Lao động nữ 55 tuổi đóng BHXH tự nguyện một lần 15 năm để hưởng lương hưu được không?

Nhiều lao động tự do sắp đến tuổi nghỉ hưu, điều kiện kinh tế khó khăn muốn tham gia BHXH tự nguyện để được hưởng lương hưu.

Trong thời gian qua, những thông tin về Luật Bảo hiểm Xã hội 2024 đã thu hút sự quan tâm của người lao động. Theo đó, nhiều điểm mới liên quan đến lương hưu, chế độ hưu trí,... sẽ chính thức có hiệu lực. Đặc biệt những nội dung liên quan đến BHXH được người lao động rất quan tâm.

Theo đó, quy định đóng BHXH tối thiểu 15 năm sẽ được hưởng lương hưu nhận được sự đón nhận của người lao động.

Điều này không chỉ tạo điều kiện hưởng lương hưu sớm cho người đóng BHXH bắt buộc mà còn tạo điều kiện để người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu sớm hơn.

Đóng BHXH tự nguyện một lần 15 năm để hưởng lương hưu được không?

Như trường hợp của chị T., năm nay mẹ chị đã 55 tuổi. Tuy nhiên tình hình sức khoẻ hiện tại mẹ chị không thể lao động nặng nhọc. Theo chị T. tìm hiểu khi Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 có hiệu lực, số năm đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu giảm xuống còn 15 năm. Do đó, chị muốn đóng BHXH tự nguyện cho mẹ để bà được hưởng lương hưu.

Tuy nhiên chị T. thắc mắc mẹ chị có thể đóng BHXH tự nguyện một lần 15 năm để hưởng lương hưu luôn được không? Nếu được thì mức đóng được tính như thế nào?".

Theo BHXH Việt Nam, Luật BHXH số 41 được thông qua ngày 29/6/2024 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 (gọi tắt là Luật BHXH năm 2024) quy định người lao động khi đủ tuổi nghỉ hưu, tham gia đóng BHXH đủ 15 năm thì đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Tại Khoản 2 Điều 36 Luật BHXH năm 2024 quy định người tham gia BHXH tự nguyện được đóng BHXH tự nguyện một lần cho nhiều năm về sau và một lần cho thời gian đóng BHXH còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Theo Khoản 4 Điều 36 Luật BHXH năm 2024, Chính phủ quy định chi tiết nội dung trên để thực hiện.

Tuy nhiên, tại thời điểm hiện tại, Chính phủ chưa ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện nội dung này nên BHXH Việt Nam chưa có căn cứ để thực hiện.

Theo quy định hiện hành (áp dụng theo Điều 9 Nghị định số 134/2015/NĐ-CP), người tham gia được chọn linh hoạt các phương thức đóng sau đây:

- Đóng hằng tháng; Đóng 3 tháng một lần; Đóng 6 tháng một lần; Đóng 12 tháng một lần;

- Đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần;

- Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu.

Như vậy, mẹ chị T. có thể chọn linh hoạt các phương thức đóng sau đây: Đóng hằng tháng; Đóng 3 tháng một lần; Đóng 6 tháng một lần; Đóng 12 tháng một lần; Đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần.

Khi đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định (57 tuổi 4 tháng), mẹ chị T. có thể đóng 1 lần nhưng không quá 10 năm.

Nhiều lao động lớn tuổi tham gia BHXH tự nguyện để hưởng lương hưu khi về già. Ảnh minh hoạ.

Mức đóng BHXH tự nguyện

Khoản 1 Điều 10 Nghị định số 134/2015/NĐ-CP ngày 29/12/2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH tự nguyện quy định:

Mức đóng BHXH tự nguyện hằng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn.

Trong đó, mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn theo quy định của Thủ tướng Chính phủ và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng.

Như vậy số tiền đóng BHXH tự nguyện hàng tháng của người lao động phụ thuộc vào mức thu nhập mà người lao động lựa chọn để đóng BHXH tự nguyện.

Cụ thể:

Mức thu nhập thấp nhất: Bằng chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn hiện nay là 1.500.000 đồng/tháng. Đây là mức thu nhập thấp nhất mà người lao động có thể lựa chọn để đóng BHXH tự nguyện.

Nếu lựa chọn mức thu nhập này để làm căn cứ tham gia BHXH tự nguyện, mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện tối thiểu sẽ là: 22% x 1.500.000 = 330.000 đồng/tháng.