Hàng loạt clip kêu cứu được lan truyền như thật trong đợt lũ miền Trung vừa qua thực chất lại là video giả dựng bằng AI giả mạo, khiến nhiều người bị đánh lừa và hoang mang.

Những ngày gần đây, mạng xã hội liên tục xuất hiện các clip kêu cứu được cho là ghi lại cảnh người dân vùng lũ miền Trung ngồi trên mái nhà, khóc lóc và cầu xin được ứng cứu giữa dòng nước cuộn xiết. Những hình ảnh này nhanh chóng tạo cảm giác chua xót, khiến nhiều người tin rằng đây là diễn biến thật tại các khu vực đang chịu ảnh hưởng nặng nề của mưa lũ.

Tuy nhiên, cơ quan chức năng và nhiều chuyên gia công nghệ đã chỉ ra rằng phần lớn những đoạn video đang lan truyền là video giả, được dựng bằng AI giả mạo theo dạng deepfake. Người tạo ra các clip này đã lợi dụng tình hình thiên tai để câu view, thu hút tương tác bất chấp hậu quả, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nỗ lực cập nhật thông tin chính xác của lực lượng cứu hộ.

clip 1s
Tài khoản này đăng hàng chục video giả mạo cảnh người dân kêu khóc trên nóc nhà. Ảnh chụp màn hình

Điểm đáng lo ngại là nhiều video có nội dung tương tự nhau: nhân vật - thường là người già hoặc trẻ nhỏ ngồi run rẩy trên mái nhà ngập nước, đôi mắt đỏ hoe kêu gào trong tuyệt vọng. Nhờ thuật toán của các nền tảng mạng xã hội, loạt clip kêu cứu này liên tục lên xu hướng, thu về hàng trăm nghìn lượt xem, thậm chí cả triệu lượt chỉ trong thời gian ngắn.

Nhiều cư dân mạng chia sẻ rằng họ đã tin đây là cảnh thật của lũ miền Trung, để lại hàng nghìn bình luận thương cảm. Việc người dùng dễ dàng tin vào nội dung deepfake cho thấy mức độ tinh vi của AI giả mạo, đồng thời phản ánh khoảng trống nhận thức về các dấu hiệu phân biệt video giả trong cộng đồng.

clip 2s
Phần lớn người xem clip đều tưởng những video này là thật. Ảnh chụp màn hình

Trên thực tế, các chuyên gia chỉ ra nhiều chi tiết bất thường xuất hiện xuyên suốt trong loạt clip này: biểu cảm nhân vật đơ cứng, mắt nhìn không tự nhiên, chuyển động môi lệch pha so với giọng nói, khung cảnh xung quanh bị méo hoặc lặp lại theo vòng. Đặc biệt, một số video còn để lộ lỗi AI thường gặp như tay thừa ngón, tóc dính vào phông cảnh hoặc bóng đổ sai hướng.

Giữa lúc lũ miền Trung gây thiệt hại nặng nề, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các lực lượng tuyệt đối không để người dân bị cô lập mà không được hỗ trợ kịp thời. Vì vậy, việc xuất hiện hàng loạt clip kêu cứu deepfake không chỉ khiến dư luận hoang mang, mà còn có nguy cơ làm nhiễu thông tin, gây khó khăn cho công tác cứu nạn.

Nhiều người dùng mạng xã hội bày tỏ sự bức xúc trong phần bình luận dưới các video giả, yêu cầu cơ quan chức năng vào cuộc để xử lý hành vi lợi dụng thiên tai để trục lợi. Theo họ, việc tung ra nội dung AI giả mạo trong thời điểm nhạy cảm như thế này không chỉ sai trái về đạo đức, mà còn vi phạm quy định liên quan đến việc phát tán thông tin gây hoang mang cộng đồng.

clip 3s
Đây đều là hình ảnh giả mạo. 

Bên cạnh đó, các chuyên gia khuyến cáo người dân cần thận trọng trước các nội dung lan truyền quá nhanh, nhất là những đoạn video gắn mác "khẩn cấp", "kêu cứu", "cần hỗ trợ" . Việc hiểu và nhận diện các dấu hiệu deepfake sẽ giúp người xem tránh bị thao túng cảm xúc, đồng thời hạn chế chia sẻ nhầm lẫn các video giả gây ảnh hưởng tiêu cực.

Cộng đồng mạng hiện cũng đang tự lan truyền nhiều hướng dẫn phân biệt AI giả mạo, đồng thời kêu gọi các nền tảng tăng cường kiểm duyệt để loại bỏ các sản phẩm deepfake lợi dụng mưa bão nhằm câu like.

Theo Trí Tú (SHTT)