Sau khi thí điểm đấu giá biển số đẹp tại 5 TP lớn là Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng và Cần Thơ, việc này sẽ được tổng kết, đánh giá và hoàn thiện để thực hiện trên cả nước.

Sau khi thí điểm đấu giá biển số đẹp tại 5 TP lớn là Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng và Cần Thơ, việc này sẽ được tổng kết, đánh giá và hoàn thiện để thực hiện trên cả nước.

Xe có biển số “gánh” - Ảnh: Quang Định
Việc đấu giá biển số sẽ mang lại nhiều lợi ích như tạo nguồn thu ngân sách, tạo sự minh bạch trong công tác cấp biển số xe. Đề án này nếu được thực hiện cũng sẽ đáp ứng được nhu cầu của một bộ phận người dân vì trên thực tế có những người dân có điều kiện rất ưa chuộng sử dụng biển số đẹp

Đại tá Lê Xuân Đức

Thí điểm nhiều lần vẫn “vướng”

Đề án thực hiện đấu giá biển số xe đẹp đã được Cục CSGT đề xuất triển khai từ nhiều năm nay, tuy nhiên luôn gặp phải vướng mắc vì trong Luật đấu giá tài sản không đưa biển số xe vào danh mục tài sản đấu giá.

Theo Cục CSGT, năm 1993 trước nhu cầu, nguyện vọng của người dân muốn có biển số theo ý muốn, Công an TP Hải Phòng đã nghiên cứu và tổ chức thực hiện thí điểm việc đăng ký, cấp biển số xe tự chọn có thu lệ phí. Sau 2 tháng thực hiện đã có gần 200 xe đăng ký và có 94 trường hợp mua được biển số tự chọn.

Bộ Công an đã tiến hành sơ kết, phối hợp với Bộ Tài chính ban hành thông tư quy định chế độ thu, quản lý sử dụng lệ phí đăng ký biển số xe tự chọn, đồng thời báo cáo và được Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho triển khai việc thu phí biển số đăng ký xe tự chọn trên toàn quốc.

Tuy nhiên, thời điểm này báo chí có nhiều bài viết phản biện và dư luận xã hội không đồng tình nên đề án phải ngừng chưa triển khai thực hiện.

Năm 2008, công an các tỉnh Bình Thuận, Nghệ An đã “vượt rào” tổ chức bán đấu giá biển số xe và công an một số địa phương khác cũng báo cáo Bộ Công an xin ý kiến bán đấu giá biển số theo nguyện vọng của người dân với mục đích thu tiền để ủng hộ người nghèo.

Bộ Công an đã có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép bán đấu giá biển số xe và đề nghị sửa đổi, bổ sung nghị định liên quan. Sau đó, do yêu cầu quản lý, Bộ Công an đã có quy định thay biển 4 số thành 5 số nên nhu cầu về biển số xe cũng thay đổi.

Do vậy năm 2011, Bộ Tài chính có công văn báo cáo Thủ tướng Chính phủ đề nghị tạm dừng hướng dẫn bán đấu giá biển số.

Đầu năm 2017, đề án đấu giá biển số xe đã được tái khởi động với mục đích đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng người dân, tạo nguồn thu ngân sách và tăng tính minh bạch, phòng ngừa tiêu cực trong lĩnh vực cấp biển số.

Sau khi được Thủ tướng đồng ý, Bộ Công an đã phối hợp cùng với Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính tổ chức lấy ý kiến xây dựng đề án đấu giá biển số xe.

Sắp đấu giá biển số đẹp

Một ôtô có biển số đẹp tại trung tâm Q.1, TP.HCM - Ảnh: Hữu Thuận

Hai phương án biển số đẹp

Trao đổi với Tuổi Trẻ ngày 4-7, đại tá Trần Quốc Trung - phó cục trưởng Cục CSGT - cho biết việc thí điểm đấu giá biển số xe tại 5 TP đang trong lộ trình được Bộ Công an đề xuất xin ý kiến Chính phủ cho thực hiện.

Ngoài 5 địa phương được lựa chọn để thực hiện thí điểm thì các địa phương khác nếu có nhu cầu, đủ điều kiện và đề xuất thì cũng được xem xét.

Theo đại tá Lê Xuân Đức - phó cục trưởng Cục CSGT, trên cơ sở nghiên cứu thực tế những lần thực hiện trước đây và tham khảo kinh nghiệm của các nước, ban soạn thảo đề án đã đưa ra hai phương án để lựa chọn biển số xe đẹp. 

Thứ nhất là chọn ra những dãy số ngũ quý, những cặp số được người dân quan niệm là đẹp như số 88888, 99999... để đấu giá. 

Thứ hai là những số người dân ưa thích, như số ngày, tháng, năm sinh hay ngày kỷ niệm, hoặc các số có đuôi như 68 hoặc 79.

Theo Cục CSGT, việc tổ chức đấu giá biển số sẽ diễn ra trực tiếp, công khai tại các địa phương. Cũng giống như tham gia đấu giá các tài sản khác, mỗi người tham gia đấu giá sẽ phải đặt cọc tiền theo mức cố định được địa phương đó quy định.

Căn cứ vào tình hình thực tế, UBND các tỉnh sẽ quyết định mức giá khởi điểm và giá khởi điểm đấu giá biển số với ôtô tối thiểu gấp 10 lần, với môtô gấp 5 lần lệ phí đăng ký. Theo ông Đức, hiện nay nguồn kho 5 số còn rất dồi dào, nếu việc đấu giá được thực hiện sẽ tránh lãng phí và thu được số tiền lớn.

Không được mua đi bán lại

Về những vướng mắc đặt ra trước đây cho rằng đề án gặp khó do biển số không được coi là tài sản công, ông Đức cho biết Luật quản lý, sử dụng tài sản công đã được Quốc hội xem xét, thông qua có quy định kho số quản lý là một loại tài sản công. Vì vậy, kho số biển số xe là tài sản có thể đấu giá.

Tuy nhiên, rất nhiều ý kiến băn khoăn quyền sở hữu của người dân đối với các biển số, khi đã mua được biển thông qua trúng giá thì người dân có quyền định đoạt, có được mua đi bán lại không. Ông Đức cho biết ban soạn thảo đề án đã nắm bắt được những ý kiến này và cũng đã bàn thảo để có hướng giải quyết.

Về vấn đề này, một lãnh đạo Cục CSGT cho biết ban soạn thảo đề án đang xây dựng cơ chế xác định biển số xe là tài sản nhưng chủ xe chỉ có quyền sử dụng và phải thực hiện theo nguyên tắc quản lý phương tiện của các quy định pháp luật. Theo đó, mỗi biển số chỉ gắn với 1 xe, khi chủ xe muốn chuyển nhượng biển số thì sẽ phải làm thủ tục chuyển nhượng cùng với xe.

Cũng liên quan đến quyền sở hữu của người dân đối với biển số xe sau khi mua được thông qua đấu giá, thiếu tướng Trần Thế Quân - cục phó Cục Pháp chế Bộ Công an - cho biết theo Luật quản lý, sử dụng tài sản nhà nước (sửa đổi) vừa được thông qua thì kho số phục vụ quản lý nhà nước là một loại tài nguyên, việc quản lý, sử dụng phải đảm bảo phù hợp với nguyên tắc chung nên người trúng đấu giá không được quyền bán lại biển số xe đã cấp.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại diện Cục Quản lý công sản Bộ Tài chính cho biết ủng hộ việc đấu giá biển số ôtô. Hiện Bộ Tài chính đang tham gia xây dựng đề cương đề án đấu giá biển số ôtô do Bộ Công an chủ trì.

Theo quy định Luật quản lý tài sản công, tài nguyên kho số trong đó có biển số ôtô, xe máy là tài sản công. Do đó, đã là tài sản công thì phải có cơ chế để khai thác nó. 

Thế giới làm từ lâu

Từ lâu nay, biển số xe ở các nước là một vật phẩm được bán công khai, thậm chí xuất hiện trên các trang bán hàng trực tuyến như eBay hay Amazon.

Trong khoảng 10 năm trở lại đây, hàng loạt nước như Úc, Hà Lan, Thổ Nhĩ Kỳ, Philippines và nhiều nước châu Âu khác cũng ủng hộ việc cho đăng ký biển số theo sở thích chủ xe. Các ký tự ấy được tùy chỉnh tối đa miễn phù hợp với số lượng ký tự và không trùng lắp, cũng như thông điệp khi ghép lại không mang ý xúc phạm, tục tĩu.

Hầu hết các nước mở rộng tùy chọn này vì cho rằng đó sẽ là khoản thu lớn cho ngân sách nhà nước cũng như bộ phận quản lý giao thông, đăng kiểm nói riêng. Ví dụ tại Anh, trong 25 năm đầu áp dụng luật cho phép tùy chọn biển số từ năm 1989, nước này có 4,2 triệu lượt đăng ký, mang lại 2 tỉ bảng cho kho bạc.

Ở thế giới Ả Rập, các ông chủ giàu có thể hiện độ ngông qua việc mua những biển số xe miễn sao càng ít số càng tốt. Đơn cử tại UAE, quy định mỗi chiếc xe có 5 số, nhưng những biển số ít hơn 5 số sẽ được bán đấu giá công khai. Năm 2016, có người bỏ tới 9 triệu USD để mua biển số độc nhất một con số “5”, theo CNN.

NHẬT ĐĂNG

Theo Thân Hoàng - Lê Thanh (Tuổi Trẻ)