Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Houston Thái Vĩ khẳng định văn phòng của ông vẫn sẽ làm việc bình thường, và tiếp tục như vậy "cho tới khi có thông báo mới".
Người đứng đầu Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston cho biết sẽ không đóng cửa văn phòng, dù đã được Bộ Ngoại giao Mỹ yêu cầu làm điều này trước 16 giờ 24/07 (giờ địa phương).
"Hôm nay chúng tôi vẫn hoạt động bình thường. Chúng tôi sẽ chờ xem điều gì diễn ra ngày mai," ông Thái Vĩ, Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Houston nói trong cuộc phỏng vấn với Politico, nhưng không cung cấp thêm chi tiết. Ông Thái cũng nói thêm rằng Tổng lãnh sự quán Trung Quốc sẽ tiếp tục hoạt động "cho tới khi có thông báo mới".
Ông Thái Vĩ cho biết thêm rằng Bắc Kinh đã đề nghị Mỹ thu hồi yêu cầu đóng cửa tổng lãnh sự quá, điều mà Trung Quốc cho là vi phạm các thỏa thuận quốc tế về quan hệ ngoại giao.
"Chúng tôi cho rằng yêu cầu của phía Mỹ... không tuân theo Công ước Vienna về các vấn đề lãnh sự, và cũng không tuân theo thông lệ quốc tế hay quy tắc ngoại giao, bên cạnh đó cũng vi phạm hiệp ước về lãnh sự Mỹ - Trung," ông Thái nói.
"Chúng tôi chuẩn bị cho trường hợp xấu nhất, nhưng chúng tôi cũng đã kịch liệt phản đối... do đó chúng tôi kêu gọi Mỹ từ bỏ và thu hồi quyết định sai lầm này," ông Thái cho biết thêm.
Bình luận được ông Thái đưa ra ít lâu sau khi tờ SCMP đưa tin Bắc Kinh có thể sẽ đóng cửa lãnh sựu quán Mỹ ở Thành Đô, nơi được coi là có tầm quan trọng chiến lược với Mỹ vì liên quan tới Tây Tạng. Tuy vậy, ông Thái Vĩ từ chối bình luận về việc Bắc Kinh sẽ phản ứng với yêu cầu đóng cửa tổng lãnh sự quán của ông như thế nào.
Ông Thái cũng nhấn mạnh ông là trưởng đại diện của chính phủ Trung Quốc tại Houston, tuy vậy các chuyên gia Trung Quốc cho rằng ông không có thẩm quyền quyết định việc tiếp tục mở cửa tổng lãnh sự quán hay không.
"Tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu lãnh sự quán có thể quyết định mà không nghe chỉ đạo từ Bắc Kinh," Ho-Fung Hung, giáo sư kinh tế chính trị và xã hội học ở Đại học John Hopkins cho biết.
"Họ cần chờ chỉ đạo từ Bắc Kinh về việc sẽ làm gì, và tôi sẽ không bất ngờ nếu Bắc Kinh và Mỹ đã thảo luận về vấn đề này thông qua các kênh bí mật. Bắc Kinh có thể chỉ đạo cho tổng lãnh sự về việc họ cần làm gì," ông Hung nói.
Giới chuyên gia cho rằng việc từ chối yêu cầu đóng cửa tổng lãnh sự sẽ là động thái chưa từng thấy trong lịch sử quan hệ Mỹ - Trung, lưu ý rằng Nga đã không phản kháng khi Mỹ đóng cửa hai cơ sở ngoại giao của nước này vào năm 2017.
"Tôi cho rằng bình luận của ông Thái mang ý nghĩa mô tả tình hình có thể thay đổi, bởi việc từ chối đóng cửa tổng lãnh sự là chưa từng có tiền lệ," Carla Freeman, giám đốc Viện Chính sách Đối ngoại tại Đại học John Hopkins nói.
Tuy vậy nếu Trung Quốc tiếp tục mở cửa tổng lãnh sự quán, giới chuyên gia cho rằng Mỹ có thể tước visa của ông Thái Vĩ và các nhân viên tổng lãnh sự quán, cho phép đặc vụ liên bang bắt giữ và có thể trục xuất họ. Hiện vẫn chưa rõ yêu cầu đóng cửa có bao gồm việc trục xuất ông Thái Vĩ và các nhân viên hay không, nhưng ông Thái cho biết chưa có kế hoạch rời Mỹ.
Vài giờ sau bình luận của ông Thái, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo có bài phát biểu chỉ trích chính phủ Trung Quốc và biện minh cho việc yêu cầu đóng cửa tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston bằng cách gọi nơi này là "trung tâm gián điệp và đánh cắp sở hữu trí tuệ". Tuy vậy ông Pompeo không nhắc tới tuyên bố sẽ tiếp tục mở cửa tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston của ông Thái Vĩ.
Ông Thái Vĩ đã bác bỏ những cáo buộc của Mỹ cho rằng tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston có liên quan tới các hành vi gián điệp hay ăn cắp sở hữu trí tuệ, khẳng định mọi hoạt động của tổng lãnh sự quán tuân thủ thỏa thuận quốc tế và không khác với các hoạt động của những quốc gia khác, bao gồm Mỹ.
Ông cũng phủ nhận tin tức mà truyền thông Mỹ đưa trong những ngày gần đây rằng nhân sự trong tổng lãnh sự quán đã đốt tài liệu mật sau khi nhận được yêu cầu đóng cửa.
"Chúng tôi chưa từng làm điều đó," ông nói về nghi vấn hoạt động gián điệp. "Những gì chúng tôi làm đều hợp pháp".
Đan Anh (Nguoiduatin.vn)
