'Yết hầu' gần Iran: Chỉ rộng 33km nhưng kiểm soát vận mệnh kinh tế nhiều nước

"Yết hầu" này là một trong những tuyến đường biển chiến lược nhất thế giới đối với năng lượng toàn cầu.

Trong bài viết cập nhật ngày 23/6/2025 của Reuters về eo biển Hormuz có đoạn: Eo biển Hormuz - nằm giữa Oman và Iran, rộng 33 km tại điểm hẹp nhất - là một trong những tuyến đường biển chiến lược nhất thế giới đối với năng lượng toàn cầu. Nó đang đóng vai trò quan trọng trong việc góp phần chuyển đổi xanh tại quốc gia vùng Vịnh.

Khoảng 1/5 tổng lượng dầu tiêu thụ của thế giới đi qua eo biển này. Dữ liệu từ công ty phân tích Vortexa cho thấy, từ đầu năm 2022 đến tháng 5/2025 có khoảng 17,8 triệu đến 20,8 triệu thùng dầu thô, khí ngưng tụ và nhiên liệu được vận chuyển qua eo biển Hormuz mỗi ngày.

Các thành viên OPEC là Ả Rập Xê Út, Iran, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), Kuwait và Iraq xuất khẩu phần lớn dầu thô của họ qua eo biển này, chủ yếu là sang châu Á. 

Cũng theo Vortexa, khoảng 80 triệu tấn, tương đương 20% lượng khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) toàn cầu đi qua eo biển này mỗi năm. Qatar, một trong những quốc gia xuất khẩu LNG lớn nhất thế giới, vận chuyển gần như toàn bộ LNG của mình qua đây, theo Reuters. 

Điều này khiến eo biển Hormuz trở thành "yết hầu" của thị trường năng lượng thế giới. Đặc biệt, trong bối cảnh các nền kinh tế thế giới dần chuyển sang sử dụng năng lượng sạch, thân thiện môi trường thì việc vận chuyển năng lượng sạch như LNG một cách suôn sẻ là điều tối quan trọng.

Eo biển Hormuz góp phần tăng tốc dự án xanh của các quốc gia vùng Vịnh 

Mặc dù eo biển Hormuz không trực tiếp liên quan đến năng lượng sạch, nó đóng vai trò gián tiếp thông qua việc đảm bảo nguồn thu từ xuất khẩu dầu mỏ, từ đó giúp các quốc gia đầu tư vào các dự án xanh. 

Timeskuwait năm 2022 dự báo, các quốc gia vùng Vịnh (như Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Ả Rập Xê Út và UAE) có thể kiếm được 3,5 nghìn tỷ đô la Mỹ trong 5 năm tới. Và phần lớn nguồn thu này được sử dụng để đầu tư vào quỹ năng lượng xanh như chuyển đổi sang năng lượng sạch, lưu trữ năng lượng và phát triển hydro xanh. 

Lấy ví dụ: Saudi Aramco (Công ty Dầu mỏ Ả Rập Xê Út) đang thiết lập quỹ bền vững 1,5 tỷ USD để phát triển amoniac xanh và hydro xanh, với mục tiêu đạt phát thải ròng bằng không vào năm 2050.

Công ty Dầu khí Quốc gia Abu Dhabi (ADNOC) đang sử dụng năng lượng hạt nhân và mặt trời của UAE. Công ty đặt mục tiêu giảm 25% lượng khí thải vào năm 2030.

Là tuyến đường biển duy nhất nối liền Vịnh Ba Tư giàu dầu mỏ với Vịnh Oman và Biển Ả Rập, eo biển Hormuz dài khoảng 167 km là tuyến đường quan trọng cho vận chuyển dầu mỏ và LNG. Bất kỳ gián đoạn nào tại đây đều có thể gây ra khủng hoảng năng lượng, ảnh hưởng kinh tế và an ninh quốc tế. Vì vậy, duy trì sự ổn định tại Hormuz là ưu tiên chiến lược để đảm bảo nguồn cung năng lượng bền vững.

Theo Trang Ly (Doanh Nghiệp Tiếp Thị)