Một đề xuất mới vừa được đưa ra về việc chuyển dự án xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao sang quản lý của Tập đoàn PVN. Nếu được phê duyệt, động thái này không chỉ liên quan tới quản lý đầu tư công mà còn thu hút sự quan tâm của giới chuyên môn về hiệu quả và tiến độ triển khai dự án quan trọng này.

Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra dự án xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao tại số 2 Lê Quang Đạo (Hà Nội). Theo đó, Bộ Ngoại giao đã kiến nghị dừng chủ trương đầu tư, đồng thời đề xuất chuyển giao toàn bộ dự án cho Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (PVN) tiếp quản, quản lý và xử lý các tồn đọng, thông tin trên báo Dân Trí.

Trong Báo cáo số 4859/BC-BNG, Bộ Ngoại giao nêu rõ mong muốn được cho phép dừng dự án, thực hiện thanh lý hợp đồng, quyết toán toàn bộ nguồn vốn đầu tư công đã sử dụng (bao gồm cả phần giá trị dở dang) và xác định giá trị tài sản công hình thành sau đầu tư. Đây sẽ là cơ sở để chuyển giao dự án cho PVN quản lý, đồng thời nghiên cứu xây dựng một trụ sở mới tại địa điểm khác phù hợp hơn.

31-1761896777-de-xuat-chuyen-du-an-tru-so-bo-ngoai-giao-cho-tap-doan-pvn-tiep-quan.jpg
Dự án xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao ở số 2 Lê Quang Đạo, Hà Nội. Ảnh: Hữu Thắng.

Tuy nhiên, theo Thanh tra Chính phủ, dự án này có nhiều hạng mục đặc thù như sân đỗ trực thăng, hầm thoát hiểm, Trung tâm lưu trữ… khiến tổng mức đầu tư sau điều chỉnh tăng gần gấp đôi — từ 3.484 tỷ đồng lên tới 6.988 tỷ đồng. Đáng chú ý, khoảng 1.585 tỷ đồng trong phần tăng này được giải trình là “do tính chất đặc thù”, song chưa có tài liệu chứng minh cụ thể.

Cơ quan thanh tra nhấn mạnh, trước khi xem xét điều chuyển dự án, cần tiến hành kiểm toán để xác định chính xác tổng dự toán, tổng mức đầu tư và tránh thất thoát, lãng phí ngân sách nhà nước.

Loạt sai phạm nghiêm trọng, hồ sơ đã chuyển Bộ Công an

Kết luận thanh tra cũng chỉ ra hàng loạt vi phạm, sai phạm trong quá trình thực hiện dự án. Hồ sơ vụ việc đã được chuyển Bộ Công an để điều tra theo thẩm quyền, do có dấu hiệu vi phạm các điều 219, 222 và 224 Bộ luật Hình sự năm 2015 — liên quan đến quản lý tài sản nhà nước, đấu thầu và đầu tư xây dựng công trình.

Một số vi phạm nổi bật được nêu gồm: Hội đồng thi tuyển kiến trúc đã tự ý hạ điểm sàn từ 70 xuống 60 để hợp thức hóa việc chọn lại đơn vị tư vấn đã bị loại; Bộ Ngoại giao ký kết 20 gói thầu trị giá hơn 4.388 tỷ đồng, vượt tới 904 tỷ đồng so với tổng mức đầu tư được phê duyệt. Ngoài ra, còn có dấu hiệu vi phạm nguyên tắc quản lý chi phí, đấu thầu sai quy định, và thực hiện trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, khiến dự án chậm tiến độ, đội vốn, kéo dài hơn 10 năm mà vẫn chưa hoàn thành.

Thanh tra Chính phủ xác định, tổng giá trị thiệt hại tạm tính hơn 79 tỷ đồng, chưa kể lãng phí từ việc dự án ngừng thi công nhiều năm, khiến hơn 4.000 tỷ đồng vốn nhà nước đã chi trở nên “đóng băng”.

Trách nhiệm chính thuộc về Thứ trưởng Bộ Ngoại giao phụ trách dự án, Ban quản lý dự án, cùng các cá nhân, tổ chức liên quan. Ngoài ra, Bộ trưởng và các Thứ trưởng phụ trách Cục Quản trị - Tài vụ cũng phải chịu trách nhiệm chung về tình trạng chậm tiến độ và nguy cơ thất thoát ngân sách.

Kiến nghị kiểm điểm và chuyển hồ sơ tới Ủy ban Kiểm tra Trung ương

Tổng Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Ngoại giao kiểm điểm, xử lý trách nhiệm tập thể và cá nhân qua từng giai đoạn thực hiện dự án; đồng thời đề nghị Kiểm toán Nhà nước vào cuộc để kiểm toán lại tổng mức đầu tư, làm căn cứ cho việc xử lý và quyết toán.

Kết luận thanh tra cũng đã được chuyển tới Ủy ban Kiểm tra Trung ương để xem xét, xử lý theo thẩm quyền.

PN (SHTT)