Tòa án Tối cao Mỹ ra phán quyết quan trọng, ông Donald Trump giành thắng lợi lớn

Tòa án Tối cao Liên bang Mỹ bác phán quyết của tòa án bang Colorado về việc loại bỏ ông Donald Trump khỏi phiếu bầu sơ bộ hồi năm 2023, tạo tiền đề cho tên của cựu tổng thống Mỹ xuất hiện trên lá phiếu toàn bộ 50 bang.

Tất cả 9 thành viên Tòa án Tối cao Liên bang Mỹ nhất trí lật ngược phán quyết của tòa án tối cao bang Colobrado cho rằng cựu tổng thống Mỹ không thể ra tranh cử do ông đã tham gia vào vụ nổi loạn trên Đồi Capitol hôm 06/01/2021.

Phán quyết của tòa án tối cao bang Colorado được đưa ra dựa trên Khoản 3 Tu chính án 14 Hiến pháp Mỹ, quy định rằng những kẻ nổi loạn không được nắm các chức vụ trong bộ máy chính quyền.

"Chúng tôi kết luận các bang có thể tước tư cách của cá nhân tham gia chức vụ tại các bang, nhưng các bang không có quyền Hiến pháp để thực thư Khoản 3 liên quan tới các chức vụ liên bang, đặc biệt là chức vụ Tổng thống," phán quyết của Tòa án Tối cao Liên bang Mỹ có đoạn. Theo tòa án, Quốc hội Mỹ sẽ phải khởi động quy trình xem xét tước tư cách nắm quyền theo Khoản 3.

"Quyết định của từng bang về việc liệu Khoản 3 có cấm một ứng viên Tổng thống lên nắm quyền hay không nhiều khả năng sẽ không có câu trả lời thống nhất với nguyên tắc cơ bản rằng Tổng thống... đại diện cho cử tri toàn quốc," Tòa án Tối cao Liên bang Mỹ bổ sung.

Bầu cử sơ bộ bang Colorado sẽ diễn ra vào 05/03, và ông Trump được phép có tên trên phiếu bầu khi tòa án vẫn đang xem xét vụ việc. Tới đêm 04/02, khoảng 500.000 phiếu đã được bỏ tại cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa tại bang Colorado, theo Jena Griswold, tổng thư ký của đảng Dân chủ ở địa phương này.

Griswold cho biết bà "vui mừng" sau khi phán quyết được đưa ra, bởi cử tri ở Colorado cũng như trên toàn nước Mỹ cần được biết liệu ông Trump có thể tranh cử tổng thống hay không.

Từ khi vụ việc được công bố, Griswold cho biết bà đã nhận hơn 600 đe dọa bạo lực, dù bản thân bà không đệ đơn.

Bang Maine và một thẩm phán ở bang Illinois cũng loại ông Trump khỏi phiếu bầu sơ bộ, tuy vậy các quyết định này được cho là sẽ sớm bị đảo ngược.

Toàn bộ 9 thẩm phán của Tòa án Tối cao Liên bang Mỹ nhất trí rằng tòa tối cao bang Colorado đã sai lầm khi loại tư cách tranh cử của ông Trump, tuy vậy sự đồng thuận chỉ dừng lại ở đó.

Phán quyết đa số của tòa án cho rằng cách duy nhất để thực thi Khoản 3 là điều luật của quốc hội quyết định cá nhân nào sẽ bị tước quyền tranh cử vì tham gia nổi loạn. Tuy vậy các thẩm phán Coney Barrett, Sonia Sotomayor, Elena Kagan và Ketanji Brown Jackson đều cho rằng điều này nằm ngoài phạm vi của vụ việc.

Các phẩm phán Sotomayor, Kagan và Brown cho rằng Tòa án Tối cao Liên bang Mỹ đang bảo vệ những kẻ nổi loạn khỏi bị truy cứu trách nhiệm. Trong khi đó, thẩm phán Barrett cho rằng các thẩm phán phe tự do có thể đang làm tăng thêm sự bất đồng trong tòa án.

Phát biểu tại Mar-a-Lago, cựu tổng thống Donald Trump ca ngợi phán quyết của Tòa án Tối cao Liên bang Mỹ.

"Tôi muốn cảm ơn tòa án vì quyết định đồng thuận hoàn toàn của họ hôm nay. Đây là quyết định rất quan trọng, được đưa ra rất cẩn thận. Tôi cho rằng phán quyết sẽ đóng góp rất lớn vào đoàn kết đất nước, điều mà chúng ta đang cần," ông Trump nói.

Phương Nhi (SHTT)