác

Một thành phố ở Nhật Bản yêu cầu người dân ghi tên trên túi rác trước khi thu gom làm dấy lên lo ngại về các quyền riêng tư.

"Tôi không thích phải viết tên mình lên túi rác, cứ như ai đó đang nhìn trộm cuộc sống của tôi vậy," một nữ công dân ở thành phố Ichikikushikino, tỉnh Kagoshima nói với tờ Mainichi.

Giới chức thành phố Ichikikushikino tuyên bố những túi rác không tên sẽ không được thu gom. Tuy vậy, rác thải từ các hộ dân thường có nhiều đồ vật liên quan tới cuộc sống riêng tư, do đó người phụ nữ tỏ ra không muốn tuân thủ quy định ghi tên.

Chính quyền thành phố hy vọng quy định ghi tên lên túi rác sẽ khuyến khích người dân phân loại rác tốt hơn.

8 giờ sáng tại một điểm thu gom rác ở Ichikikushikino, nhiều túi rác có ghi tên họ đầy đủ được đặt ở lề đường. Một tấm biển tại điểm thu gom rác có nội dung: "Vui lòng viết tên lên túi rác."

"Nếu túi rác không có tên, chúng tôi sẽ không thu gom," một nhân viên xử lý rác xác nhận.

Một cụ bà khoảng 70 tuổi chuyển tới Ichikikushikino cách đây vài năm tỏ ra lo ngại về quy định ghi tên. Bà chưa từng phải ghi tên mình lên túi rác.

"Chỉ cần nhìn và rác, bạn có thể thấy một người ăn gì, uống gì. Tôi luôn phân loại rác đúng cách, vì sao tôi phải ghi tên mình lên túi rác?", cụ bà nói.

Quy định ghi tên lên túi rác thực chất đã có từ năm 1996, khi thành phố vẫn còn tên là Kushikino. Một quan chức thành phố nhấn mạnh mục đích của quy định là "khuyến khích người dân vứt rác có trách nhiệm và phân loại rác". Thành phố cho biết có những trường hợp người dân bỏ bình gas hoặc pin lẫn với rác không cháy, gây ra cháy nổ ở cơ sở phân loại rác. Nếu túi rác không có tên hoặc không được phân loại đúng cách, túi rác sẽ bị dán nhãn nêu rõ vi phạm.

Một số người ủng hộ quy định ghi tên. "Chẳng có gì phải xấu hổ về tác thải, sẽ là vấn đề lớn hơn nếu chúng không được thu gom," một người đàn ông khoảng 40 tuổi nói. Một cụ bà 78 tuổi cho biết bà không phản đối việc ghi tên lên túi rác, đồng thời tỏ ra thấu hiểu quy định.

"Tôi nghe nói có những trường hợp cháy vì các đồ vật nguy hiểm lẫn trong các túi rác, và các công nhân phân loại rác cũng sẽ gặp nhiều khó khăn," bà nói.

Có những thành phố khác cũng yêu cầu người dân ghi tên lên túi rác. Chính quyền các địa phương này hy vọng khi người dân ý thức hơn về rác thải, chẳng hạn hiểu hơn về phân loại rác, lượng rác thải ra cũng ít hơn. Nhưng liệu điều này có đúng?

Theo thống kê của Bộ Môi trường Nhật Bản, các thành phố có lượng rác thải bình quân đầu người và lượng người vứt rác thấp nhất trong năm 2020 là làng Kawakami và Minamimaki ở tỉnh Nagano, cùng thị trấn Kamiyama ở tỉnh Tokushima. Cả ba địa phương đều yêu cầu người dân ghi tên trên túi rác. Thị trấn Osaki ở tỉnh Kagoshima, nơi có tỷ lệ tái chế rác cao nhất năm 2020 (83,1%), cũng có quy định tương tự.

Tuy vậy, hầu hết các thành phố đông dân không có quy định này. Cư dân các thành phố lớn như Sendai hay Fukuoka không cần ghi tên lên túi rác. Các thành phố như Osaka, Yokohama hay 23 quận của thủ đô Tokyo thậm chí còn không có túi đựng rác riêng biệt, người dân chỉ cần để rác trong túi nilon hoặc túi trong suốt để có thể kiểm tra nhanh chóng.

Bên cạnh đó, thành phố Kyoto không có quy định ghi tên lên túi rác nhưng vẫn giảm được lượng rác thải ra. Năm 2020, trung bình mỗi người dân thành phố này thải ra 758,9g rác mỗi ngày, thấp hơn mức 901g trung bình cả nước. Chính quyền thành phố lập các "trạm xanh" để hướng dẫn người dân cách phân loại rác, trong khi quan chức cũng xuống đường để hướng dẫn cư dân.

Bộ Môi trường Nhật Bản cho biết họ không nắm được thông tin một số thành phố yêu cầu người dân ghi tên lên túi rác. Một quan chức bình luận: "Có những lo ngại về quyền riêng tư, do đó chính phủ không thúc đẩy quy định này trong các hướng dẫn. Tuy vậy, nó được coi là biện pháp cuối cùng sau khi tính đến các lo ngại, và chính phủ cũng không thể nói rằng không được làm như vậy, nên đây là vấn đề khó khăn".

Tại Ichikikushikino, lượng rác thải bình quân đầu người mỗi ngày trong năm 2020 là khoảng 1kg, trên mức trung bình cả nước. Tỷ lệ tái chế đạt 9,3%, thấp hơn mức trung bình cả nước (20%). "Nếu chúng tôi bỏ quy định viết tên, tình hình có thể còn tệ hơn", một quan chức nói. Chính quyền bổ sung rằng lựa chọn duy nhất là tiếp tục các biện pháp thông thường, chẳng hạn như hướng dẫn cho người dân.

Linh Giang (Nguoiduatin.vn)