Lợi dụng kỳ nghỉ 30-4 và 1-5 kéo dài, các đối tượng thực hiện hàng loạt các chiêu trò lừa đảo du lịch khác nhau nhằm chiếm đoạt tài sản người dùng.

Trong bản tin tuần vừa qua, Cục An toàn thông tin (ATTT) - Bộ Thông tin & Truyền thông, tiếp tục cảnh báo một số hình thức lừa đảo trực tuyến đáng chú ý tại Việt Nam.

Hiện nay, xuất hiện nhiều thủ đoạn lừa đảo nhắm vào người có nhu cầu du lịch, về quê dịp lễ 30/4 – 1/5. Bên cạnh đó, các trường hợp bị lừa bằng deepfake hoặc mạo danh cơ quan Nhà nước vẫn chưa dừng lại.

1. Cảnh báo chiêu trò lừa đảo dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5

Theo Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5 năm nay có thời gian kéo dài 5 ngày nên người dân có nhiều kế hoạch, dự định đi du lịch, nghỉ dưỡng. Lợi dụng thời điểm này, các đối tượng đã thực hiện hàng loạt các chiêu trò lừa đảo du lịch khác nhau để chiếm đoạt tài sản người dùng.

Lợi dụng thời điểm này, tội phạm lừa đảo có thể sẽ xuất hiện với nhiều "chiêu lừa" mới. Ảnh: Cục ATTT.

Một, đối tượng làm giả ảnh chụp biên lai, hoá đơn thanh toán cùng con dấu của công ty. Sau khi khách hàng chuyển khoản để thanh toán dịch vụ du lịch, các đối tượng sẽ chặn liên lạc và xóa mọi dấu vết.

Hai, đối tượng chạy quảng cáo những bài đăng với nội dung bán tour du lịch, phòng khách sạn giá rẻ, nhiều ưu đãi kèm theo. Khi có nạn nhân tiếp cận, đối tượng mời chào và đề nghị nạn nhân chuyển tiền đặt cọc (30 - 50% giá trị).

Sau khi đặt cọc, các đối tượng sẽ yêu cầu nạn nhân tự khai thông tin, hoàn thiện hồ sơ... nhằm đánh cắp thông tin cá nhân của người dùng và chiếm đoạt tài sản.

Ba, đối tượng dẫn dụ nạn nhân bằng chiêu trò đăng bài viết quảng cáo dịch vụ làm visa (thị thực) du lịch nước ngoài, cam kết tỷ lệ thành công cao, hoàn trả 100% số tiền nếu không xin được visa.

Sau khi nạn nhân chuyển khoản thanh toán chi phí hoặc một phần chi phí, các đối tượng sẽ để nạn nhân tự khai thông tin tờ khai, hoàn thiện hồ sơ… Sau đó, đối tượng lấy lý do nạn nhân khai thông tin bị thiếu và không trả lại tiền.

Lừa đảo combo du lịch giá rẻ là hình thức lừa đảo thường được các đối tượng sử dụng nhiều vào các dịp nghỉ lễ. 

Bốn, mạo danh đại lý bán vé máy bay, tạo lập những website/fanpage của các công ty du lịch uy tín, mạo danh đại lý vé máy bay, tạo các website, trang mạng xã hội, địa chỉ đường dẫn, thiết kế tương tự website thật của hãng.

Năm, nhiều người dân có thói quen đặt vé online phục vụ nhu cầu đi du lịch, về quê,... dẫn đến tình trạng nhiều trường hợp bị lừa đảo chiếm đoạt. Một số khách hàng mua vé nhận được thẻ lên tàu bị cạo sửa thông tin như giá vé, đối tượng khuyến mãi, ngày đi tàu, ga đi ga đến… nên không có giá trị đi tàu.

2. Lừa đảo, chiếm đoạt bằng chiêu trò đặt tiệc, nhờ mua rượu, thực phẩm cho khách sử dụng…

Thời gian gần đây, một số nhà hàng và dịch vụ nấu ăn trên địa bàn thành phố bị các đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt hàng trăm triệu đồng bằng chiêu trò đặt tiệc, nhờ mua rượu, thực phẩm cho khách sử dụng…

Hàng loạt các đối tượng sử dụng tài khoản mạng xã hội liên hệ nhà hàng A.L.B trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn đặt tiệc tiếp khách. Sau khi thống nhất các món ăn, “khách hàng” yêu cầu nhà hàng chuẩn bị rượu vang để sử dụng và đặt số lượng lớn loại nước uống hồng sâm của Hàn Quốc làm quà tặng cho khách dự tiệc.

Hàng loạt các đối tượng sử dụng tài khoản mạng xã hội liên hệ nhà hàng A.L.B trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn đặt tiệc tiếp khách. Ảnh: Cục ATTT.

Sau khi được nhân viên nhà hàng liên hệ, nhận báo giá của cửa hàng rồi thông báo lại cho “khách hàng”. Đồng thời bảo “khách hàng”, chốt đặt đơn hàng, nhân viên nhà hàng đề nghị đối tượng chuyển tiền để nhà hàng mua rượu và hồng sâm, tuy nhiên, đến gần thời gian đặt tiệc, đối tượng lại gửi biên lai hóa đơn giả.

Dù chưa nhận được tiền nhưng do tin tưởng, nhà hàng chuyển số tiền đặt hàng cho phía cửa hàng bán rượu và hồng sâm.

Tuy nhiên sau đó, chẳng có khách nào đến nhà hàng dự tiệc, rượu và hồng sâm đặt giúp cũng không ai mang đến. Trong khi đó, qua kiểm tra, phát hiện “khách vip” cũng như đại diện cửa hàng hồng sâm đã chặn tin nhắn của nhà hàng và xóa kết bạn.

3. Cảnh báo gia tăng lừa đảo bằng công nghệ Deepfake

Cục An toàn thông tin cho hay, Deepfake - công nghệ ứng dụng trí tuệ nhân tạo tạo ra các đoạn video giả mạo như thật, đang là mối đe dọa lớn với người dùng không gian mạng Việt Nam. Gần đây, tội phạm mạng thường xuyên sử dụng các cuộc gọi video Deepfake để mạo danh một cá nhân và vay mượn người thân, bạn bè của họ những khoản tiền lớn.

Các đối tượng làm giả, chiếm đoạt tài khoản của người dùng mạng xã hội, liên lạc với người thân trong danh sách bạn bè cho biết đang bị mắc kẹt khi du lịch tại nước ngoài và cần tiền ngay lập tức; sử dụng công nghệ Deepfake, chúng thực hiện cuộc gọi video để nạn nhân tưởng rằng đang nói chuyện với người thân của mình và nhu cầu vay tiền là có thật.

Tội phạm mạng gần đây thường xuyên sử dụng các cuộc gọi video Deepfake để mạo danh một cá nhân vay mượn người thân, bạn bè của họ khoản tiền lớn. Ảnh minh họa: NCSC

Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dùng có thể dùng chính các công cụ AI như ‘Intel FakeCatcher’, ‘Microsoft Video Authenticator’ để nhận diện Deepfake nhằm giảm thiểu xác suất thành công của các vụ lừa đảo. Với video Deepfake, có một số công cụ giúp nhận diện sự chuyển động không khớp giữa miệng và lời thoại.

Người dân cũng cần lưu ý không cung cấp thông tin cá nhân như căn cước công dân, tài khoản ngân hàng, mã OTP và không chuyển tiền cho người lạ qua điện thoại, mạng xã hội, các trang web có dấu hiệu lừa đảo. Khi có yêu cầu vay/chuyển tiền vào tài khoản qua mạng xã hội, nên thực hiện các phương thức xác thực khác như gọi điện thoại truyền thống hay sử dụng các kênh liên lạc khác để xác nhận lại.

4. Lừa đảo về chính sách bảo hiểm xã hội để chiếm đoạt tài sản

Lợi dụng lòng tin của người dân vào chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, thời gian vừa qua, một số đối tượng đã giả danh cán bộ của Bảo hiểm xã hội Việt Nam để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người dân khi làm các thủ tục liên quan đến những chính sách này.

Cụ thể, anh N.T.T sống tại TP.HCM mới đây đã bị 1 đối tượng mạo danh nhân viên bảo hiểm xã hội hỗ trợ tạo nộp và giải quyết các loại hồ sơ bảo hiểm, với yêu cầu phí dịch vụ là 900.000 đồng. Anh N.T.T đã cung cấp thông tin cá nhân, ảnh chụp căn cước công dân và sổ bảo hiểm xã hội cho đối tượng. Đối tượng đã gửi lại cho nạn nhân hình ảnh giả mạo về việc tiếp nhận hồ sơ, đồng thời yêu cầu chuyển tiếp phí. Sau 2 lần chuyển tiền vào tài khoản của đối tượng, nhắn tin hỏi kết quả nhưng không được phản hồi, anh N.T.T mới biết mình bị lừa.

Một số đối tượng đã giả danh là người của cơ quan BHXH Việt Nam nhằm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Ảnh: Cục ATTT

Cục An toàn thông tin đề nghị người dân nâng cao cảnh giác; tự trau dồi kiến thức về pháp luật, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế cũng như cập nhật thông tin về các phương thức, thủ đoạn của tội phạm mạng để tránh sập bẫy lừa đảo trực tuyến.

Cơ quan này cũng thông tin, trường hợp có vướng mắc khi thực hiện các thủ tục hành chính của ngành bảo hiểm xã hội, người dân có thể liên hệ Trung tâm Dịch vụ hỗ trợ, chăm sóc khách hàng của Bảo hiểm xã hội Việt Nam qua số hotline ‘1900.9068’ hoặc số điện thoại ‘0243.7899999’ (trong giờ hành chính) để được hỗ trợ. 

5. Chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng từ chiêu lừa mượn danh quyên góp từ thiện

Đối tượng L.Đ.H trú tại TP.HCM vừa bị Công an thành phố Đà Nẵng tống đạt quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt bị can để tạm giam về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Sử dụng các tài khoản mạng xã hội ‘Một Lòng Hướng Phật - Ni Sư Chức Từ’, ‘Phật Pháp Nhiệm Màu - Ni Sư Nhân Độ’, ‘Ni sư Tâm Phúc’, ‘Phật Pháp Nhiệm Mầu - Ni Sư Tâm Hạ’…, đối tượng đã thường xuyên đăng tải hình ảnh những hoàn cảnh đáng thương cùng các bài viết kêu gọi quyên góp từ thiện vào nhiều tài khoản ngân hàng cá nhân. Với thủ đoạn này, đối tượng đã chiếm đoạt tiền từ thiện của nhiều người với tổng số lên tới hàng chục tỷ đồng.

Đối tượng thường xuyên đăng tải hình ảnh những hoàn cảnh đáng thương để kêu gọi quyên góp. Ảnh: Cục ATTT.

Trước thực trạng trên, Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân cần tìm hiểu kỹ về các hoạt động từ thiện, hỗ trợ trên mạng xã hội. Để lòng tốt được trao gửi đúng chỗ, những người có tấm lòng thiện nguyện cần chọn các quỹ, chương trình từ thiện do nhà nước, đoàn thể, quỹ xã hội, quỹ từ thiện được cơ quan có thẩm quyền cấp phép đứng ra tổ chức. Trường hợp có nghi ngờ về hoạt động lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, người dân cần báo cho cơ quan Công an gần nhất để kịp thời xử lý. 

PN (SHTT)