Man City mua Donnarumma: Pep Guardiola thay đổi để thống trị

Pep thay đổi với Donnarumma

Man City đã quen sống với đôi chân của Ederson. Thủ môn người Brazil trong 8 năm qua không chỉ là người gác đền, mà còn là nhạc trưởng thầm lặng từ tuyến dưới.

Những cú mở bóng dài chính xác đến từng centimet, những đường chuyền xuyên tuyến xé toang lớp pressing đối thủ, biến Ederson thành thủ môn kiến tạo thực thụ (4 kiến tạo ở Premier League 2024/25).

Mùa hè này, Pep Guardiola lại chọn con đường khác: bán Ederson cho Fenerbahce và mang về Gianluigi Donnarumma – được biết đến nhiều bởi phản xạ xuất thần hơn là khả năng chơi chân (chỉ đứng hạng 87 trong số các thủ môn chuyền nhiều nhất ở 5 giải hàng đầu châu Âu mùa 2024/25).

Quyết định này giống như một vết cắt vào chính bản sắc mà Pep xây dựng. Thứ bóng đá của ông, từ Barcelona đến Bayern Munich rồi Man City, luôn bắt đầu từ thủ môn.

Các nhiệm kỳ của ông luôn có những cái tên đáng nhớ: Victor Valdes tại Camp Nou, Manuel Neuer tại Allianz Arena, Ederson tại Etihad. Nhưng giờ, Pep đổi hướng.

Guardiola không còn ám ảnh tuyệt đối bởi sự toàn năng của đôi chân thủ môn, mà nhìn vào đôi tay và đôi mắt của Donnarumma, thứ giúp PSG giành Champions League mùa trước.

Thật mỉa mai, Donnarumma từng chính là nhân vật bi kịch của “Pep-ball”. Tháng 3/2022, tại Bernabeu, khi PSG đối đầu Real Madrid, thủ môn người Italia mắc sai lầm chí tử.

Dưới áp lực của Karim Benzema, Donnarumma khựng lại, cố chuyền ngắn trong vòng cấm. Bóng đi sai đích, Real Madrid tận dụng để mở màn cuộc ngược dòng ngoạn mục, tiến thẳng tới chức vô địch Champions League.

Từ đó, anh bị gán nhãn “không biết chơi chân”. Nhưng 3 năm sau, phản xạ của Donnarumma trở thành trụ cột giúp PSG bước lên đỉnh châu Âu – từ trận thắng chính Man City ở “chung kết ngược” vòng bảng; đến các trận knock-out hạ Liverpool, Aston Villa, Arsenal.

Pep đã chứng kiến tất cả. Và ông chọn Donnarumma để thay đổi một kỷ nguyên rực rỡ mà bản thân xây dựng tại Etihad.

Không ít người nhìn thấy bóng dáng của Luis Enrique – bạn cũ của Guardiola – trong quyết định này. Khi chu kỳ vinh quang của Pep tại Barca khép lại, Gerard Pique từng than thở: “Chúng tôi là nô lệ của tiki-taka” .

Bài học từ Enrique

Tiki-taka trở thành khuôn mẫu cứng nhắc, bóp nghẹt sự sáng tạo. Tito Vilanova, rồi Tata Martino, đều thất bại trong việc thoát ra khỏi khuôn mẫu của một hệ thống chiến thuật đã cạn kiệt sinh khí ở Barca. Luis Enrique đến và phá vỡ nó.

Enrique chọn thứ bóng đá trực diện hơn, khai thác không gian rộng lớn, tốc độ, pressing dữ dội. Kết quả là cú ăn 3 năm 2015, với bộ ba “MSN” (Messi – Suarez – Neymar) hủy diệt mọi hàng thủ châu Âu – trong đó tiền đạo người Uruguay bị treo giò những tháng đầu mùa vì sự cố cắn Chiellini ở World Cup 2014.

PSG của Donnarumma mùa trước cũng thế. Họ có thể chuyền bóng trong phạm vi hẹp, thoát pressing bằng kỹ thuật, nhưng điểm mạnh lại nằm ở sự trực diện: khi bóng thoát khỏi lớp vây, tốc độ và áp lực dồn lên đối thủ ngay tức thì.

Thủ môn không còn kiến tạo, mà là điểm tựa để pressing hiệu quả. Donnarumma không giúp lên bóng như Ederson, nhưng anh giúp đội không thủng lưới trong vài phút điên rồ như ở Bernabeu (khi đó, Mauricio Pochettino dẫn PSG).

Pep dường như đã học được bài học đó. Sau 4 chức vô địch Premier League liên tiếp, Man City kiệt sức vì chính sự toàn năng của mình.

Khi Rodri chấn thương, John Stones chạm giới hạn (và sa sút), De Bruyne cũng gặp vấn đề thể chất (đã sang Napoli), việc có một thủ môn phát động bóng không còn cần thiết, trong khi thứ Pep cần là sự sống sót trong vùng bão tố – những thời khắc đối thủ dồn ép nghẹt thở.

Đó là lúc Donnarumma xuất hiện. Anh không làm Pep thêm nhạc trưởng, nhưng đem lại một chiến sĩ cuối cùng. Man City giờ đây có thể chơi thực dụng hơn, pressing cao hơn, và khi bị dồn ép, khung gỗ sẽ trở thành pháo đài.

Một sự chuyển hóa trong triết lý: từ việc kiến tạo bằng thủ môn, sang việc bảo toàn kết quả bằng thủ môn. Không thể lãng phí những bàn thắng của Erling Haaland như trong trận thua ngược Brighton.

Liệu đây có phải là sự khai tử của Pep-ball? Có lẽ không. Giống như Luis Enrique từng làm ở Barcelona và PSG, Guardiola đang thổi luồng khí mới vào đội bóng của mình. Bởi nếu chỉ sống bằng một nguyên tắc bất biến, triều đại nào rồi cũng sụp đổ. “Nô lệ của tiki-taka” là lời cảnh báo.

Khi Donnarumma bước ra thảm cỏ Etihad, không chỉ là hình ảnh thay thế Ederson, mà còn là biểu tượng cho sự thay đổi. Pep Guardiola bắt đầu viết lại triết lý của chính mình.