Thế giới
07/08/2025 11:19Trung Quốc khôi phục biện pháp thời Covid-19 để chống dịch Chikungunya, Mỹ khuyến cáo du khách "cẩn trọng"
Tâm dịch với 7.000 ca nhiễm được ghi nhận
Theo đó, Thành phố Phật Sơn (Quảng Đông, Trung Quốc) hiện là tâm dịch với hơn 7.000 ca nhiễm được ghi nhận. Các bệnh nhân bị cách ly tại các khu bệnh viện có màn chắn muỗi, bắt buộc ở lại trong vòng 7 ngày hoặc cho đến khi xét nghiệm âm tính. Tuy chưa ghi nhận ca tử vong nào, nhưng tốc độ lây lan nhanh chóng của virus đã khiến giới chức y tế và người dân không khỏi lo ngại.
Ngoài Phật Sơn, ít nhất 12 thành phố khác tại Quảng Đông cũng đã báo cáo các ca nhiễm, nâng tổng số ca nhiễm toàn quốc lên hơn 10.000 chỉ trong thời gian ngắn. Riêng trong tuần qua, khoảng 3.000 ca mới được ghi nhận.
Trước đó, chính quyền đã yêu cầu những người rời khỏi Phật Sơn phải tự cách ly tại nhà trong vòng 14 ngày, một biện pháp từng được áp dụng trong đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, quy định này sau đó đã bị rút lại.
Tuần này, Hồng Kông (Trung Quốc) cũng xác nhận ca bệnh đầu tiên khi một bé trai 12 tuổi xuất hiện triệu chứng sốt, phát ban và đau khớp sau chuyến đi đến Phật Sơn vào tháng 7.
Trước tình hình này, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) đã ban hành cảnh báo du lịch cấp độ 2 đối với tỉnh Quảng Đông, khuyến cáo du khách Mỹ cần cẩn trọng khi đến khu vực này. Du khách được khuyên nên sử dụng thuốc chống muỗi, mặc quần áo dài tay và lưu trú trong các khu vực có máy lạnh hoặc màn chắn muỗi.
Chikungunya: Căn bệnh lây qua muỗi, dễ gây biến chứng nghiêm trọng
Sốt Chikungunya được truyền qua vết đốt của muỗi Aedes, loại muỗi cũng mang virus sốt xuất huyết và Zika. Bệnh thường không gây tử vong nhưng có thể khiến người bệnh trải qua các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, đau khớp dữ dội, mệt mỏi, đau cơ, buồn nôn và phát ban.
Giai đoạn cấp tính thường kéo dài từ 1 đến 2 tuần, nhưng đau khớp có thể tồn tại hàng tháng, thậm chí nhiều năm. Trong các trường hợp hiếm, chikungunya có thể gây biến chứng nặng liên quan đến tim, mắt và hệ thần kinh. Người già, trẻ sơ sinh và người có bệnh nền có nguy cơ cao gặp biến chứng nghiêm trọng như bệnh tim mạch, huyết áp cao hoặc tiểu đường do viêm hậu nhiễm.
Chikungunya không lây từ người sang người qua nước bọt hay dịch cơ thể. Virus chỉ truyền qua đường muỗi đốt. Khi một con muỗi hút máu từ người nhiễm bệnh, trở thành vật trung gian, và sau đó đốt một người khác. Phụ nữ mang thai nhiễm Chikungunya gần thời điểm sinh có thể truyền virus cho con trong quá trình sinh nở, gây bệnh nặng ở trẻ sơ sinh.
Hiện chưa có thuốc kháng virus điều trị Chikungunya. Người bệnh chủ yếu được chăm sóc hỗ trợ bằng cách nghỉ ngơi, uống nhiều nước và dùng thuốc giảm đau như paracetamol (acetaminophen).
Trong bối cảnh dịch bệnh lan rộng, Mỹ đã phê duyệt hai loại vaccine mới: IXCHIQ (dành cho người từ 18 tuổi trở lên, được FDA thông qua vào cuối năm 2023) và VIMKUNYA (dành cho người từ 12 tuổi trở lên, được cấp phép vào tháng 2/2025). Tuy nhiên, đây không phải là vaccine tiêm chủng đại trà, mà chỉ khuyến cáo cho du khách đến vùng có dịch hoặc nhân viên phòng thí nghiệm có nguy cơ phơi nhiễm cao.
Hơn 240.000 ca mắc, 90 người tử vong trong năm 2025
Dịch Chikungunya không chỉ giới hạn tại Trung Quốc. Theo Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh châu Âu (ECDC), tính đến ngày 4/8, đã có khoảng 240.000 ca mắc và 90 ca tử vong liên quan đến chikungunya tại 16 quốc gia.
Ngoài các đảo Ấn Độ Dương như La Réunion, Mayotte và Mauritius, virus cũng đã lan đến Madagascar, Somalia, Kenya, Ấn Độ và đang dần tiến vào châu Âu. Sự gia tăng ca nhiễm cũng được ghi nhận tại khu vực Thái Bình Dương, bao gồm Samoa, Tonga, Polynesia thuộc Pháp, Fiji và Kiribati.
Riêng tại Mỹ, CDC ghi nhận 46 ca nhiễm Chikungunya trong năm 2025, tất cả đều là các trường hợp du lịch trở về từ vùng dịch. Trong năm 2024, Mỹ cũng ghi nhận khoảng 200 ca nhiễm liên quan đến du lịch, không có ca tử vong.
Bác sĩ Diana Rojas Alvarez, chuyên gia y tế của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cảnh báo: “Chúng ta đang chứng kiến lịch sử lặp lại” khi đề cập đến quy mô bùng phát giống giai đoạn đại dịch 2004 - 2005 với gần nửa triệu người mắc bệnh lan rộng tại châu Á, châu Phi và châu Mỹ.
Trong bối cảnh số ca nhiễm toàn cầu tiếp tục tăng nhanh, các chuyên gia y tế khuyến cáo cộng đồng nâng cao cảnh giác, chủ động phòng tránh muỗi đốt và theo dõi triệu chứng bất thường như sốt, phát ban hoặc đau khớp để kịp thời xét nghiệm và điều trị.
