Vì sao dân Hàn Quốc mang hành lá xuống đường biểu tình?

Chỉ trong vài tuần, hành lá từ một nguyên liệu thường thấy trong ẩm thực Hàn Quốc đã trở thành biểu tượng cho sự giận dữ của cử tri về vấn đề vật giá leo thang.

Hành lá trở thành hình ảnh được dư luận Hàn Quốc chú ý, sau khi tổng thống nước này Yoon Suk Yeol thăm siêu thị ở Seoul, với ý định thể hiện ông là người hiểu rõ gánh nặng tài chính mà các hộ gia đình đang đối mặt.

Trong chuyến đi, tổng thống Yoon nói rằng ông đã tới nhiều khu chợ, đồng thời nhận xét mức giá niêm yết 875 won cho một bó hành tại siêu thị là "hợp lý".

Tuy vậy, giới quan sát chỉ ra rằng hành lá gần đây được giảm giá nhờ trợ cấp chính phủ, trong khi chính siêu thị cũng giảm thêm giá cho mặt hàng này. Giá hành bán lẻ gần đây cao gấp 3-4 lần, thường ở mức 3.000-4.000 won một bó.

Đảng Quyền lực Nhân dân của tổng thống Yoon hy vọng sẽ tái chiếm thế đa số trong 300 ghế quốc hội ở cuộc bầu cử sắp tới, tuy vậy chuyến thăm siêu thị ở Seoul dường như làm tăng thêm chỉ trích nhắm vào ông.

Sự việc được cho là thúc đẩy sự ủng hộ dành cho các đảng nhỏ hơn, có thể làm đảo lộn cán cân quyền lực trong cuộc bầu cử quốc hội. Đảng Quyền lực nhân dân đang đối mặt với tỷ lệ ủng hộ thấp trước thềm bầu cử, vốn được coi là một cuộc trưng cầu dân ý giữa nhiệm kỳ đối với chính quyền của tổng thống Yoon.

Hành lá không phải là mặt hàng duy nhất tăng giá mạnh trong thời gian qua. Giá nông sản ở nước này trong tháng 03 tăng 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Giá táo tăng tới gần 90%, mức tăng trong một năm lớn nhất kể từ 1980.

Tuy vậy, các ứng viên đối lập sử dụng hành lá trong các bài phát biểu vận động tranh cử, để người dân chú ý hơn về nỗ lực thu hút phiếu bầu từ người dân Seoul của tổng thống Yoon.

Mạng xã hội Hàn Quốc tràn ngập bài đăng về hành, nhiều người dùng đăng ảnh hành lá bên ngoài các địa điểm bỏ phiếu, sau khi Ủy ban Bần cử Quốc gia Hàn Quốc cấm cử tri mang hành lá tới các địa điểm, với lý do lo ngại "can thiệp bầu cử".

Hyun Jung, 36 tuổi, ban đầu cho biết chị không nghĩ nhiều về vấn đề giá hành, "nhưng sau khi nghe về lệnh cấm, tôi đã mua băng đô hành lá và sẽ đeo nó trong ngày bầu cử".

Nếu đảng của tổng thống Yoon không giành thêm ghế và kiểm soát được quốc hội, ông sẽ đối mặt ba năm khó khăn trong việc chờ đợi quốc hội thông qua chương trình nghị sự.

"Nếu đảng Quyền lực Nhân dân vẫn là thiểu số sau tổng tuyển cử... việc hợp tác giữa chính quyền và quốc hội sẽ rất khó khăn," giáo sư khoa học chính trị và quan hệ quốc tế Kang Joo-hyun tại Đại học Phụ nữ Sookmyung nói với hãng tin AFP. "Tổng thống sẽ nhanh chóng bị bó buộc... và quyền lực suy giảm".

Khảo sát của Gallup hôm 31/03 cho thấy đảng Dân chủ đối lập, dưới sự lãnh đạo của chính trị gia Lee Jae-myung, đang nhận được 37% ủng hộ, trong khi đảng Quyền lực Nhân dân được 35% ủng hộ.

Các đảng đối lập cho rằng cuộc tổng tuyển cử sẽ là cơ hội để người dân gửi thông điệp mạnh mẽ tới chính quyền về các điều hành kinh tế.

Tổng thống Yoon đang đối mặt với tỷ lệ ủng hộ suy giảm. Gần đây, ông được dư luận ủng hộ hơn sau khi công bố tăng chỉ tiêu tuyển sinh tại các trường y. Động thái bị hàng ngàn bác sĩ tập sự chỉ trích trong đợt đình công từ tháng 02, tuy vậy nhận được ủng hộ từ cử tri, những người lo ngại về khả năng chăm sóc dân số ngày càng già đi của Hàn Quốc.

Sự không hài lòng đối với nền kinh tế trao cơ hội hiếm hoi cho các đảng nhỏ giành chỗ đắng, trong đó có đảng Tái thiết Hàn Quốc do cựu bộ trưởng tư pháp Cho Kuk lãnh đạo.

Trước thềm bầu cử, đảng của ông Cho, dù chỉ cạnh tranh 46 ghế quốc hội, được dư luận ủng hộ không kém đảng cầm quyền, dù mới chỉ thành lập cách đây bốn tuần. Giới chuyên gia dự đoán đảng này có thể giành 10-15 ghế.

Giành được 15 ghế quốc hội sẽ tạo điều kiện cho đảng của ông Cho tính tới khả năng thành lập liên minh ngăn đảng Quyền lực Nhân dân giành kiểm soát quốc hội.

"Nếu các đảng đối lập giành được số ghế đủ lớn... vị thế của ông Yoon sẽ bị lung lay," Cho, người phải từ bỏ tham vọng trở thành tổng thống vì bê bối tuyển sinh đại học hồi năm 2019, cho biết.

Phương Nhi (SHTT)